Danıştay Kararı 13. Daire 2023/102 E. 2023/2324 K. 15.05.2023 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2023/102 E.  ,  2023/2324 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/102
Karar No:2023/2324

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

2- (MÜDAHİL DAVALI YANINDA) … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

3- (DAVACILAR)
1- … Sanayi Ticaret A.Ş.
2- … Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı’nca 25/03/2021 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Adıyaman-Kahta Büyükçay Barajı” ihalesine ilişkin olarak davacı iş ortaklığı tarafından 22/08/2022 tarihinde yapılan itirazen şikâyet başvurusunun “06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kamu İhale Kurulu kararlarına karşı itiraz niteliğinde olduğu” gerekçesiyle görev yönünden reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 01/09/2022 tarih ve 2022/UY.I-1037 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacı şirketlerin 22/08/2022 tarihli itirazen şikâyet dilekçesinin 1., 2., 3., 4., 5., 8., 9. ve 11. maddelerinde yer alan iddiaları yönünden; davacı şirketlerin itirazen şikâyet dilekçesinin 1., 2., 3., 5., ve 11. maddelerinde yer alan iddiaların ise 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı Kurul kararında inceleme konusu yapıldığı, 4. ve 8. maddelerinde yer alan iddiaların ise 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararında inceleme konusu yapıldığı, ayrıca davacı şirketler tarafından, itirazen şikâyet başvurusunun 1. iddia yönünden reddine ilişkin 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararına karşı açılan davanın … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 14/09/2022 tarih ve E:2022/3181, K:2022/3113 sayılı kararı ile de temyiz isteminin reddedilerek mahkeme kararının onanmasına karar verildiği, anılan Kurul kararı ile reddedilen 1. iddianın, dava konusu edilen 01/09/2022 tarih ve 2022/UY.I-1037 sayılı Kurul kararına konu itirazen şikâyet dilekçesinin 8. maddesine konu edildiği, 9. maddede yer alan iddianın ise hem 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı Kurul kararında hem de 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararında inceleme konusu yapıldığı, bu iddiaların 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararlarına karşı itiraz niteliğinde olduğu anlaşıldığından, davacı şirketlerin 22/08/2022 tarihli itirazen şikâyet dilekçesinin 1., 2., 3., 4., 5., 8., 9. ve 11. maddelerinde yer alan iddialarına ilişkin kısmı yönünden dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı;
Davacı şirketlerin 22/08/2022 tarihli itirazen şikayet dilekçesinin 6., 7., 10. ve 12. maddelerinde yer alan iddiaları yönünden; 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararları ile davacı şirketlerin 22/08/2022 tarihli itirazen şikâyet başvurusunun mukayeseli olarak incelenmesinden, dilekçenin 6., 7., 10. ve 12. maddelerinde yer alan iddiaların 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararlarında inceleme konusu yapılmadığı, anılan kararlarda irdelenen iddialardan farklı nitelik arz ettiği, bu nedenle iş bu iddiaların incelenmesi hususunda davalı idarenin görevli olduğu anlaşıldığından, davalı idarece 22/08/2022 tarihli itirazen şikayet dilekçesinin 6., 7., 10. ve 12. maddelerinde yer alan iddialara ilişkin olarak inceleme yapılarak işlem tesis edilmesi gerekmekte iken anılan iddialara yönelik görev yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemin 6., 7., 10. ve 12. maddelerinde yer alan iddialar yönünden iptaline, 1., 2., 3., 4., 5., 8., 9. ve 11. maddelerinde yer alan iddialar yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, itirazen şikâyet dilekçesi hazırlanırken ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu ve başka bir dava dosyasından elde edilen aşırı düşük teklif açıklamasının titiz bir şekilde incelendiği, sipesifik bir şekilde noter tarih ve sayısı belirtilen evraklar yönünden bir inceleme yapılmadığı, sadece TDM’nin çapı yönünden yapılan itirazın Kurul kararına itiraz niteliğinde olabileceği mümkün ise de, bu hususunun tamamen Danıştay kararının nasıl yorumlandığına bağlı olduğu, TDM’nin çapı dışında yapılan itirazen şikâyet başvuruları hakkında hiçbir inceleme yapılmadığından, sadece 8. iddianın Kurul kararına itiraz olarak nitelendirilmesi mümkün ise de diğer iddiaların tamamı hakkında iptal kararı verilmesi gerekirken 1., 2., 3., 4., 5. 9. ve 11. iddialar yönünden davanın reddine karar verilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, temyiz talebine konu iddiaların 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararlarına itiraz niteliğinde olduğu, Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Müdahil tarafından, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu, daha önce gerek Kurul kararları ile gerekse de Danıştay Onüçüncü Dairesi kararları ile incelenen aşırı düşük teklif açıklamasındaki aynı hususların yeni iddialar gibi gösterilerek başvurular yapıldığı ve davalar açıldığı, Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı idare tarafından, temyiz talebine konu iddiaların 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararlarına itiraz niteliğinde olduğu belirtilerek davacıların temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Müdahil tarafından, itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan 8. iddia yönünden kararın temyiz edilmeden kesinleştiği, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu, daha önce gerek Kurul kararları ile gerekse de Danıştay Onüçüncü Dairesi kararları ile incelenen aşırı düşük teklif açıklamasındaki aynı hususların yeni iddialar gibi gösterilerek başvurular yapıldığı ve davalar açıldığı belirtilerek davacıların temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Davacılar tarafından, cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı’nca 25/03/2021 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile “Adıyaman – Kâhta Büyükçay Barajı” ihalesi yapılmıştır.
