Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2023/399 E.  ,  2023/1130 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/399
Karar No:2023/1130

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … İnşaat Asfalt ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
2- … İnşaat ve Makina Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 25/07/2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir – Ankara Devlet Yolu Güzergahı Kemalpaşa Ayr – Uşak Arasındaki Muhtelif Kesimlerde Kavşak Tanzimi, Sanat Yapısı, Altyapı İyileştirme ve Üstyapı Onarımı Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak davacı iş ortaklığının 09/08/2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun reddi üzerine 25/08/2022 tarihli dilekçe ile yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 14/09/2022 tarih ve 2022/UY.I-1097 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu ihaleye 13 isteklinin katıldığı, söz konusu isteklilerin tamamının teklifinin geçerli kabul edildiği, ihalede geçerli kabul edilen tekliflerin dikkate alınması suretiyle sınır değerin 534.536.534,70-TL olarak belirlendiği, teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen davacı iş ortaklığından 02/08/2022 tarihli ve “Aşırı düşük teklif sorgulama” konulu yazı ve ekinde yer alan açıklama istenilen iş kalemleri listesi ve ayrıntılı analiz girdileri doğrultusunda açıklama istenildiği, ancak davacı iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı, ancak davacı iş ortaklığı tarafından söz konusu aşırı düşük teklif açıklama yazısına cevaben idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu şikâyet başvurusuna ilişkin olarak ihaleyi gerçekleştiren idarece “BSK malzemesinin yola nakli hesaplamalarında sehven hata yapıldığı belirlenerek buna bağlı olarak söz konusu ihalede hatalı hesaplanmış olan iş kalemlerinin yeniden hesaplanması suretiyle yaklaşık maliyetin ve açıklama istenilecek inşaat sıralı analiz girdilerinde herhangi bir değişiklik olmadığının tespit edildiği, ayrıca nakliye mesafelerinin tespitinde idarenin kendi şartları ve faal taş ocakları doğrultusunda hesaplandığının belirtildiği, isteklilerin kendi ocak tespitleri ile de açıklama yapabilecekleri ve farklı ihalelerdeki analizlerin dikkate alınamaz nitelikte olduğu, yine fiyat dışı unsur olarak belirlenen asgari ve azami oranların düzeltmeler sonucu çok küçük farklılıkları oluşturduğu ve idari şartname ile örtüştüğü ve ihaleye etki edecek bir unsur olmadığı” yönünde değerlendirmelerde bulunulduğu ve yaklaşık maliyetin güncellenmesi ve teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden açıklama istenilmesi hususlarında düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, sonrasında idarenin takdir yetkisi çerçevesinde 17/08/2022 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama konulu yazılar ile teklifi yine sınır değerin altında tespit edilen davacı iş ortaklığından, 17/08/2022 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazıları ve eki ayrıntılı analiz formatları doğrultusunda 24/08/2022 tarihi mesai bitimine kadar yeniden aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının istenildiği, davacı iş ortaklığı tarafından yine açıklama sunulmaması nedeniyle teklifinin reddedildiği, davacı iş ortaklığının 25/08/2022 tarihli dilekçe ile yaptığı itirazen şikâyet başvurusunun Kurul’un 14/09/2022 tarihli ve 2022/UY.I-1097 sayılı kararı ile reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı,
İhaleyi gerçekleştiren idarece, aşırı düşük teklif açıklama yazıları ekinde yer alan analiz formatlarında BSK malzemesinin yola nakline ilişkin mesafenin yaklaşık maliyette yer alan 110 km’lik mesafe olarak dikkate alındığı, anılan malzemenin nakline ilişkin yaklaşık maliyette belirlenen mesafenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı kapsamında belirtilmesinin zaten mevzuat gereği olduğu, ayrıca her ihalenin kendine özgü şartlar taşıdığı, idarenin maliyet hesaplamalarında ve bu doğrultuda açıklama kapsamındaki analizlerde, kendine özgü şartları da dikkate alarak, kamu ya da özel iş kalemlerini ve nakliye formül ve mesafelerini oluşturmasının mümkün olduğu, diğer taraftan farklı ihalelerde oluşturulan analiz ve mesafe vb. tespitlerin mevcut ihalede dikkate alınması gerektiğine yönelik yasal bir zorunluluğun bulunmadığı, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 33. maddesine göre, taş, ariyet ve kum-çakıl ocakları, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı sahaların yüklenici tarafından temin edilebilmesinin mümkün olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin ilgili nakliye mesafelerine ilişkin tespitlerini ayrıca yapabilmelerine imkân tanındığı,
Fiyat dışı unsur değerlendirmelerinin ise idarenin takdir yetkisi çerçevesinde düzenlenen işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurların belirlenmesine ve uygulanmasına yönelik hususlar olduğu dikkate alındığında, fiyat dışı unsur değerlendirmelerinin aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasına engel oluşturmayacağı,
Bu durumda, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasına engel bir durumun bulunmadığı anlaşıldığından, davacı iş ortaklığının itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. (Kararda sehven “hukuka aykırılık görülmüştür” şeklinde yazılmıştır.)
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, bazı iş kalemlerinde girdi miktarlarının hatalı hesaplandığı, bazı iş kalemlerinde ihale dokümanında belirtilen azami ve asgari oranlar ile aşırı düşük teklif analiz formundaki oranların örtüşmediği, toplam 5 (beş) iş kaleminde hesaplama hatası yapıldığı, bu şekilde yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı, yaptıkları şikâyet başvurusu üzerine yaklaşık maliyetin düzeltildiği, bu durumda fiyat dışı unsur puanlarının değişmesi gerektiği, şu hâlde aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının mümkün olmadığı, aşırı düşük teklif analiz formunda “BKS malzemesinin yola nakli” iş kalemi için belirlenen 110 km mesafenin hatalı olduğu, söz konusu eksiklikler düzeltici işlemle giderilemeyeceğinden ihalenin iptalinin gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Kurul kararındaki hususlar tekrar edilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara idareye iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 13/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.