Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/4461 E. , 2023/1809 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/4461
Karar No:2023/1809
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … Ticaret A. Ş.
2- …
3- … Proje İnşaat Ticaret AŞ.
4- …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ordu Büyükşehir Belediyesi Oski Genel Müdürlüğü tarafından “Ordu ili, Fatsa ilçesi, … Mahallesi ve … Caddesi İçme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hattı inşaatı ” ihalesi üzerinde bırakılan davacı şirketler ile bu şirketlerin sermayelerinin tamamına sahip olan diğer davacıların bir yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmalarına ilişkin 07/05/2021 tarih ve 31477 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; 03/02/2020 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlandığı, işin süresinin 210 gün, bitiş tarihinin ise 30/08/2020 olarak belirlendiği, davacılara idare tarafından ilk olarak 03/07/2020 tarihinde yani normal iş bitim tarihinin yaklaşık iki ay öncesinde “iş kapsamında bulunan Kurtuluş Mahallesi Sevgi, Beyazıt ve Fiskobirlik caddeleri arasında kalan kısımda BSK asfalt çalışmalarına başlanılacağından, yol çalışmalarının aksamaması için iş kapsamında bulunan ızgaraların imalatlarının ivedilikle yapılması ” gerektiğinin bildirildiği, verilen ek sürede işin bitim tarihinin 14/11/2020 olarak revize edildiği, ancak söz konuşu işin yapılmadığı tespit edildiğinden 06/10/2020 tarihinde yeni bir bildirimde bulunulduğu, sözleşme süresinin bitimine kısa süreler kalmasına rağmen bildirimde bulunulan işin yapılmadığı, üç kez ayrı olmak üzere toplamda 166 gün ek süre verilmesine rağmen, 31/05/2021 tarihinde (sözleşmenin feshinden sonra) idareye sunulan ve onaylanmayan … no.lu hakedişe göre iş bitirme oranının %67 olduğunun anlaşıldığı, dava dosyasına sunulan bildirim işlemleri ile durum tespit tutanaklarından, davacıların sözleşme konusu edimi eksiksiz şekilde tamamlayamadığı ve eksik bıraktığı imalatların bulunduğu hususunun açık ve net şekilde görüldüğü, dava konusu ihalede öngörülen işin şartnameye ve sözleşmeye uygun zaman ve şekilde yapılmadığı, dolayısıyla tamamlanmadığının tespit edildiği ve bu suretle ihale dokümanlarıyla belirlenen taahhüdün yerine getirilmediğinin açık olduğu, davacıların, edimin sözleşme hükümlerine uygun şekilde yerine getirilmesi konusunda süre verilmek suretiyle ihtar edilerek sözleşmenin feshedileceği konusunda uyarıldığı; ancak ihtarın gereğinin yerine getirilmediği, davacıların, ihale dokümanlarını inceleyerek ve dokümanlarda yer alan tüm hususları kabul ederek ihaleye teklif verdiği hususu da göz önünde bulundurulduğunda, olayda mücbir sebep hâllerinin ve ifa imkânsızlığının bulunmadığı; bu itibarla, davacıların 4735 sayılı Kanun’un 25. maddesinin (f) bendi gereğince ve aynı Kanun’un 26. maddesi uyarınca bir yıl süre ile bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, kendilerine düşen tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesine rağmen hatalı tespitlere dayanılarak sözleşmenin feshine karar verildiği, darbe girişimi ile başlayan ve pandemi süreci ile tırmanışa geçen ekonomik krizin kendilerini de olumsuz etkilediği, ihale konusu işin yapılması için anlaşma sağlanan taşerondan kaynaklı gecikmelerden dolayı zor duruma düştükleri, tüm bu hususların üzerine bir de pandemi sürecinin yaşanmasının söz konusu işin zamanında bitirilmesini imkânsız hâle getirdiği, bu kapsamda 2020/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi kapsamında birden fazla defa süre uzatım taleplerinde bulunmalarına rağmen sadece bir tanesinin kabul edilerek 60 gün ek süre verildiği, Yapım İşleri Şartnamesi uyarınca en az gecikilen süre kadar ek süre verilmesi gerekirken sadece 60 gün ek süre verilmesinin mevzuata aykırı olduğu, 04/02/2020 tarihli dilekçe ile zor durumda kaldıkları açıklanmış ise de … tarihli … no.lu hakedişin idare tarafından onaylanmaması ve ödenmemesi nedeniyle daha da zor duruma düştükleri ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 12/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.