… tarih ve … numaralı ihale komisyonu kararıyla, … Elektrik İnşaat Ticaret A.Ş. – … İnşaat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. – … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. – … İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin oluşturduğu iş ortaklığının (… – … – … – … iş ortaklığı) teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif, … Yapı İnşaat A.Ş. – … İnşaat ve Ticaret A.Ş. – … Enerji A.Ş.’nin oluşturduğu iş ortaklığının (… – … – … iş ortaklığı) teklifi ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmiştir. Anılan komisyon kararına yönelik …- … – … iş ortaklığı ve … – … – … iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvuruları neticesinde alınan 08/07/2021 tarih ve 2021/UY.I-1359 sayılı ve 08/07/2021 tarih ve 2021/UY.I-1360 sayılı Kurul kararları ile, “… aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması” yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiş, bu kararları uygulamak üzere … tarih ve … numaralı ihale komisyonu kararı alınmıştır.
2 numaralı ihale komisyonu kararında da … – … – … – … iş ortaklığı ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, … – … – … iş ortaklığı ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiş ve bu karar 11/08/2021 tarihinde isteklilere EKAP üzerinden tebliğ edilmiştir.
… – … – … iş ortaklığı ile … – … – … iş ortaklığı tarafından … numaralı ihale komisyonu kararına karşı yapılan şikâyet başvurularının reddi üzerine itirazen şikâyet başvurularında bulunulmuş, bu başvurular üzerine alınan 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı, 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararları ile … – … – … – … iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmayarak reddedilmesine ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem kararı verilmiştir.
Bunun üzerine, ihaleyi gerçekleştiren idarece alınan … tarih ve … numaralı ihale komisyonu kararı ile ihalenin … – … – … iş ortaklığı üzerinde bırakılmasına karar verilmiş, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin … – … – … iş ortaklığı olduğu belirtilmiş, … – … – … iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine 24/11/2021 tarih ve 2021/UY.I-2107 sayılı Kurul kararı ile, … – … – … iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine karar verilmiş, bu kararın uygulanması amacıyla alınan … tarih ve … numaralı ihale komisyonu kararı ile … – … – … iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak, ihalenin … – … – … iş ortaklığı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
İhaleyi gerçekleştiren idare ile … – … – … iş ortaklığı arasında 05/01/2022 tarihinde sözleşme imzalanmış, Dairemizin 15/02/2022 tarih ve E:2022/30, K:2022/454 sayılı ve 15/02/2022 tarih ve E:2022/31, K:2022/455 sayılı kararlarının uygulanması üzerine alınan 11/05/2022 tarih ve 2022/MK-166 sayılı ile 11/05/2022 tarih ve 2022/MK-167 sayılı Kurul kararları üzerine idarece alınan … tarih ve … numaralı ihale komisyonu kararı ile ihalenin … – … – … – … iş ortaklığının üzerine bırakılmasına karar verilmiş, … – … – … iş ortaklığı tarafından … tarih ve … sayılı dilekçe ile daha önce inceleme konusu yapılmadığı iddia olunan hususlarla ilgili olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş, yapılan inceleme neticesinde Kurul’un 01/09/2022 tarih ve 2022/UY.I-1037 sayılı kararı ile, itirazen şikâyet başvurusunun “06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1847 sayılı ile 06/10/2021 tarih ve 2021/UY.I-1848 sayılı Kurul kararlarına karşı itiraz niteliğinde olduğu” gerekçesiyle görev yönünden reddine karar verilmiş, davacılar tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
… Elektrik İnşaat Ticaret A.Ş. tarafından, dava konusu 01/09/2022 tarih ve 2022/UY.I-1037 sayılı Kurul kararının, itirazen şikâyet başvurusunun hem görev hem de süre yönünden reddedilmesi gerekirken, sadece görev yönünden reddedildiğinden bahisle iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nde açılan davada, Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, anılan kararın temyizi üzerine Dairemizin 15/05/2023 tarih ve E:2023/1162, K:2323 sayılı kararı ile, itirazen şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı açık olduğundan itirazen şikâyet başvurusunun görev yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmadığı gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, böylece bakılan davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından, davanın esasının incelenmesine gerek bulunmamaktadır.
Öte yandan, konusu kalmadığından bahisle davanın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan işbu davada, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumu tespiti yapılamadığından, yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına ve vekâlet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacılar, davalı ve davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4. Yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
5. Vekâlet ücretine hükmedilmemesine,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve müdahile iadesine,
7. İlk derece ve temyiz aşamasında kullanılmayan toplam …TL (…-TL + …-TL) yürütmeyi durdurma harçlarının istemleri hâlinde davacılara; temyiz aşamasında kullanılmayan …-TL tutarındaki yürütmenin durdurulması harcının istemi hâlinde davalı idareye; temyiz aşamasında kullanılmayan …-TL tutarındaki yürütmenin durdurulması harcının ise istemi hâlinde davalı yanında müdahile iadesine,
8. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
9. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 15/05/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.