Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/3950 E. , 2023/846 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/3950
Karar No:2023/846
TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Bakanlığı
VEKİLLERİ: Hukuk Müşaviri …, Hukuk Müşaviri Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI): … Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm İletişim Yemekhane ve Temizlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Giresun İl Sağlık Müdürlüğü’nce … tarihinde açık ihale usûlü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesi uhdesinde kalan davacı şirketin, sahte belge düzenlemek ve kullanmak fiilini işlediğinden bahisle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 58. maddesi uyarınca 2 (iki) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 20/05/2021 tarih ve 31486 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin, Giresun İl Sağlık Müdürlüğü’nce … tarihinde … ihale kayıt numarası ile gerçekleştirilen ve iptal edilen (tüm teklifler yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle) yemek hizmeti alım ihalesine teklif verdiği, iş deneyim belgesi olarak … (…) Ltd. Şti. ile imzalanan sözleşme kapsamında düzenlenen 01/01/2015 tarih ve 1.505.625,00-TL tutarlı iş bitirme belgesini sunduğu, iş bitirme belgesinin dayanağı olan sözleşmede işe başlama tarihinin 01/01/2015, işin bitiş tarihinin 31/12/2015 olduğu ve sözleşme bedelinin … (…) Ltd. Şti. adına 2015 yılında düzenlenmiş 10 adet fatura ile 2016 yılında düzenlenmiş … seri sıra numaralı 2 adet faturanın toplamı kadar (1.505.625,00-TL) olduğu; daha sonra aynı idarece yemek hizmet alımı için … tarihinde … ihale kayıt numaralı davaya konu ihalenin gerçekleştirildiği ve ihalenin 27/01/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile davacı şirketin uhdesinde kaldığı, davacı şirketin iş deneyim belgesi olarak … (…) Ltd. Şti. ile imzaladığı sözleşme kapsamında düzenlenen 01/01/2015 tarih ve 1.756.562,50-TL tutarlı iş bitirme belgesini sunduğu, iş bitirme belgesinin dayanağı olan sözleşmede işe başlama tarihinin 01/01/2015, işin bitiş tarihinin ise 29/02/2016 olduğu ve sözleşme bedelinin … (…) Ltd. Şti. adına 2015 yılında düzenlenmiş 10 adet fatura ile 2016 yılında düzenlenmiş …, …, … ile … seri sıra numaralı 4 adet faturanın toplamı kadar (1.756.562,50-TL) olduğu; ihale komisyonunun … tarih ve … sayılı yazısı ile davacı şirketin bağlı olduğu Trabzon Defterdarlığı Vakfıkebir Vergi Dairesi’ne, işbu ihalede iş bitirme belgesinin ekinde sunulan 14 adet faturanın defter kayıtlarına intikal ettirilip ettirilmediği, KDV beyannamelerine dahil edilip edilmediğine dair bilgi ve belgelerin sorulduğu, Vakfıkebir Vergi Dairesi’nin … tarih ve … sayılı cevap yazısında, 2015 yılına ait 10 adet faturanın, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 114. maddesi gereğince 2015 takvim yılı içerisinde doğmuş vergi alacakları zamanaşımına uğradığından, defter kayıtları yönünden incelenmesinin kanunen mümkün olmadığını, 2016 tarihli …, …, …, … seri numaralı 4 faturaya ilişkin olarak da davacı şirketin söz konusu faturaları, şirket yevmiye defterine gelir olarak kaydettiğini, 2015 ve 2016 yıllarında düzenlenen faturalarda hesaplanan KDV ve yemek bedeli hasılatlarını KDV ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerine dahil ederek 01/02/2021, 02/02/2021 ve 10/02/2021 tarihlerinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesinin pişmanlık ve ıslah hükümleri gereğince beyan ettiğini, bildirdiği, ihale komisyonu tarafından, yapılan incelemeler sonucunda … tarih ve … sayılı düzeltici işlem ihale komisyonu kararı ile iş bitirme belgesi ekinde sunulan faturalarda hesaplanan KDV ve yemek bedeli hasılatlarının KDV ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerine dahil edilerek ihale tarihinden sonra beyan edildiği ve işbu faturaların … ihale kayıt numarası ile 27/10/2020 tarihinde gerçekleştirilen ve iptal edilen ihalede sunulan faturalar ile aynı olduğu, aynı faturaların işe başlama tarihleri aynı, bitiş tarihleri farklı olan iki ayrı sözleşmede de kullanıldığından bahisle davacı şirketin sunmuş olduğu iş bitirme belgesinin hükümsüz sayılmasına ve teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği; öte yandan, davacı şirketin “sahte belge veya teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek” fiilini işlediğinden bahisle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca dava konusu işlem ile 2 (iki) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklandığı;
