Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/586 E. , 2023/1516 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/586
Karar No:2023/1516
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Radyo TV Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında, 27/01/2020 tarihinde yayınlanan “…” adlı dizi dizide yer alan ifade ve görüntülerle 6112 sayılı Kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan, “Toplumun milli ve manevi değerlerine genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz” şeklindeki yayın ilkesinin ihlâl edildiğinden bahisle 1.188.333,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Üst Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; uyuşmazlık konusu yayının dava konusu işleme esas alınan kesitinde, ” …: Tam zamanında geldin. …: Harika bir sofra. Ne kadar özenli hazırlamışsın. …: Senin için aksi olamaz zaten. Ver üstünü alayım. İyi misin? …: Buraya gelene kadar iyi değildim ama şu an çok iyiyim. …: Anlıyonırn seni. Şu vergi borcuna takılıyorsun. Ama her şey düzelecek, yoluna girecek merak etme, – … masadan iki kadeh alarak koltuğa, …’in yanına geçer. …: Gerçekten bana moral veriyorsun, …: Sana moral vermek için söylemiyorum. Gerçekleri söylüyorum. – İçkilerini yudumlarlar, Kadehler kısmi olarak blurlanmıştır – Ayrıca biz bu …’e çok sinir oluyoruz falan ama şu an bir arada olmamızın sebebi o, biliyorsun değil mı? …: Ben bunu böyle kabul etmek istemiyorum. …: Ben …in kapısının önüne gitmeseydim, seninle o konuşmayı yapmasaydım, bu ev konusu hiç açılmayacaktı. …: Ben öyle düşünmüyorum. …: Bu eve taşınmam her şeyin başlangıcı değil mi? …: Ama bunu …e bağlamayalım. …: Peki nasıl diyorsan öyle olsun. …; …, ben seni merak ettim. Ziyaretine geldim. Başlangıç noktamız bu olsun. …: Haklısın, Kötü enerjili insanları hikayemizden uzak tutalım. …: Kesinlikle, …: Hadi gel yemeğe geçelim, bu arada … bugün beni kahve içmeye davet etti. …: Öyle mi? …: Hımm. Ama bana abuk subuk şeyler söyledi. …: Aa … bu. Genelde böyle konuşur. Onun için kafana fazla takma. …: Ama ne söyledi biliyor musun? …: Ne dedi? …: Evli barklı adamlarla beraber olmaktan, ilişki yaşamaktan falan bahsetti. Bizi biliyor olabilir mi? …: Bu mümkün değil …. …: Emin misin? …: Eminim. …: Bak benim için hiç önemli değil. Ben seni düşünüyorum. Senin düzenin bozulmasın, keyfîn kaçmasın, modun düşmesin istiyorum o kadar. -… …’nın elini tutar ve gözlerinin içine bakar …: Harikasın. …: Bundan sonra bu kısıtlı zamanlarımızda sadece güzel şeyler konuşalım, tamam mı? …: Bence de. Söz konusu sahne burada biterek yaklaşık 12 dakika sonra …’nın …in bacağına başını koymuş bir şekilde oturduğu görüntüyle devam etmektedir. …: Burada ne kadar huzurluyum biliyor musun? – … …’nın saçlarından öper, saçlarını okşar. – Şirkette odada yalnız olsak bile rahat rahat konuşamıyoruz. …: Sana daha önce söylemiştim. … gibi bir adamla çalışıyorsan çok dikkatli olmak zorundasın. Adam daha öncc ofisime, evime dinleme cihazları yerleştirmişti. …: Hala dinletiyor mudur yani? …: Sürekli kontrol ettiriyorum. Ona pek güven olmaz. Bu arada birlikte olduğumuzu öğrenirse başımızı çok ağrıtır. …: