Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/128 E. , 2023/1773 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/128
Karar No:2023/1773
TEMYİZ EDENLER (DAVALILAR) : 1. … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2. … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Tarım İnşaat Gıda Madencilik Temizlik Nakliye Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Giresun Orman Bölge Müdürlüğü … Orman İşletme Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “Bicik İşletme Şefliği 145 Nolu Bölmede Makinalı Arazi Hazırlığı” ihalesi üzerinde kalan davacı şirketin mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediğinden bahisle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi ve 26. maddesi uyarınca 1 (bir) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 18/11/2021 tarih ve 31663 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Bakanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının uhdesinde bırakılan uyuşmazlık konusu ihale sonrasında davacı ile Giresun Orman Bölge Müdürlüğü arasında 16/08/2021 tarihinde işe ait hizmet alımı sözleşmesinin akdedildiği, 19/08/2021 tarihinde davacı şirkete yer teslimi yapılarak aynı tarihte işe başlama ve yer teslimi tutanaklarının imza altına alındığı, davacı tarafından 09/09/2021 tarihli ihtarname ile idarenin yükümlülüklerini yerine getirmediğinden bahisle sözleşmenin feshedilmesinin talep edildiği, davalı idarece 10/09/2021 tarihinde yapılan denetimde iş yerinde iş makinası, teknik eleman ile güvenlik ve uyarı bulunmadığı, aynı zamanda iş programına uyulmadığı gibi sahada herhangi bir çalışma yapılmadığı şeklinde tespitler yapılarak 15/09/2021 tarihinde EKAP üzerinden davacı şirkete bildirimde bulunulduğu, 28/09/2021 tarihinde yapılan denetimde de 15/09/2021 tarihli bildirime konu eksikliklerinin giderilmediğinin tespit edildiği, bu sebeple ihaleye ait Hizmet Alımı Sözleşmesi’nin 26. maddesi gereğince işlem yapılacağı hususunun EKAP üzerinden tebliğ edilen 29/09/2021 tarihli yazı ile davacıya bildirildiği, yine davalı idarenin … tarih ve … sayılı yazısı ile davacının 09/09/2021 tarihli ihtarnamesine cevap verilerek idarenin sorumluluklarını yerine getirdiğinin davacıya bildirildiği, bunun üzerine davacı tarafından, yine noter vasıtasıyla gönderilen 01/10/2021 tarihli ihtarname ile “iş yerinin çalışmaya uygun hâle getirilmediği, (…) idarenin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediği” iddialarıyla sözleşmenin tasfiye edilmesinin istenildiği, nihayet davalı Orman Genel Müdürlüğü’nün 15/10/2021 tarihli işlemi ile davacıya yapılan ihtarlara rağmen eksikliklerin giderilmediği gerekçesiyle sözleşmenin feshine karar verildiği, davalı Tarım ve Orman Bakanlığı’na yapılan bildirim üzerine Bakanlığın … tarih ve … sayılı işlemi ile davacı şirketin 1 (bir) yıl süreyle tbütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına karar verilmesi ve bu kararın 18/11/2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanması üzerine bakılan davanın açıldığı;
Davacı tarafından delil tespiti yapılması amacıyla … Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılan başvuru neticesinde 2021/9 Değişik İş sayılı dosya üzerinden yapılan keşif neticesinde düzenlenen 25/10/2021 tarihli keşif tutanağında, “Keşif mahallinde yapılan gözleme göre (…)Bulancak Orman İşletme Müdürlüğü Bicik Orman İşletme Şefliği 145 no.lu bölme üzerine gelindiğinde, bir kısım ağaçların kesiminin yapıldığı, bir kısmının da yapılmamış olduğu gözlemlendi.” tespitlerine yer verildiği;
Bu itibarla, imzalanan sözleşme uyarınca davacı şirketçe yapılması gereken işten önce … Bayındır Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından alandaki ağaçların kesiminin yapılarak sürüme, taşıma işlemlerinin bitirilmesinin yani orman emvalinin alandan kaldırılmasının fiilî bir zorunluluk olduğu, bu işin yapılmasının da davalı Orman Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğunda bulunduğu, dolayısıyla 19/08/2021 tarihinde davacı şirkete yer teslimi yapılarak aynı tarihte işe başlama ve yer teslimi tutanakları imza altına alınmış ise de, davacı şirketin işi fiilen gerçekleştirebilmesi için gerekli olan şartların sağlanmadığı, davacı şirkete işi yerine getirmemesi konusunda kusur izafe edilemeyeceği anlaşıldığından, davacı şirketin “mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek” fiilini işlediğinden bahisle tesis edilen dava konusu yasaklama işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, yapılan keşfin Bakanlığın bilgisi dışında olduğu, keşfin hangi alanda yapıldığının belli olmadığı, ağaç kesilen yerle ağaç kesilmeyen yerin hangisinin yapım işine dahil olduğu yapılan keşifte belirtilmemiş olduğundan keşfin usulsüz olduğu, keşifle ilgili bilirkişi raporunun tanzim edilmediği, davacıya süre uzatımı verilebileceğinin hatırlatıldığı, davacının süre uzatımı başvurusunda bulunmadığı, işin yapılmasını önleyen bütün engellerin kaldırıldığı ileri sürülmektedir.
Davalı Orman Genel Müdürlüğü tarafından, keşfin usulüne uygun yapılmadığı ve geçersiz olduğu, keşfin hükme esas alınmayacağı, bilirkişi raporuna itiraz edildiği, kesilmemiş olan ağaçların işin yapılmasına engel oluşturmadığı, sahanın %70’lik kısmının çalışmaya uygun olduğu, üretim sahasının geniş olması nedeniyle hem kesme ve sürüme hem de davacının üstlenmiş olduğu işin bir arada yapılabileceği, davacının süre uzatım talebinde bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalıların temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalılara iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 11/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.