Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2022/141 E.  ,  2022/475 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/141
Karar No:2022/475

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
2. (DAVACI) … Elektronik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’nce 17/06/2021 tarihinde gerçekleştirilen “AB Mali Yardımı ve KFW İle İşbirliği Kapsamında Metal Teknolojisi Alanı Atölye Ekipmanları” ihalesine yönelik olarak davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 22/09/2021 tarih ve 2021/UM.l-1765 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacı şirketin, idarenin ihalenin birinci kısım kalemleri için vermiş oldukları teklif ekinde bulunan cevaplar ve vermeyi taahhüt ettikleri kaşe ve imzalı teknik belgeyi dikkate almayarak, internet üzerinden teklifte adı geçen firmaların sayfalarına girerek oradaki teknik bilgileri referans almak suretiyle uyumsuzluk olduğu kanaatiyle tekliflerini değerlendirme dışı bırakmasına yönelik iddiasının incelenmesinden; her ne kadar davacı şirket tarafından ihalenin birinci kısım kalemleri için vermiş oldukları teklif ekinde bulunan cevaplar ve vermeyi taahhüt ettikleri kaşe ve imzalı teknik belge dikkate alınmayarak, internet üzerinden alınan bilgilerle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de, davacı şirketin idareye yaptığı şikâyet başvurusunda belirttiği hususlara göre henüz ortada olmayan, üretimi yapılmamış bir makineyi dikkate almak suretiyle teklifte bulunduğu, beyan edilen transformatör kaynak makinesinin marka ve modeli …/… iken, ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılan şikâyet başvuru dilekçesi ekinde yer alan … Kaynak San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen taahhütname ile “teknik özelliklerin cevapları” konulu yazıda transformatör kaynak makinesi için de opsiyonlu üretim yapılacağının belirtilmiş olduğu ve dolayısıyla davacı şirket tarafından hangi marka ve model transformatör kaynak makinesinin sunulduğu konusunda, ihaleyi yapan idarenin tereddütte bırakıldığı anlaşıldığından, davacının bu iddiasının reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı;
Davacının, teklif edilen kaynak ağzı açma makinesi için yapılan şikâyet başvurusuna ilişkin idarece hiç yorum yapılmadığı, bu durumun bu teklif kalemi için vermiş oldukları teklifin geçerli olduğunun idare tarafından da kabul edildiği anlamına geldiği, teklif etmiş oldukları ürünün metablo firmasının ürettiği standart bir ürün olduğu ve web sitesinde boru dış çapının 70 mm olduğunun yazıldığı, dolayısıyla idarece istenilen 90 mm değeri fazlasıyla karşıladığı iddiasının incelenmesinden; her ne kadar davalı idarece, anılan makinenin Teknik Şartname’ye uygunluğu konusunda idarece yapılan teknik değerlendirme sonucunun açıklık kazanmadığı, ancak davacının birinci iddiası çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde, teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna ulaşıldığından, ilave görüş çerçevesinde yapılacak değerlendirmelerin de davacının teklifinin geçerli hâle gelmesini sağlamayacağı ve usul ekonomisi gereğince bu aşamada teknik görüş istenilmesine gerek olmadığı yönünde karar verilmiş ise de, davacının birinci iddiası yönünden aldığı Kurul kararının henüz kesinleşmemiş olmasından dolayı, söz konusu iddianın da incelenmesi ve bu konuda bir karar verilmesi gerektiğinden, bu aşamada eksik incelemeye dayalı olarak verilen bu kararda hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu Kurul kararının davacının biriinci iddiasının reddine yönelik kısmında hukuka aykırılık bulunmadığından, bu kısım yönünden davanın reddine; ikinci iddiasının reddine yönelik kısmında ise hukuka uygunluk bulunmadığından, bu kısım yönünden dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, birden fazla işlemin dava konusu edilmediği hâlde “birinci iddia” ve “ikinci iddia” bakımından ayrı ayrı karar verilmesinin usûle aykırı olduğu, buna bağlı olarak “kısmen ret” kararı sebebiyle karşı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu, yeterlik belgelerinin tamamının eksiksiz şekilde sunulduğu, üretici/ithalatçı beyanının sunulmasına gerek olmadığı, yeterlik değerlendirmesinin teklif dosyasında sunulan belgelere göre yapılacağı, internetten değerlendirme yapılmasının hukuka aykırı olduğu, ihale komisyonunca tereddüt hasıl olmuş ise, bunun üretici/ithalatçıdan teyit edilmesinin gerektiği, yeterlik belgelerinin tam olarak sunulduğu ve teknik şartların da karşılandığı hâlde sadece tereddüt oluşması sebebiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı, ihalelere karşı başvuru aşamasında, dilekçe ekinde sunulan belgelerle yeterlik değerlendirmesinin yapılamayacağı ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, kaynak ağzı açma makinesinin Teknik Şartname’ye uygunluğu konusunda idarece yapılan teknik değerlendirme sonucunun açıklık kazanmadığı anlaşılmakla birlikte, başvuru sahibinin 1. iddiası çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde başvuru sahibinin teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna ulaşıldığından ve ilave görüş çerçevesinde yapılacak değerlendirmelerin de başvuru sahibinin teklifinin geçerli hâle