Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/4722 E. , 2023/142 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/4722
Karar No:2023/142
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … A.Ş. Genel Müdürlüğü
…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … A.Ş. Ilgın Şeker Fabrikası Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen “5000 Kcal/kg 27.000 Ton Kömür Temini” ihalesi üzerinde kalan … Nakliyat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin ihale konusu işi sözleşmenin ve şartnamenin hükümlerine uygun yerine getirmediğinden bahisle anılan şirketin ortağı davacının 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 26. maddesi uyarınca 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına dair 16/02/2021 tarih ve 31397 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan kararın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacının yetkilisi olduğu … Tır Nakliyat Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından pancar işleme kampanyasında kullanılmak üzere davalı idareye 5000 kcal/kg linyit kömürü teslimi yapılmak üzere sözleşme imzalandığı, teslim edilen ürünün fabrikanın kazanlarında yakılması neticesinde yeterli buhar elde edilememesi üzerine alınan numunelerin Şeker Enstitüsüne analize gönderildiği, yapılan analizler sonucunda sözleşmede belirtilen niteliklere uygun olmadığının anlaşıldığı, şirketten, söz konusu kömürlerin fabrika sahasından çekilerek yenisinin getirilmesinin istenildiği, her ne kadar davacı tarafından, ürün kabul ve muayenelerinin usulüne uygun yapılmadığı, ürünün kabulünde yapılacak analizlerin tarih, saat ve yerinin bildirilmediği iddia edilmekte ise de şirkete ürün sevkiyatı başlamadan önce ürün teslimi ile ilgili gözlemci ve vekilinin bulunup bulunmayacağının sorulduğu, şirket tarafından da muhtelif tarihlerde adına kimlerin gözlemci olacağının bildirildiği; redde giren partiler ile ilgili hakem muayenesi yapılmadığı iddia edilmekte ise de şahit numunelere … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından el konulduğundan numunelerin hakem laboratuvara gönderilmesinin mümkün olmadığı; yine Covid-19 hastalığı nedeniyle bu durumun mücbir sebep sayılarak termin programının değiştirilmesinin istenildiği ancak müracaatlarının usulsüz olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görüşü alınmadan reddedildiği iddia edilmiş ise de, kömür temin edemediğini beyan eden şirketin aynı tarihlerde Susurluk Şeker Fabrikasında yapılan ikinci bir ihaleye girmesi, ihaleyi alarak kömür teslimi için sözleşme imzalamış olması ve red işlemine karşı süresinde açılmış bir davada bulunmadığı hususları dikkate alındığında davacının bu iddialarına itibar edilmediği,
Dava konusu yasaklama işleminin sebebinin, davacının yetkilisi olduğu şirketin, nitelikleri belirtilen kalitede kömürü süresi içinde davalı idareye teslim etmemiş olması olduğu, davalı idare tarafından, adı geçen şirketin redde giren ürünleri bir parça ithal kömür ile zenginleştirerek tekrardan yeni bir parti olarak teslim ettiği yönünde iddiada bulunulduğu, şirketin sunmuş olduğu ürünlerin analizlerinin uygun çıkmadığı, şahit numunelere de … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından el konulduğundan numunelerin hakem laboratuvara gönderilmesinin mümkün olmadığı, 27/11/2020 tarihinde teslim edilecek kömür miktarının (27.000 ton) 22.000 ton olarak revize edildiği, ve 14/12/2020 tarihli noter ihtarnamesi ile 10 gün içinde eksik kalan ürünün tesliminin istenildiği, ancak verilen süre içerisinde şirket tarafından sözleşmeye uygun kalitede ürün teslim edilmediği, davacının taahhüdünü yerine getirmemesi yasak fiil ve davranış olduğundan, bir yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, gözlemci bildirimine ilişkin hazırlık işlemlerinin hukuka aykırı olduğu, redde giren kömürlere ilişkin analizlere itiraz edilmesine rağmen şahit numunelerin hakem laboratuvarına gönderilmediği, analizin yapılacağı tarih, yer ve saatin bildirilmediği, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … sayılı dosyasına sunulan şahit numunelerin hangi partilere ait olduğunun ve hangi tarihte sunulduğunun araştırılmadığı, mücbir sebebin varlığının davalı idarece kabul edilmediği, dava konusu yasaklama kararı ile sözleşmenin feshi kararının usule aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, dava konusu işin sözleşme şartlarına uygun olarak yerine getirilmediğinin görülmesi ve sözleşmenin ilgili maddeleri uyarınca gönderilen ihtarnamede belirtilen süre sonunda da gereğinin yerine getirilmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiği, sözleşmenin feshedilmesi üzerine 4735 sayılı Kanun’un 25. ve 26. maddeleri gereği alınan yasaklama kararının Yönetim Kurulu’nun … tarih ve …sayılı kararı ile onaylandığı, davacının Covid 19 salgınını bilerek ihaleye girdiği ve sonrasında sözleşmeyi imzaladığı, numunelerin usulüne uygun olarak alınarak analizlerin doğru bir şekilde yapıldığı, şahit numunelere Ilgın Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından el konulduğundan numunelerin hakem laboratuvara gönderilmesinin mümkün olmadığı, şirketin reddedilen kömürleri sahadan çıkarmayarak yanarak tamamen kül olmasına sebebiyet verdiği, … tarih ve … sayılı ihtarname ile … Nakliyat San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne sözleşmeye uygun kömürün 10 gün içerisinde temin edilmesi için Ilgın Noterliği kanalı ile ihtar gönderildiği, ancak verilen süreye rağmen uygun kalitede ürünün teslim edilmediği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 16/01/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.