Vakfıkebir Vergi Dairesi’nin … tarih ve … sayılı cevap yazısı incelendiğinde; 2015 yılına ait 10 adet faturaya ilişkin olarak, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 114. maddesi uyarınca 2015 takvim yılı içerisinde doğmuş vergi alacakları zamanaşımına uğradığından defter kayıtları yönünden incelenmesinin kanunen mümkün olmadığı dikkate alındığında söz konusu 10 adet faturaya ilişkin tartışmanın olmadığı, yine 2016 tarihli 4 adet faturanın ise defter kayıtlarında yer aldığı ve 213 sayılı Kanun kapsamında pişmanlık ve ıslah hükümlerinden yararlanılarak beyan yükümlülüğünün yerine getirildiği dikkate alındığında, bu faturaların da muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge veya sahte belge olduğuna dair bir tespitin/kararın olmadığı, kaldı ki pişmanlık şartlarına uygun olarak 213 sayılı Kanun’un 371. maddesi uyarınca ilgili makama başvuranlar hakkında anılan Kanun’un 359. maddesi kapsamında muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı ya da sahte belgeden ceza uygulanamayacağı; ayrıca faturaların anlaşmalı matbaada basıldığının da ilgili yazıda belirtildiği, davacı şirketin kullandığı faturalara ve söz konusu faturaların içeriğine yönelik herhangi bir inceleme ve soruşturma bulunduğuna yönelik bir tespite de yer verilmediği görüldüğünden, iş bitirme belgesi ekinde sunulan faturaların muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı veya sahte belge olduğu sonucuna ulaşılamayacağının açık olduğu;
Bu kapsamda, “pişmanlık ve ıslah” hükümleri uyarınca beyan edilen 4 adet faturaya dayanılarak söz konusu ihalede sunulan iş bitirme belgesinin revize edildiği, son iş bitirme belgesinin sunulan faturalarla uyumlu olduğu, iş bitirme belgelerindeki, her iki sözleşmenin de taraflarının davacı şirket ve dava dışı … (…). Ltd. Şti. olduğu hususları dikkate alındığında, söz konusu farklılıkların ihaleye katılan diğer isteklilerin ihaleye katılımının engellenmesi ya da faturaları kullanan isteklinin katılımının sağlanmasına bir etkisinin olmadığı, sözleşmelerdeki farklılıkların, herhangi bir yanıltıcı veya sahte belgeye dayanmadığı görüldüğünden söz konusu iş bitirme belgesinin yanıltıcı veya sahte belge olarak nitelendirilemeyeceği anlaşıldığından, davacı şirketin “sahte belge veya teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek” şeklinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunmak fiilini işlediğinden bahisle 2 (iki) yıl süreyle tüm ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, Giresun İl Sağlık Müdürlüğü’nce … ihale kayıt numarası ile gerçekleştirilen yemek hizmet alımı ihalesinin tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan iptal edildiği; … ihale kayıt numarası ile tekrar yapılan yemek hizmet alımı ihalesinde en avantajlı teklifi veren davacı şirketin sunduğu özel sektör iş bitirme belgesindeki faturaların (…-… seri numaralı faturalar hariç) iptal edilen ilk ihaledeki faturalarla aynı olduğunun tespit edildiği, iptal edilen ilk ihalede sunulan iş bitirme belgesindeki sözleşme başlangıç ve bitiş tarihlerinin 01/01/2015-31/12/2015, ikinci ihaledekinin ise 01/01/2015-29/02/2016 olduğu, ihale komisyonunca işe başlama tarihleri aynı ve bitiş süreleri farklı olan iki ayrı iş bitirme belgesi ekinde aynı faturaların kullanıldığı görüldüğünden iş bitirme belgesinin hükümsüz sayılmasına ve adı geçen şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, dava konu kararda hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
… kayıt numaralı ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7. maddesinde, “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
…
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
Giresun İl Sağlık Müdürlüğü’nce … ihale kayıt numarası ile gerçekleştirilen yemek hizmet alımı ihalesine teklif veren davacı şirketin iş deneyim belgesi olarak 1.505.625,00-TL tutarlı özel sektör iş bitirme belgesi sunduğu, bu belgeye konu işin kabulünün 31/12/2015 tarihinde yapıldığı, teklifler yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan söz konusu ihalenin iptal edildiği; … ihale kayıt numarası ile tekrar yapılan davaya konu yemek hizmet alımı ihalesinin 16/12/2020 tarihinde ilan edildiği ve davacı şirketin ihaleye 10.983.655,90-TL teklif verdiği, iş deneyim belgesi olarak 1.756.562,50-TL tutarlı özel sektör iş bitirme belgesi sunduğu ve bu belgeye konu işin kabulünün 29/02/2016 tarihinde yapıldığı, iş bitirme belgesi ekindeki faturaların (…-… seri numaralı faturalar hariç) iptal edilen ilk ihaledeki faturalarla aynı olduğu;
… kayıt numaralı ihaleye ait İdari Şartname’nin aktarılan kuralı ile davacı şirket tarafından işbu ihale ve … kayıt numaralı ihale kapsamında sunulan iş bitirme belgeleri birlikte değerlendirildiğinde her iki iş bitirme belgesinin de iş deneyimi olarak işbu ihalede aranılan yeterlik koşulunu sağladığı, yasaklama işlemine konu ihalede sunulan iş bitirme belgesinin, 1.505.625,00-TL tutarlı iş bitirme belgesine kıyasen davacı şirkete herhangi bir avantaj sağlamadığı ve davacının ihaleye katılımına bir etkisinin olmadığı görülmüştür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 27/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.