Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/4287 E. , 2023/1622 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/4287
Karar No:2023/1622
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, kurulması planlanan … Rüzgâr Enerji Santrali (RES) projesi için verilen 30 (otuz) ay süreli, … tarih ve … numaralı ön lisansın süresinin 12 (on iki) ay uzatılması talebiyle yapılan başvuru üzerine tesis edilen, süre uzatım talebine ilişkin gerekçenin mücbir sebep kapsamında değerlendirilmemesine, süre uzatım talebinin reddine, ön lisansın sona erdiğinin tespitine ve 480.000,00-TL tutarındaki teminatın irat kaydedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Mahkemelerinin 01/10/2021 tarihli ara kararı ile davalı idareden, “davacı şirket tarafından, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 17. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (f) ve (h) bentlerinde sayılan yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğine ilişkin her türlü bilgi ve belgenin mahkemelerine sunulmasının” istenildiği, davalı idarenin 22/10/2021 tarihli ara kararı cevabının ekinde yer alan bilgi ve belgelerden, davacı tarafından ön lisans süresi içerisinde yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerden bazılarının yerine getirilmediğinin anlaşıldığı;
Davacı şirketçe, söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmediğinin sabit olduğu, davacı şirket tarafından santralin kurulmasının planlandığı alanda yer alan taşınmazlara yönelik açılan davaların devam etmesi nedeniyle bu taşınmazların kullanım hakkının ve/veya mülkiyetinin iktisap edilemediği, diğer yükümlülüklerin ise Covid-19 salgını nedeniyle yerine getirilemediğinin ileri sürüldüğü;
Uyuşmazlıkta, santralin kurulmasının planlandığı alanda yer alan ve haklarında devam eden yargılamalar nedeniyle kullanım hakkı ve/veya mülkiyeti iktisap edilemeyen bir kısmı mera vasfında olan taşınmazların davacı şirket tarafından belirlendiği, anılan yargılamaların ön lisans başvurusu yapılmadan çok önce açılmış davalar olduğu, santralin kurulacağı alanda yer alan taşınmazlar belirlenirken bu hususun davacı şirket tarafından göz önünde bulundurularak karar verilmesi gerektiği, bu hususun Covid-19 salgını ile bir alakasının bulunmadığı, davacı şirketçe ön lisans süresi içerisinde yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin çok büyük bir kısmının yerine getirilmediği, Covid-19 salgını nedeniyle ön lisans süresinin 3 (üç) ay uzatıldığı, davacı şirketçe, öngörülen yükümlülüklerinin süresinde tamamlanmadığının sabit olduğu;
Bu itibarla, davacı şirket hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerde dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usûl ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, salgın hastalık nedeniyle türbin tedarikinde sıkıntı yaşandığı, santralin kurulacağı alanda yer alan mera vasıflı taşınmazlara yönelik davaların henüz kesinleşmemesi nedeniyle mülkiyet edinimine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilemediği, bu durumun mücbir sebep hâli olarak değerlendirilerek ek süre verilmesi gerektiği, Bölge İdare Mahkemesi’nce eksik inceleme ve değerlendirme yapılmak suretiyle karar verildiği, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 17. maddesinde belirtilen üç yükümlülüğün mücbir sebep nedeniyle yerine getirilemediği, kesinleşmesi gereken yirmi beş dava nedeniyle taşınmazların tahsis amacında değişiklik yapılamadığı, bu durumun yerine getirilmesi gereken yükümlülükleri doğrudan etkilediği, ön lisans süresi içerisinde imar planı için gerekli olan kurum görüşlerinin alındığı, ÇED olumlu kararının, teknik etkileşim analiz izninin Kurum’a sunulduğu, haritaların onaylandığı, söz konusu davalar nedeniyle yaşanan gecikmenin sonuçlarının şirketlerine yüklenemeyeceği, ön lisans aşaması öncesinde, santrallerin kurulacağı sahada yer alan taşınmazlara yönelik davaların açılıp açılmadığı yönünde bir araştırma yapma yükümlülüğünün bulunmadığı, bu süreçte yapılması gereken tek araştırmanın, sahanın yasaklı alan kapsamında olup olmadığı olduğu, buna ilişkin yapılan incelemede sahanın yasaklı alan niteliğinde olmadığının anlaşıldığı, salgın hastalığın şirketlerince yerine getirilmesi gereken yükümlülüklere olan etkisinin değerlendirilmediği, yerine getirilen yükümlülüklere ilişkin hatalı değerlendirmede bulunulduğu ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usûl ve hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Dairemizin 09/01/2023 tarihli ara kararı gereği yerine getirildikten veya ara kararı gereği için verilen süre geçtikten sonra incelenmesine karar verilen yürütmenin durdurulması istemi, ara kararı cevaplarının geldiği görülmekle yeniden incelendi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usûl ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 04/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.