Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/112 E. , 2023/1495 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/112
Karar No:2023/1495
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 03/08/2021 ve 05/08/2021 tarihlerinde yayınlanan “Ana Haber Bülteni” adlı programda 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin ihlâl edildiğinden bahisle anılan Kanun’un 32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 28.238,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Üst Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; sunuculuğunu …’un yaptığı programın 03/08/2021 tarihli bölümünde, “(…) … Milletvekili … yine alev alev yanan bir alanda. Muğla’da, Ören’de şu anda. … Orası alev alev yanıyor. Sayın …, çok zor durumdasınız galiba ve alevler artık …”, “(… Milletvekili …) Nefes alamaz durumdayız. Şu anda yangının ortasındayız. Küller yağıyor bakın, küller üzerimizde. … Bu yangına müdahale edilmezse bu yangın hemen 1 km öbür taraftaki Gökova Termik Santrali’ni yakacak, Ören’i yakacak, Gökova Termik Santrali’ni yakacak. (Yanındaki sivil giyimli iki vatandaşı göstererek) Sabahtan beri burada bakın gönüllü geldik diyorlar. … Senin yaptığını, senin yaptığını devleti yöneten bakanlar yapamaz. Siz el ele verdiniz buraya geldiniz, bu yangınları söndürelim, yaraları saralım dediniz ama devletin Orman Bakanı bir tane helikopter gönderemedi. … Şu an maske ağzımda, nefes alamıyorum, bunlar da zorlanıyor. Ama gördüğünüz gibi yangın birazdan Ören’i saracak, Termik Santral’i saracak. … Yangınla baş başayız şu anda. Baş başayız. ‘İmdat!’ diye sesleniyorum ‘İmdat!’ ‘İmdaat’ diye sesleniyorum. Şu yangına bakın ya. Bi yangın nasıl durdurulacak merak ediyorum. Kızıl kıyamet kopmuş durumda. Kızıl kıyamet.” şeklinde; 05/08/2021 tarihli bölümünde ise, “(…) … 28 Temmuz’dan bu yana Türkiye orman yangınlarıyla boğuşuyor. Mücadele ediyor diyemiyoruz. Karadan evet mücadele hem itfaiye ekiplerinin hem yanıgın ekiplerinin, tarım-orman müdürlüklerinin hem de sivil inisiyatiflerin desteğiyle devam ediyor ama dağların tepelerin en üst noktalarında başlayan yangınlar için uçak gerekiyor elbette. İşte o nedenle belki de bu zamana kadar süren yangınlarımız var. Dün, günlerce yapılan uyarılar hiç dikkate alınmadığı için termik santrale kadar vardı alevler., (Dış ses) Muğla’nın Milas ilçesinde çıkan yangın Kemerköy Termik Şântrali’ne sıçradı. Yetkililerin günlerdir yaptığı uyarılara iktidar kulağını tıkadı. Yangın su havuzlarının ve sık ağaçların bulunduğu bölgeden santrale doğru hızla ilerledi. Gecenin ilerleyen saatlerinde alevlerin sardığı termik santralin bulunduğu alandan zaman zaman patlamalar ve ardından parlamalar meydana geldi. … Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez santralin ana ünitelerinde ciddi bir sorun olmadığını söyledi.” şeklinde ifadelere yer verildiği,
Söz konusu programın 03/08/2021 tarihli bölümünde yer alan ifadelerin, ana muhalefet partisi milletvekiline ait değerlendirmelerin aktarımı olduğu ve haber değeri taşıdığı, 05/08/2021 tarihli bölümünde yer alan ifadelerin ise, sunucunun kendi bakış açısı çerçevesinde siyasilerin tasarruflarına yönelik doğal afet özelinde öneri ve eleştiri olarak değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının ihlâl edildiğinin söylenemeyeceği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, kararın gerekçesiz olduğu, adil yargılanma hakkının ihlâl edildiği, haber değeri taşıyan hadisenin sunumunda kamusal yayıncılık anlayışının gerektirdiği özenin gösterilmediği, yayıncılardan kriz zamanlarında meseleye sağduyu ile yaklaşarak kamuoyu nezdinde yaşanabilecek olası panik, korku ve endişenin önüne geçecek açıklama ve beyanlara yer verilmesinin beklenildiği, haber kaynağının milletvekili olmasının ekrana taşınan yayın ihlâlini ortadan kaldıran bir neden olmadığı, yayın içeriğinin olağan dönemde yapılan bir siyasi eleştiri ile aynı şartlarda değerlendirilmesinin hakkaniyete aykırı olacağı, muhalefet partisi milletvekilinin ses tonu ve beden dilinde aşırı panik ve kaygılandırıcı bir ruh hâlinin hâkim olduğu; ifadelerinin, yaşananlar nedeniyle negatif haberlerin etki ve propagandalarına fazlasıyla açık hâle gelen halkın zihinsel ve ruhsal bütünlüğünü olumsuz yönde etkileyebileceğinin tespit edildiği, haberin abartılı ses ve görüntüyle yayınlanmaması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, 03/08/2021 tarihli yayında milletvekilinin verdiği bilgilerin, yangına müdahale edilmez ise, yangın alanına bir kilometre uzaklıktaki Gökova Termik Santralinin ve Örenin yanacağı yönünde olduğu, 05/08/2021 tarihli yayında ise, yangının Kemerköy Termik Santraline ulaştığının, burada zaman zaman patlama ve parlamaların yaşandığının duyurulduğu, basının görevinin maddi vakıaları olduğundan daha küçük göstermek, gerçekleri gizlemek, olayın vahametini düşürmek değil, yaşanan olayı objektif olarak kamuoyuna ulaştırmak olduğu, konu eğer herkesi ilgilendiren bir doğal afet ise, bu yükümlülüğün sınırlarının iyice genişlediği, maddi vakaların herhangi bir sansüre tâbi tutulmadan, resmî makamlar ve resmî haber kuruluşları tarafından aktarılanlara uygun olarak, sorumlu gazetecilik anlayışı içinde izleyicilere aktarıldığı, toplumun karşı karşıya kaldığı tehlikeyi haber verme görevi olan milletvekilinin ekrana çıkarılmasının ve beyanlarının aktarılmasının basının görevi olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 29/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.