gelmesini sağlamayacağı anlaşıldığından, usul ekonomisi gereğince bu aşamada teknik görüş istenilmesine gerek olmadığı, davacının sunduğu belgelerin tamamlatılabilir belge niteliğinde olmadığı ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı idarece, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş; davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz isteminin reddi, davalının temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’nce 17/06/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “AB Mali Yardımı ve KFW İle İşbirliği Kapsamında Metal Teknolojisi Alanı Atölye Ekipmanları” ihalesine davacı şirket tarafından teklif verilmiş, söz konusu teklifin değerlendirme dışı bırakılması üzerine ihaleyi gerçekleştiren idareye 01/09/2021 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulmuş, şikâyet başvurusunun 02/09/2021 tarihli işlemle reddedilmesi üzerine 03/09/2021 tarihli dilekçe ile Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
İtirazen şikâyet dilekçesinde, birinci iddia olarak, idarenin ihalenin birinci kısım kalemleri için vermiş oldukları teklif ekinde bulunan cevaplar ve vermeyi taahhüt ettikleri kaşe ve imzalı teknik belgeyi dikkate almayarak, internet üzerinden teklifte adı geçen firmaların sayfalarına girerek oradaki teknik bilgileri referans almak suretiyle uyumsuzluk olduğu kanaatiyle tekliflerini değerlendirme dışı bıraktığı, idarenin bu şekilde karar almasının yanlış olduğu, zira teklif edilen redresör kaynak makinası ve transformatör kaynak makinası kalemlerinin yerli üretim olup Teknik Şartname’ye uygun üretilmesinin mümkün olduğu, özel tasarım ve teknik özellikler olması nedeniyle bu ürünlerin internette görülmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle teklif dosyasına teknik çizimler, teknik resimler, bilgiler ve cevapların konulduğu, Teknik Şartname’ye tek tek cevaplar verilerek ürünler hakkında teknik verilerin açıklandığı, dolayısıyla İdari Şartname’nin 7.5.6. maddesinde talep edilen bilgilerin teklif dosyasında yer aldığı, idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine verilen cevapta, şikâyet dilekçesi ekinde sunulan teknik yazı ve bilgilerin renkli fotokopi olduğunun iddia edildiği, ancak bu yazıların ıslak kaşe ve ıslak imzalı asıl belgeler olduğu, ayrıca teknik katalog, teknik özellik gibi evrakların İdari Şartname’nin 7.7. maddesinde belirtilen noter tasdikli olması gereken evrak kapsamında bulunmadığı; ikinci iddia olarak, teklif edilen kaynak ağzı açma makinesi için yapılan şikâyet başvurusuna ilişkin idarece hiç yorum yapılmadığı, bu durumun anılan ürün kalemi için vermiş oldukları teklifin geçerli olduğunun idare tarafından da kabul edildiği anlamına geldiği, teklif etmiş oldukları ürünün … firmasının ürettiği standart bir ürün olduğu ve web sitesinde boru dış çapının 70 mm olduğunun yazıldığı, dolayısıyla idarece istenilen 90 mm değeri fazlasıyla karşıladığı için bu ürünün teklif edildiği ileri sürülmüştür.
Dava konusu Kurul kararıyla birinci iddia yönünden, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin ihaleyi gerçekleştiren idarece verilen kararda mevzuata aykırılık bulunmadığına karar verilmiş; ikinci iddia yönünden ise, “başvuru sahibinin birinci iddiası çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde başvuru sahibinin teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna ulaşıldığından ve ilave görüş çerçevesinde yapılacak değerlendirmelerin de başvuru sahibinin teklifinin geçerli hâle gelmesini sağlamayacağı anlaşıldığından, usul ekonomisi gereğince bu aşamada teknik görüş istenilmesine gerek olmadığı” gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilmiş, bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10. maddesinde, “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: …
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …
9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir…” kuralı yer almıştır.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43. maddesinde, “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar içeren doküman istenilmesi durumunda katalog istenilmesi zorunludur. İsteklilerin cevap vermesi ve açıklamada bulunması istenen hususlara ilişkin sorulara teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda yer verilir. …” kuralına yer verilmiştir.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7. maddesinde, “7.5.6 a. Teklif edilen ürünlerin teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla, istekliler teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları ile marka/model/üretici/menşe bilgilerini teknik şartname dokümanı içerisinde belirterek bunlarla birlikte ürünlere ait destekleyici dokümanları (katalog/ürün broşürü/teknik çizim/.vb.) tekliflerinde sunmak mecburiyetindedir. İsteklilerin teklif ettikleri ürünlerin özellikleri, teknik şartnamede istenen asgari özellikler ile karşılaştırılacak olup, bu hususta teknik değerlendirme yapılacaktır. Destekleyici doküman ve/veya kataloglarda gösterilemeyen teknik şartname maddeleri için üretici/ithalatçı firmanın beyanı sunulabilir. Hiç bir destekleyici belge sunmadan sadece üretici firmanın beyanının sunulması yeterli değildir.
