Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/4635 E. , 2022/4964 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/4635
Karar No : 2022/4964
DAVACI : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
DAVANIN KONUSU :
TSE Teknik Kurulu’nun 30/09/2022 tarihli toplantısında kabul edilen tadil ile Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü ile ilgili TS 13599 nolu standardın “Tarifler” başlıklı 3. kısmına eklenen 3.1.3 madde metninde yer alan “… bu merkezlerde kurulan tütün kooperatifleri tarafından…” kısmının iptali istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dava dilekçesi 2577 sayılı Kanun’un 14. maddesi uyarınca incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKÎ SÜREÇ:
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan izinli tütün mamulü üreticisi olan davacı tarafından, 07/10/2022 tarihinde tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip sarmalık tütünlerle sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretip piyasaya arz etmek için başvuruda bulunulduğu, Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı’nın … sayılı yazısıyla, Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü ile ilgili TS 13599 nolu standardın 30/09/2022 tarihinde tadil edildiği, böylece tek tütün çeşidinden üretilen sarmalık kıyılmış tütün mamulü tanımının değiştirildiği, buna göre tek tütün çeşidinden üretilen sarmalık tütün mamulünün sadece tütün kooperatiflerince üretileceği gerekçesiyle başvurunun reddedildiği, 13/09/2014 tarih ve 29118 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği’nin (Tütün Mamulleri Seri No:3) 2. maddesi uyarınca piyasaya arz edilen sarmalık kıyılmış tütün mamullerinin Türk Standardları Enstitüsü tarafından hazırlanan TS 13599 sayılı Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Standardının yürürlükteki hâline uygun olmasının zorunlu olduğu, yapılan tadil ile tütün kooperatifi olmayan diğer üreticilerin tek tütün çeşidinden üretilen sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretmesinin önüne geçildiği, 4733 sayılı Kanun’un 9. maddesi uyarınca tütün ve tütün mamullerinin iç ve dış ticaretine ve üretilecek ürünün teknik özeliklerinin belirlenmesine yönelik düzenlemelerin yönetmelikle yapılması gerektiği, Tebliğ atfı nedeniyle TSE’nin söz konusu standardında yapılan değişiklikle eklenen 3.1.3 madde metninde yer alan, “… bu merkezlerde kurulan tütün kooperatifleri tarafından…” ibaresinin üst hukuk normu olan 4733 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklere aykırı olduğu, Kanun ve yönetmelik ile sağlanan hakları sınırlandırdığından bahisle anılan değişikliğin ilgili kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
USUL YÖNÜNDEN:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3. maddesinde, idarî davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idarî işlemin yazılı bildirim tarihinin, tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği, dava dilekçelerinin ve bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasında, dava dilekçelerinin, görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet, 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olmadıklarının tespiti hâlinde, yeniden dava açılmak üzere dilekçenin reddedileceği kurala bağlanmıştır.
Yargılama hukukunun temel ilkelerinden biri taleple bağlılıktır. Bu ilke uyarınca iptali istenen idarî işlemle sınırlı olarak mahkemelerce inceleme yapılması gerekmekte olup, talebin incelemeye konu olabilecek nitelikte açık, belirli ve somut olması gerektiği kuşkusuzdur.
Davacılar vekili tarafından sunulan dava dilekçesi incelendiğinde, 13/09/2014 tarih ve 29118 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği’nin 2. maddesinin birinci fıkrası uyarınca piyasaya arz edilen sarmalık kıyılmış tütün mamullerinin TSE tarafından hazırlanan TS 13599 Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Standardına uygun olmasının zorunlu tutulduğundan bahsedilerek dava dilekçesine bu Tebliğin eklendiği, dava dilekçesinin konu ile talep ve sonuç kısmında sadece 30/09/2022 tarihli değişiklik ile TS 13599 sayılı Standarda eklenen 3.1.3 maddede yer alan “… bu merkezlerde kurulan tütün kooperatifleri tarafından…” ibaresinin iptalinin istenildiği görülmekle birlikte, söz konusu standardı zorunlu kılan Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği’nde yer alan kuralın da iptalinin istenilip istenilmediği dava dilekçesinden anlaşılamamaktadır.
Bu itibarla, davacının talebi konusunda tereddüt oluştuğundan ve davanın konusunu açık bir şekilde ortaya koymadığı anlaşılan dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun’un 3. maddesine uygun düzenlenmediği sonucuna ulaşıldığından, dava dilekçesinde davanın konusu açık ve tereddüde yer vermeyecek şekilde belirtilerek ve dava dilekçesinde “Konu”, “Sonuç ve İstem” ve “İstek Nedenleri” kısımları tutarlı olacak ve tereddüde yol açmayacak şekilde hangi işlem ya da işlemlerin hangi gerekçeyle iptalinin istendiği açıkça ortaya konularak karşı taraf sayısından bir fazla düzenlenen imzalanmış dilekçelerle ya da Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden güvenli elektronik imza ile yeniden dava açılması gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15/1-d maddesi uyarınca, bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde 3. maddeye uygun şekilde düzenlenerek noksanları tamamlandıktan sonra dilekçe ret kararını veren yargı yeri sıfatıyla Danıştay’da yeniden dava açmakta serbest olmak üzere DİLEKÇENİN REDDİNE,
2. Aynı Kanun’un 15/5. maddesi hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilecek dilekçede aynı yanlışlık yapıldığı takdirde davanın reddedileceğinin davacıya tebliğine,
3. Davanın yenilenmesi hâlinde yeniden harç alınmamasına,
4. Davanın yenilenmemesi durumunda kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta gideri avansından artan miktarın davacıya iadesine, 26/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.