Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/4991 E. , 2023/792 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/4991
Karar No:2023/792
TEMYİZ EDEN (DAVACI) :… Orman Ürünleri Nakliye ve Pazarlama Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Manavgat Orman İşletme Müdürlüğü Yaylaalan Orman İşletme Şefliği tarafından 140 bölme numaralı, 500 dikili damga numaralı toplam 7812 adet, 5.128,578m3 kabuklu gövde hacmindeki ağacın e-ihale ile açık arttırma suretiyle satışına ilişkin olarak 30/03/2022 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacı tarafından dava konusu ihale işleminin uhdesinde kalmasından sonra, satış sahasında yapılan incelemede eksik ağaç bulunduğu, başkaları tarafından kaçak kesim yapıldığı hususunun ortaya çıkması üzerine davalı idareye ihale sahasının teslim alınmak istenmediği yönünde 08/04/2022 tarihinde başvuruda bulunulduğu, bu başvurunun 14/04/2022 tarihinde reddedildiği, devamında 18/04/2022 tarihli ihtarname ile ihalenin iptali istemiyle davalı idareye ihtarname gönderildiği, bu itibarla, ivedi yargılama usulüne tâbi davalarda, idari dava açma süresini durduran idari makamlara başvuruyu düzenleyen 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi hükmünün uygulanmayacağı hükmü dikkate alındığında, 30/03/2022 tarihinden itibaren ivedi yargılama usulüne dair 30 günlük dava açma süresi içerisinde en geç 29/04/2022 tarihinde dava açılması gerekirken, bu süre geçirildikten çok sonra 26/05/2022 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idarece 14/04/2022 tarihinde kendilerine verilen cevabın muallak bir yazı olduğu, ihalenin iptali istemiyle yaptıkları başvuruya bir cevap verilmediği, öte yandan kendilerine hangi merciye hangi süre içerisinde itiraz edebilecekleri yönünde bir bildirim yapılmadığı, bu durumun Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 40. maddesine aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
USÛL YÖNÜNDEN:
MADDÎ OLAY :
Manavgat Orman İşletme Müdürlüğü Yaylaalan Orman İşletme Şefliği tarafından 140 bölme numaralı, 500 dikili damga numaralı toplam 7812 adet, 5.128,578m3 kabuklu gövde hacmindeki ağacın e-ihale ile açık arttırma suretiyle satışı 30/03/2022 tarihinde gerçekleştirilmiş ve ihale davacının üzerinde bırakılmıştır.
Davacı tarafından, dava konusu ihalenin uhdesinde kalmasından sonra, satış sahasında yapılan incelemede eksik ağaç bulunduğu, başkaları tarafından kaçak kesim yapıldığı hususunun ortaya çıkması üzerine davalı idareye ihale sahasını teslim almak istemediklerine yönelik 08/04/2022 tarihli başvuruda bulunulmuştur. Bu başvuruya verilen 14/04/2022 tarihli cevapta, 19/04/2022 tarihinde alışın gerçekleştirilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından 18/04/2022 tarihinde ihalenin iptali istemiyle davalı idareye ihtarname gönderilmiştir.
İhalenin iptali istemiyle 26/05/2022 tarihinde açılan işbu davada Mahkeme tarafından yapılan değerlendirmede, davanın ivedi yargılama usulüne tâbi olduğu, bu nedenle idari dava açma süresini durduran idari makamlara başvuruyu düzenleyen 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi hükmünün uygulanmayacağı, 30/03/2022 tarihinden itibaren ivedi yargılama usulüne dair otuz (30) günlük dava açma süresi içerisinde en geç 29/04/2022 tarihinde dava açılması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 26/05/2022 tarihinde açılan bu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Dava açma süresi” başlıklı 7. maddesinde dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hâllerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış gün olarak belirlenmiş, bu sürelerin başlangıçlarının idari uyuşmazlıklarda, yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden başlayacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un “İdari makamların sükutu” başlık 10. maddesinde ise, ilgililerin haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri, bu başvuruya otuz gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı ve ilgililerin otuz günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilecekleri; otuz günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgilinin bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği, bu takdirde dava açma süresinin işlemeyeceği, ancak, bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren dört ayı geçemeyeceği kuralı yer almıştır.
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için öncelikle davacının ihaleye katılmasından sonra ihale konusunda herhangi bir değişiklik meydana gelip gelmediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Davacı tarafından, dava konusu ihalenin uhdesinde kalmasından sonra, satış sahasında yapılan incelemede sahadaki ağaçların kaçak olarak kesildiği tespit edilmiştir. Bu durumun davalı idare tarafından da kabul edildiği … tarih ve … sayılı cevap yazısından anlaşılmaktadır. Başka bir anlatımla davacının ihaleye teklif vermek suretiyle yaptığı icabın yöneldiği mallarda, ihale tarihinden sonra azalma gerçekleşmesi suretiyle yeni bir maddî durum ortaya çıkmıştır.
İhale tarihinden sonra ortaya çıkan yeni durum üzerine yapılan 18/04/2022 tarihli başvurunun 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında değil, aynı Kanun’un 10. maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve dava açma süresinin de bu çerçevede değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi uyarınca 18/04/2022 tarihinde yapılan ve idare tarafından cevap verilmeyen başvuru üzerine, aynı maddede belirtilen müddet içerinde kalacak şekilde 26/05/2022 tarihinde açılan davanın süresinde olduğu görüldüğünden, İdare Mahkemesi’nce davanın süre aşımı nedeniyle reddine dair verilen kararda usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 23/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.