Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2022/3362 E.  ,  2023/1692 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/3362
Karar No:2023/1692

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Sarıyer ilçesi, … Mahallesi’nde bulunan … ada, … parsel sayılı taşınmazın hazineye ait … hissesinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca kapalı teklif usûlüyle satışına ilişkin 21/09/2021 tarihinde gerçekleştirileceği ilan edilen ihalenin ve anılan ihalenin iptali istemiyle yapılan başvurunun reddine dair … tarih ve … sayılı İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davaya konu ihaleye ilişkin ilanın Resmî Gazete’de, biri ülke genelinde yayımlanan günlük gazete olmak üzere toplam 5 gazetede ve ilgili kurumların resmi internet sayfasında yayımlandığı, taşınmazın bulunduğu ilçe belediyesi ve mahalle muhtarlıklarının divanhanesinde de ilan edildiği görülmüş olup ihale ilanının mevzuata uygun olduğu, her ne kadar davalı idarenin ihale duyurusunu aralarında davacıların murisinin de bulunduğu birçok gerçek ve tüzel kişiye posta yoluyla tebliğ ettiği görülmüş ise de kapalı teklif usûlüyle gerçekleştirilen ihalenin (taşınmaz üzerinde tapuya şerh edilmiş hak sahipleri müstesna olmak üzere), kişilere ve kurumlara teklif zorunluluğu bulunmadığından davacıların tebligatın vefat eden babaları adına yapılmasının usûle aykırı olduğu yönündeki iddialarının yerinde olmadığı;
Öte yandan, ihale kararının usûlünce alınıp onaylandığı, isteklilerin tekliflerini 2886 sayılı Kanun’un 36. maddesine uygun sundukları anlaşıldığından ve yasaklı kişilerin ihaleye katıldıklarına dair herhangi bir kanıtlayıcı belge ve bilgiye de rastlanmadığından davacıların aksi yöndeki iddialarının da yerinde olmadığı;
Bu itibarla, ihalenin ilgili mevzuata uygun olduğu, ihaleyi kusurlandıracak herhangi bir sebebin bulunmadığı, davacıların iddialarının da dava konusu ihaleyi kusurlandırıcı mahiyette olmadığı anlaşıldığından davala konu ihalede ve söz konusu ihalenin iptali için yapılan başvurunun reddine yönelik işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, Mahkemece iddialarının tartışılmadığı, gerekçeli kararda itirazlarının hiçbirinin irdelenmediği, taleplerine konu hukuka aykırılıklara yer verilmediği, vefat etmiş babalarına yapılan tebligatın geçersiz ve hukuka aykırı olduğu, vefat etmiş kişiye tebligat yapılamayacağından mirasçıların her birine ayrı ayrı tebligat yapılarak ihale gün ve saatinin ve diğer önem arz eden detayların bildirilmesi gerektiği, ihaleye davet yazısından 16/09/2021 tarihinde haberdar olduklarından ihaleye katılım için gerekli geçici teminat tutarını ihale tarihine kadar temin etmeleri ve ihaleye katılmalarının mümkün olmadığı, ön alım haklarının göz ardı edildiği, uyuşmazlığa konu taşınmazın mülkiyetinin el değiştirmesine sebep olacak nitelikteki derdest davaların bekletici mesele yapılmadığı, davaya konu işlemlerin sebep, konu, amaç ve şekil unsurları yönünden sakat olduğu, mülkiyet hakkının, gerekçeli karar haklarının, mahkemeye erişim haklarının ve hukuki dinlenilme haklarının ihlâl edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıların duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… tarih ve …sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü kararı ile, İstanbul ili, Sarıyer ilçesi, … Mahallesi’nde bulunan …ada, … parsel sayılı taşınmazın hazineye ait … hissesinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca kapalı teklif usûlüyle satışa çıkarılmasına karar verilmiştir. 21/09/2021 tarihinde gerçekleştirilecek olan ihale için, 01/09/2021 tarih ve 31585 sayılı Resmî Gazete’de, 27/08/2021 ve 29/08/2021 tarihlerinde İstanbul’da yayımlanan yerel gazetede, 27/08/2021 tarihinde ulusal gazetede ve Bursa’da yayımlanan yerel gazetede ilanlar yapılmış, söz konusu ilan Sarıyer Belediye Başkanlığı ve … Mahalle Muhtarlığı’na da gönderilerek ilan panosuna asılarak ve kendi yayın araçları ile ilan edilmesi talep edilmiştir.
İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’nca ihaleye konu taşınmazın diğer hissedarları da ihaleye davet edilmiştir. Bu kapsamda davacıların murisleri … … tarih ve … sayılı yazı ile davaya konu ihaleye davet edilmiştir.
Davacılar tarafından, 17/09/2021 tarihinde İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’na yapılan başvuruda, murisleri … 12/06/2020 tarihinde vefat ettiğinden 26/08/2021 tarih ve … sayılı ihaleye davet yazısının tebligatının usûlsüz olduğu, söz konusu yazının mirasçıların her birine ayrı ayrı tebliğ edilmesi gerektiği, anılan yazıdan ihale tarihine az bir süre kala 16/09/2021 tarihinde haberdar olduklarından geçici teminatı temin edip ihaleye katılmalarının mümkün olmadığı ileri sürülerek dava konusu ihalenin iptal edilmesi talep edilmiştir.
Söz konusu başvuru üzerine … tarih ve … sayılı İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı işlemiyle, uyuşmazlığa konu taşınmazdaki hazine hissesinin satışına ilişkin ihale ilanının mevzuata uygun yapıldığı, idarelerince tapu kayıtlarında adı geçen hissedarlara gönderilen davet yazısının kanuni bir zorunluluk olmayıp bilgilendirme amaçlı olduğu, 2886 sayılı Kanun’da ön alım hakkına ilişkin bir hüküm bulunmadığı, ilgili mevzuat uyarınca söz konusu talep hakkında yapılacak bir işlem bulunmadığı belirtilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından, yapılan başvurunun reddine dair işlem ile satış ihalesinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında, “Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.” kuralına yer verilmiştir.
… tarih ve … sayılı Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün 2008/3 sayılı Genelgesinde, “2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre satışa çıkarılan Hazine’ye ait taşınmazların ihale gün ve saati satın alma talebinde bulunanlara yazılı olarak bildirilmektedir. Bundan böyle, satın alma talebinde bulunanların yanı sıra taşınmazın varsa işgalcisine ve hissedarına da ihale gün ve saatinin bildirilmesi uygun görülmüştür.” kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuattan, idarelerin ihaleyi yaparken 2886 sayılı Kanun’da yer alan ihalede açıklık, rekabetin sağlanması ve kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması ilkeleri uyarınca, ihale usul ve kurallarına göre ihaleyi gerçekleştirmek zorunda oldukları anlaşılmaktadır. Bu nedenle, ihalede açıklık ve yeterli rekabet ortamının sağlanamaması durumunda, ihalenin 2886 sayılı Kanun’da öngörülen ilke ve kurallara aykırı olacağı kuşkusuzdur.
Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün 2008/3 sayılı Genelgesi uyarınca Hazine’ye ait taşınmazların satışa çıkarılması hâlinde, ilgili taşınmazları satın alma iradesini ortaya koyan kişilere, varsa taşınmazın işgalcilerine ve hissedarlarına ihale gün ve saatinin bildirilmesi gerekmekte olup, bu bildirimin ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması bakımından önemli olduğu açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacıların babası …’nun uyuşmazlığa konu taşınmazın hissedarlarından olduğu ve 12/06/2020 tarihinde vefat ettiği, davalı idare tarafından, murise … tarih ve … sayılı ihaleye davet yazısının gönderildiği, davacılar tarafından murislerine yapılan tebligatın usûlsüz olduğu ileri sürülerek ihalenin iptali istemiyle yapılan başvurunun, söz konusu ihaleye davet yazısının bilgilendirme amaçlı olduğu, hissedarlara ihaleye davet yazısı göndermeye ilişkin kanuni bir zorunluluk bulunmadığından bahisle reddedildiği ve ihalenin 21/09/2021 tarihinde gerçekleştirildiği, ihalenin en yüksek teklifi veren … Avm Hizmetleri A.Ş. üzerinde bırakıldığı ve … tarih ve …sayılı Bakanlık Oluru ile ihale kararının kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, murisin vefatından sonraki tarihli ihaleye çıkılmadan önce, uyuşmazlık konusu taşınmazın yeni hissedarlarının kim olduğunun davalı idare tarafından tespit edilmediği ve ihale gün ve saatinin, uyuşmazlık konusu taşınmazın yeni hissedarlarına usûlüne uygun şekilde bildirilmediği dikkate alındığında, 2886 sayılı Kanun’da öngörülen açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı olarak gerçekleştirildiği anlaşılan dava konusu ihalede hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 05/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.