Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/3289 E. , 2023/2103 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/3289
Karar No:2023/2103
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol İnşaat ve Nakliyat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bayilik lisansı sahibi davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 26/12/2019 tarihinde yapılan denetimde teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt ikmal edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 19. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin (5) numaralı alt bendi uyarınca 125.000,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 26/12/2019 tarihinde yapılan denetimde alınan ve analize tâbi tutulan akaryakıt numunesinin teknik düzenlemelere aykırı olduğu hususunun yaptırılan analiz sonucunda hazırlanan … tarih ve … sayılı muayene raporuyla tespit edildiği; davacı tarafından, ön araştırma ve soruşturma yapılmaksızın işlem tesis edildiği, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi’nce düzenlenen muayene raporundaki ölçüm değerinin laboratuvarlar arası ölçüm farklılıkları açısından değişkenlik gösterebilen bir sınırda olduğu, petrol mevzuatı açısından teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt ikmal etme kabahatinin oluşması için gerekli maddi unsur olan satışın gerçekleşmesi gerektiği ancak şirkete ait akaryakıt istasyonunda satış yapılmadığı iddialarıyla hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüşse de, davacının eyleminin niteliği itibarıyla düzeltme imkânı bulunan fiillerden olmadığı, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi’nce düzenlenen raporda belirsizlik marjının 2,1 olarak belirlendiği ve söz konusu farkın değerlendirme marjı içerisinde kaldığı, mevzuatta teknik düzenlemelere aykırı akaryakıtın satılması koşulunun aranmadığı, kabahatin gerçekleşmesi için teknik düzenlemelere aykırı akaryakıtın piyasaya arz edilmesinin yeterli olduğu, teknik düzenlemelere aykırı söz konusu numunenin davacı şirkete ait istasyonda yer alan pompadan alındığı ve satışa hazır şekilde bulundurulmasıyla teknik düzenlemelere aykırı olarak akaryakıtın piyasaya arz edilmiş olduğu, dolayısıyla davacı şirketin teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt ikmal ettiği hususunun sabit olduğu anlaşıldığından, 5015 sayılı Kanun’un 19. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin (5) numaralı alt bendi uyarınca davacı şirket hakkında idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dolum tarihinden numune alım tarihine kadar olan tüm süreçte şirket deposunda bulunan akaryakıtın menşeinin belli olduğu, numunenin usule uygun alınmadığı, soğuk filtre tıkanma noktasındaki marj içinde kalabileceği değerlendirilen fark haricinde tüm değerlerin sınırlar içinde olduğu, şayet satışa arz edilen motorin teknik kriterlere aykırı olsa bu değerlerden birkaçının da aykırılık göstermesi gerektiği, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi’nce düzenlenen raporda belirsizlik marjının 2,1 olarak belirlendiği ve söz konusu farkın değerlendirme marjı içerisinde kaldığı, 5015 sayılı Kanun’un 19. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin Anayasa’nın 2. maddesine aykırı olması sebebiyle, Anayasa’nın 152. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yoluyla başvurulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Bayilik lisansı sahibi davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 26/12/2019 tarihinde yapılan denetimde motorin tankında bulunan akaryakıttan numune alındığı ve alınan numunenin ODTÜ Petrol Araştırma Merkezine teslim edildiği, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezince yapılan analiz sonucunda hazırlanan … tarih ve … sayılı raporda, numunenin soğuk filtre tıkanma noktasının ölçüm değerinin birinci ve ikinci ölçümünde -11 olduğunun, numunenin soğuk filtre tıkanma noktası değeri ile TS EN 590+A1 motorin standardına uygun olmadığının tespit edilmesi üzerine, teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlama yükümlülüğünün ihlâl edildiğinden bahisle dava konusu Kurul kararıyla davacı şirkete idari para cezası verilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun “Lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülükleri” başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların, piyasa faaliyetlerinde, Kurulun belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamak ile yükümlü oldukları; “İdari para cezaları” başlıklı 19. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, Kanun’un 4. maddesinin üçüncü fıkrası ile dördüncü fıkrasının (d) ve (ı) bendi dışındaki hükümlerinin bayilik lisansı sahiplerince ihlâli hâlinde sorumlulara yüz yirmi beş bin Türk Lirasından az olmamak ve altı yüz yirmi beş bin Türk Lirasını geçmemek üzere fiilin işlendiği tarihten bir önceki yılda ilgili lisansa konu petrol piyasası faaliyetine ilişkin net satış hasılatının binde onu oranında idari para cezası uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ve 10/09/2004 tarih ve 25579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu, (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standartlar da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları kural altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının Anayasa’ya aykırılık itirazı ciddi bulunmamıştır.
Benzer bir uyuşmazlıkta Dairemizin 10/03/2020 tarih ve E:2014/990 sayılı ara kararı ile ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi’nden; “…soğuk filtre tıkanma noktası parametresinin üretim aşamasında ayarlanıp ayarlanmadığı, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece soğuk filtre tıkanma noktası parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı, soğuk filtre tıkanma noktası parametresinin ölçümünde dış etkenlerin ve/veya dışarıdan herhangi bir müdahalenin ne kadar etkili olduğu, böyle bir dış etken ve/veya müdahale varsayımı altında numunenin ulusal marker seviyesi ile birlikte diğer teknik düzenleme parametrelerinde de değişiklik olup olmayacağı …” hususları sorulmuştur.
Anılan Merkez tarafından 13/07/2020 tarihinde verilen ara kararı cevabında, “… soğuk filtre tıkanma noktası parametresinin üretim aşamasında ayarlandığı, karıştırılan ürünlerin özelliklerine ve miktarlarına bağlı olarak diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle soğuk filtre tıkanma noktası da dahil olmak üzere sadece tek bir parametrenin sonradan müdahale ile standardın altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olduğu, numunesi alınan ürünün davacı tarafından iddia edildiği gibi 14/11/2011 tarihinde satın alındığının varsayılması durumunda dahi, 31 Ekim + (15) gün kış aralığına girileceği için 11/11/2011 tarihinden sonra kış ürünü satılmak zorunda olduğu” hususlarına yer verilmiştir.
Bu itibarla, anılan ara kararı cevabı ile dosyada mevcut diğer bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde, davacı şirketin, denetimin yapıldığı tarih olan 26/12/2019 itibarıyla kış döneminde geçerli olan teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlama yükümlülüğünü yerine getirdiğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, davacı şirket hakkında idarî para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan kararın yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 02/05/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.