Haklısın, tedbiri elden bırakmamak lazım. Ama sanki … çok kısa bir dönem içinde hayatımızdan çıkıp gidecekmiş gibi hissediyorum. İçime öyle doğuyor. … …’nın giydiği elbisenin omuz askısı ile oynar. -…: İçine doğanlar genelde gerçek oluyor mu? …: Genelde değil, her zaman olur, …: Buna sevindim, -… …’in elini tutar. …: O yüzden için rahat olsun. Hem senin gibi birinin karşısında … napabilir ki? Ne yapsa olmaz, …: Aslında olmamalı zaten. Doğru söylüyorsun, …: Seninle o adam bir tutulur mu? Bir kere senin iyi kalbin yeter. Kötülerse er ya da geç cezalarını çekecekler. Bunu biliyorsun, …: Umarım öyle olur, …: Hadi artık güzel şeylerden bahsedelim. …: Ne gibi mesela? …: Hayallerimiz mesela. Hayallerimizden bahsedelim. -…’in telefonu çalar. … aramaktadır.- …: Konuşman gerekiyorsa ben içeri gidebilirim. … telefona cevap vermez. …: Hayır, hayır. Gerek yok. Nerede kalmıştık? …: Hayallerimiz. -Kamera şömine ateşine odaklanır. Bu sırada … ve …’nın öpüşmek için birbirlerine doğru yakınlaştıkları görülür.
-Başka bir sahnede …, …’nın evine gelmekte ve … ile …’nın birlikte geçirdikleri gece hakkında sohbet etmektedirler. …: Bir gün uzak kaldım neler olmuş böyle? …: Otursana ne içersin? …: Ha sen bir de ev sahibisin öyle mi? Bir şey almayayım sağ ol. …: İyi. Valla işte 2 gün oldu taşınalı. Telaştan da sana anlatamadım hiçbir şeyi. …: 2 gün mü? Kimin bu ev? …: …’in. Kullanmıyormuş. Bana, “istersen gidip taşınabilirsin” dedi. Ben de “tamam” dedim. İstediğimiz oldu sonunda. …: Aferin …. Tam benden azar işitecektin, son anda kurtuldun. Aferin sana, Eee anlat, nasıl oldu bu? -… ve … arasında geçen sahne flashback olarak ekrana getirilir – …: … Bey aslında benim de size söylemem gereken bir şey var. …: Dinliyorum. …: Ben bugün işten birazcık erken çıkabilir miyim? Kaldığım pansiyonda ufak bir sorun oldu da. Kendime kalacak bir yer bakmam gerek. …: Sen pansiyonda mı kalıyorsun? …: Evet, Yani …in evinde kalıyordum ama oradan ayrılınca bir pansiyona geçmek zorunda kaldım. …: Anladım. – … telefonla konuşur – … Levent’teki evi hemen hazırlatır mısın? Tamam. …: … Bey çok çok teşekkür ederim ama yani ben gerçekten kendi başımın çaresine bakabilirim. Ayrıca böyle bir şey duyulursa sizin için de benim için de hiç hoş olmaz. …: …, kimin ne düşündüğü beni ilgilendirmiyor Artık kalacağın bir yer var, …: Çok teşekkür ederim. …: … sana anahtarı verecek. …: Tamam sağ olun, kolay gelsin. -Flashback sahnesi sona erer – …: Allah’tan akıllılık edip kabul etmişsin. …: Valla durup dururken bir adamın bir kadına ev vermeyeceğini bilecek kadar akıllıyım. …: Her zaman söylerim, “İnsanlar göründükleri kadar masum değiller.” Ama bana inanmıyorlar. …: Aaa taşındığımın akşamı yanıma geldi. Bir şeye ihtiyacım var mı diye sormaya. …: Ve bir daha da gitmedi! İşte bu! …: Evdekilere de yalan söylemiş. Ankara’ya iş gezisine gidiyorum diye. …: … biliyor musun? Bu son zamanlarda duyduğum en güzel haber. Ne yalan söyleyeyim seninle çalışmaya başlarken bu kadar iyi bir performans sergileyeceğini düşünmemiştim. – … ile eşi … arasında geçen sahnede ise, …: …! …: Efendim. …: …’ın odasında uyuyakalmışım ya, senin geldiğini de duymadım. …: