Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2023/166 E.  ,  2023/1499 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/166
Karar No:2023/1499

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 16/03/2020 tarihinde saat 11:04’te yayınlanan “…” adlı programda kullanılan ifadeler nedeniyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin ihlâl edildiğinden bahisle, anılan Kanun’un 32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 25.881,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Üst Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; sunuculuğunu …’in yaptığı, Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman’ın konuk olarak katıldığı ve koronavirüs hakkında değerlendirmelerde bulunduğu programda sunucu ile konuk arasında geçen konuşmalarda, “..: Hazırlıklı mıyız? …: Yani şimdi eğer yetersizse kit sayısı. Yani biz bunu bakana sorduk bunun cevabını alamadık ama yeterli dedi. Yani yeterli dedi ama. Ekipman eksikliği var bunu bakana söyledik biz. … Bu salgınlardaki ekipmanlar nedir? Bir cerrahi maske. İki N95 ve birkaç çeşit daha filtreli maske, gömlek, siperlik ve eldiven bu kadar. Bu kadar yani ama bana Mardin’den telefon geliyor. Elimizdeki maskeler başhekim tarafından toplandı deniliyor. Başhekim biz gerekirse veririz diyormuş. Bakın şu anda Türkiye’de maske sıkıntısı var. Bakanla görüştük bunu 4 gün önce bir buluşma yaptık kendisiyle. … İD: Bakın Sağlık Bakanlığı bir üreticiyle anlaşır hemen kıyamet gibi ihale yapıyorlar. İhale Kanunu’nu bilmem kaç kere değiştirdiler. Bunu da çok rahatlıkla yapabilirler. Anlaşır şu kadar ihtiyacım var der 24 saat içinde maske imal edilir herhalde. SA: Edilir. Ediliyo ama ihraç şimdi ihraç ediyorlar. İçeriye vermemeye çalışıyorlar. Neyse şu an Türkiye’de maske sorunu var. … İD: Peki diğer ekipmanlar siperlik ve kıyafet … Buralarda sıkıntı var mı? SA: Ya kıyafet dediğim beyaz önlük değil cerrahi önlük vardır. Ama bunlar sosyal medyada şey gördük bi de uzay elbisesi gibi. Ya bunlara gerek yok. … Türkiye’nin büyük bir ilinde yerli vaka patlamış durumda. … Türkiye’nin büyük bir ilinde büyük miktarda hasta olduğu söyleniyor ve testlerin pozitif geldiği. Çünkü herkes bazı hastalar kendi imkânlarıyla yapıyolar bunu çünkü hıfzısıhhaya yollandığında önce negatif geliyor. Yüksek risk deniyor. Ya yüksek risk ne demek. Ya pozitiftir ya negatiftir. Yani açıklamak zorundayız bunu… Hekim arkadaşlarımızın zaten ekipmanları eksik can siperane çalışıyorlar ve bunu koordine edemediğimiz için açıklayamadığımız için salgın aldı başını gidiyor… Yani bugün birçok ilden çok miktarda hasta olduğu, koronavirüs olduğu ama bunun bakanlığın listesinde olmadığı haberi geliyor. … Test yapamıyorlar çünkü test yapmaya imkânları yok … resmi şey dışında yapılıyor biliyoruz. Bunun bir de karaborsası yaratılıyor fahiş fiyatlara yapılıyor. İD: Nedir kaça yapıyorlar o testleri mesela? SA: Valla 1600 liraya yapıyor diye duydum bir tanesini. … Yani ciddi miktarda hasta olduğu söyleniyor bazı illerde ama Sağlık Bakanlığının verilerinde yok. … Bakın tekrar söylüyorum Türk Tabipler Birliği bu kriz merkezini beraber yönetmeye hazır. Bunun için gerekli bilim insanlarımız var, bunun için gerekli olan bütün koordinasyonumuz var. … Bilim kuruluna hiçbir itirazımız yok. Gayet iyi fikirler veriyorlar biliyoruz. Ama son zamanlarda onların da bazı konularda haberdar olmadığına dair bir hissimiz var. İD: Yani bilgi mi saklanıyor? Bilmiyorum, öyle bir hissimiz var. Çünkü yapılanlara bakıyorsunuz bilim kurulu tavsiyesi, e yani bilim kurulu böyle bir şey tavsiye etmez. Hani olaya bilimsel ve akılcı bakıyorsak aklın yolu birdir di mi? Şimdi bir şey daha var. Bilim kurulu toplandı bazı tavsiye kararlar aldı. Bu tavsiye kararları 24 saat sonra kamuoyuyla paylaşıldı. Belki anında yapılmalıydı bu.” şeklinde ifadelerin geçtiği,
Söz konusu programda yer ver verilen iddiaların birçoğunun programdan önce veya sonra çeşitli haber kaynaklarında yayınlandığı ve bir kısmının yetkililer tarafından doğrudan veya dolaylı olarak doğrulandığı da dikkate alındığında, konuk tarafından sarf edilen sözlerin, konumu nedeniyle edinilen ve haber niteliği taşıyan bilgi ve fikirlerin izleyici kitlesine aktarılması olduğu, bu bilgi ve fikirlerin aktarılmasının Anayasa’nın basın hürriyeti, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti kapsamında değerlendirmesi gerektiği, dolayısıyla 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendindeki yayın ilkesinin ihlâl edildiğinden bahsedilemeyeceği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, yayında kriz zamanlarında beklenen yayıncılık sorumluluğu ve etik ilkelerin sınırlarının aşıldığı, panik ortamı oluşturularak endişe artırıcı bir üslup benimsendiği, konuğun yetkili mercilerin açıklamalarına ters düşen, ispatı olmayan, sadece duyum ve hislerle beyan ettiği ifadelerin sansasyonel olduğu, krizle ilgili bilgi akışı ve enformasyon ihtiyacının giderilmesinin aksine, endişeyi artırıcı bir üslubun benimsendiği, doğruluğu teyit edilmemiş bu tarz kulaktan dolma söylentiler, duyumlar ve hislerin yayıncı kuruluş tarafından manipülasyon amaçlı kullanıldığı, ifade özgürlüğünün sınırsız bir hak olmadığı, basının asli görevinin kamusal olaylar hakkında topluma bilgi vererek kamuoyunu aydınlatmak olduğu, kamu yararının gözetilmesi, gerçek bilgiye sahip olmadan toplumda özgürce kanaât oluşumuna engel olunmaması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, yayındaki açıklamaların ülke gündeminin meselelerinden olduğu, maske bulunamadığı, test sıkıntısı olduğu ve test kitlerinin karaborsaya düştüğünün basın organlarınca haber yapıldığı ve bilginin gerçek olduğunun ispatlandığı, yayından birkaç gün sonra yetkilendirilmiş kurumlar haricinde test kiti ithalâtına sınırlamalar getirildiği, konuğun açıklamalarının kamuya ulaştırılmasında üstün kamu yararı bulunduğu, yetkinliğinin tartışmasız olduğu, koronavirüs sürecinde yaşananlar ile ilgili olarak bilgi, gözlem ve deneyimlerin paylaşılmasının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 29/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.