Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/280 E. , 2023/1182 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/280
Karar No:2023/1182
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediyesi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Yemek Gıda Temizlik Giyim Tıbbi Malzeme Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Erzurum ili, Palandöken ilçesi, … (…) Mahallesi, Aile Sağlığı Merkezi karşısında yer alan toplam 408,00 m² kafeterya ve aile çay bahçesinin on yıl süreyle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 16/06/2020 tarihinde yapılan kiralama ihalesinin sonucu davacıya ihale edilmesine yönelik … tarih ve …sayılı encümen kararının iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı encümen kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davalı idarenin davanın süresinde açılmadığına yönelik itirazının geçerli görülmediği; davacı ile davalı idare arasında kira sözleşmesi akdedildiği, ancak kira sözleşmesi kapsamındaki yerle ilgili olarak davacı tarafından kira sözleşmesinin düzenlemelerine aykırı davranıldığının tespit edildiğinden bahisle Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararı ile kira sözleşmesinin feshine ve ihalenin iptaline karar verildiği, anılan işlemin ihalenin iptaline ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı;
Mevzuattan, ihale komisyonları tarafından alınan ihale kararlarının, ancak ita amirlerince karar tarihinden itibaren en geç 15 iş günü içinde iptal edilebileceğinin, bütün ihalelerin sözleşmeye bağlanacağının ve ihale sonrasında akdedilen sözleşmelere aykırı davranılması durumunda sadece sözleşmenin feshedilebileceğinin, ihalenin iptalinin ise söz konusu olamayacağının anlaşıldığı;
Davacının ihale sonrasında davalı idare ile kira sözleşmesi akdederek kiraladığı kafeterya ve aile çay bahçesi ile ilgili olarak kira sözleşmesi düzenlemelerine aykırı davrandığının tespit edildiğinden bahisle ihalenin iptaline karar verildiği, ancak 2886 sayılı Kanun’un 45. maddesi kapsamında gerçekleştirilen ihale akabinde akdedilen sözleşmeye aykırı davranışların tespiti hâlinde ancak sözleşmenin feshinin mümkün olduğu, sözleşmeye aykırılıktan bahisle ihalenin iptaline yönelik olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, sözleşmenin feshine karar verildiği, uyuşmazlıkta görevli yargı kolunun adlî yargı kolu olduğu, dava konusu işlemin kamu gücü kullanılarak tesis edilmediği, işlemin kira sözleşmesi uyarınca tesis edildiği, temyize konu Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davalı idare tarafından, Erzurum ili, Palandöken ilçesi, … (…) Mahallesi, Aile Sağlığı Merkezi karşısında yer alan toplam 408,00 m² kafeterya ve aile çay bahçesinin on yıl süreyle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 16/06/2020 tarihinde kiralama ihalesi gerçekleştirmiştir. Anılan ihale sonucu, ihalenin davacının uhdesinde kalmasına yönelik … tarih ve … sayılı encümen kararı alınmıştır. Bu karar sonrasında davacı ile davalı idare 21/07/2020 tarihinde sözleşme akdedilmiştir.
Davalı idare tarafından, sözleşme sürecinde, sözleşmeye aykırı olarak imalatlar yapılması, kamelyalardan para alınmaya çalışılması, parkın girişlerinin kilitlemesi gibi sözleşmeye aykırı davranışlarına son verilmesi istemiyle 18/01/2021 tarihinde ihtarda bulunulmuş, anılan ihtara uyulmaması nedeniyle … tarih ve …sayılı encümen kararıyla davacıyla yapılan sözleşmenin feshine ve … tarih ve … sayılı encümen kararının iptaline karar verilmiştir.
Bunun üzerine, … tarih ve … sayılı encümen kararının, … tarih ve … sayılı encümen kararının iptaline yönelik kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 4. maddesinde, “Bu Kanun’un uygulanmasında; (…) İhale: Bu Kanunda yazılı usul ve şartlarla, işin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve yetkili mercilerin onayı ile tamamlanan sözleşmeden önceki işlemleri, (…) ifade eder.”; 31. maddesinde, “İhale komisyonları tarafından alınan ihale kararları, ita amirlerince karar tarihinden itibaren en geç 15 iş günü içinde onaylanır veya iptal edilir.”; 53. maddesinin 1. fıkrasında, “Bütün ihaleler bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşme, idare adına ita amiri tarafından imzalanır.” kurallarına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, Erzurum ili, Palandöken ilçesi, … (…) Mahallesi Aile Sağlığı Merkezi karşısında yer alan kafeterya ve aile çay bahçesinin kiralanması işi ihalesinin gerçekleştirildiği, anılan ihalenin davacının uhdesinde kaldığı, ihale sonrasında davacı ile 21/07/2020 tarihinde sözleşme akdedildiği, yapılan kira sözleşmesi kapsamındaki yerle ilgili olarak davacı tarafından kira sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak davranıldığının tespit edildiği, bu nedenle dava konusu encümen kararı ile kira sözleşmesinin feshine ve ihalenin iptaline karar verildiği, anılan işlemin ihalenin iptaline ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı görülmektedir.
Mevzuattan, ihalelerin, katılan istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakılması ve yetkili mercilerin onayı ile tamamlanacağı, ihale sürecindeki hukuka aykırılıklar sebebiyle ihalenin iptaline karar verilebileceği ve her ihalenin sözleşmeye bağlanacağı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar, ihalenin sözleşmeye bağlanmasından sonra ihale sürecindeki hukuka aykırılıklar nedeniyle ihalenin iptaline karar verilebilecekse de, davalı idare tarafından öne sürülen sebeplerin, ihale sürecine yönelik olmadığı, sözleşmenin uygulanması aşamasındaki sebepler olduğu, bu sebeplerle sözleşmesinin feshine karar verilebileceği ancak ihale sürecinde hukuka aykırılık bulunmadığı sürece ihalenin iptaline karar verilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, temyize konu Mahkeme kararının belirtilen bu gerekçelerle onanması gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 15/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.