Niye, n’oldu? Bir şey mi var? …: Yok ya bir şeyi, acıkmış işte. Sen kaçta geldin? …: Saate bakmadım ama 02:00 sularıydı herhalde. …: 02:00’de ben ayaktaydım, 02:00’de gelmedin, …: O zaman daha geç saat. Sen uyuyordun, uyandırmak istemedim. …: Hıı, hallettin mi işlerini? …: Eh, hallettim sayılır. …: E o zaman bu gece evde olursun herhalde? …: Niye, n’oldu ki? …: Nasıl, n’oldu? …: Beni sıkboğaz etme. …: Senin evinde olmanı istemem suç mu? …: …, işlerden başımı kaldıracak vaktim yok. Şirketi kurtarmak için büyük riskin altına girdim. Bana direktif verme. …: Ben oğlunla vakit geçir, evinde ol diye söylüyorum, …: Sokaklarda dolaşmıyorum ki, işim olmadığı zaman eve geliyorum zaten. …: İyi tamam …. Sana ne desem zaten gerginlik. …: …, ben gergin filan değilim. Ya inanmıyorum ya, bu evde herkes kendini düşünüyor Beni düşünen yok. …: Hayır, bu evde herkes seni düşünüyor. …can’ın bile önündesin maşallah. …: Nihayet güzel bir laf ettin. Ben çıkıyorum. …: Akşam geleceksin herhalde? …: Ben ne diyorum hala sen ne diyorsun. Haber veririm. …: İyi tamam ….” şeklinde diyalogların yer aldığı, dava konusu işleme esas alınan dizi yayınının, izleyiciyi bilgilendirme, düşündürme, eğitme, öğretme gibi saiklerle yapılan kültür-sanat, eğitim, siyaset, haber vb. programlar gibi gerçeklik algısı oluşturan programlardan farklı olarak, belirlenen yaş grupları üzerindeki izleyiciler yönünden, ilgili yayın kuruluşunun ticari gaye ile yaptığı, kurgu ürünü olan yayın niteliği taşıdığı, dava konusu yayının, bir senaryoya bağlı olarak oluşturulmuş kurgusal bir ürün olduğu ve bu tür yayınların pek çoğunda benzer konuların işlendiği hususları da göz önünde bulundurulduğunda; söz konusu yayının, 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer verilen yayın ilkesini ihlal ettiğinden söz edilemeyeceğinden davacı şirkete idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nce; uyuşmazlık konusu dizi yayınında kullanılan ifadelerde evlilik dışı ilişkinin meşrulaştırılması, aldatma eyleminin birey ya da toplum için değerli kılınması, eğlence aracı olarak veya olağan gösterilmesi veyahut karakterlerin iyi insan olarak algılanmasına yol açacak ifadelere yer verilmesi gibi toplumsal düzeyde rahatsızlık yaratıcı özel vurgulamalar yapılmadığı anlaşıldığından 6112 sayılı Kanun’un 8.maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ihlal edilmediği sonucuna varıldığından istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının sonucu itibarıyla hukuka uygun olduğu ve kararın kaldırılmasını gerektirecek bir neden bulunmadığı belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, uyuşmazlığın hatalı yorumlandığı, Bölge İdare Mahkemesi kararının çelişkili olduğu, yayında yer alan sahnelerde toplumun ve ailenin değerlerine aykırı tutumların meşru olarak vurgulandığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dizide yer alan yasak ilişki nedeniyle yaptırım uygulanmasının haksız olduğu, uyuşmazlık konusu yayının kurgusal nitelikte olması nedeniyle iyi ve kötü karakterleri barındırdığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 29/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.