b. Yukarıda istenen tüm belgeler ve destekleyici dokümanlar teklif dosyasında sunulmalıdır.Sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
1. Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu işlemin birinci iddia yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmında hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
2. Mahkeme kararının, dava konusu işlemin ikinci iddia yönünden iptaline ilişkin kısmının incelenmesi;
Davacı şirket tarafından yapılan şikâyet başvurusunda ikinci iddia yönünden, “Teknik Şartname’nin 1.8.6. maddesinde yer alan kaynak ağzı açma makinesinin dış çapının en az 90 mm olarak istenildiği, teklif edilen makinenin üst model olması nedeniyle en az 90 mm şartını karşılamakla beraber daha ince olan 70 mm boruyu ve fazlasıyla 90 mm boru ve daha da üst ölçüleri de işlemeye uygun tasarlandığı, bu makinelerin Türkiye Ana Bayi tarafından yazı ile bu şartın karşılanmakta olduğunun taahhüt edildiği, teklif edilen ürün için uyumsuzluk söz konusu olmadığı”na yer verilmiştir.
Anılan iddiaya yönelik olarak ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından verilen karar incelendiğinde, teklif edilen kaynak ağzı açma makinesinin boru dış çapının Teknik Şartname’de istenilen teknik kriterleri karşılayıp karşılamadığına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadan söz konusu makineye ilişkin alınan kararın değişmesinin nihai komisyon kararını etkilemeyeceği, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik ihale komisyonu kararının geçerliğini koruduğu belirtilerek şikâyet başvurusu reddedilmiştir.
Bu karar üzerine davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda dava konusu Kurul kararında anılan iddia yönünden, “tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında, ihaleye katılımda sunulması istenilmiş olan belgeler üzerinden değerlendirme yapılabileceği, dolayısıyla internet sayfasında yer alan bilgiler değil, sunulmuş olan dokümanlar üzerinden Teknik Şartname’ye uygunlukların değerlendirilebileceği, davacı tarafından gerek Teknik Şartname’ye verilen cevaplarda ve gerekse de sunulan destekleyici dokümanda, kaynak açma makinesinin boru dış çapı için yapılan beyan ve yer verilen bilgilerin Teknik Şartname’deki teknik kriter ile örtüştüğünün görüldüğü, ancak şikâyet başvuru dilekçesinin ekinde yer alan üretici firma …’nun yetkili satış distribütörü olduğu belirtilen şirket tarafından düzenlenen “… marka kaynak açma makinesi teknik özelliği” konulu yazıdan, makinenin boru dış çapının Teknik Şartname’de yer alan 90 mm özellikte değil 75 mm olduğu anlaşılmakla birlikte, yine aynı yazıda, makinenin en az 90 mm şartını da karşıladığı bilgisine yer verildiği, ihaleyi yapan idarece şikâyet başvurusu üzerine alınan kararda ise teklif dosyasında marka ve modeli beyan edilen kaynak ağzı açma makinesinin boru çapı özelliğinin Teknik Şartname’de istenilen teknik kriteri karşılayıp karşılamadığına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadan bu konudaki alınacak kararın değişmesinin nihai komisyon kararını etkilemeyeceğinin ifade edildiğinin görüldüğü ve tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, anılan makinenin Teknik Şartname’ye uygunluğu konusunda idarece yapılan teknik değerlendirme sonucunun açıklık kazanmadığı anlaşılmakla birlikte, davacının birinci iddiası çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde, teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna ulaşıldığından ve ilave görüş çerçevesinde yapılacak değerlendirmelerin de davacının teklifinin geçerli hâle gelmesini sağlamayacağı açık olduğundan, usul ekonomisi gereğince bu aşamada teknik görüş istenilmesine gerek olmadığı” belirtilerek itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Bu durumda, her ne kadar temyize konu Mahkeme kararında, davacının birinci iddiası yönünden alınan Kurul kararının henüz kesinleşmemiş olmasından dolayı, söz konusu iddianın da incelenmesi ve bu konuda bir karar verilmesi gerektiğinden, bu aşamada eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararda hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesine yer verilmiş ise de, Dairemizin işbu kararında dava konusu işlemin birinci iddia yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmında hukukî isabetsizlik bulunmadığı sonucuna varıldığından ve böylece birinci iddia yönünden davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, ikinci iddianın incelenmesinin davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin işlemin sonucuna etkisi olmadığı dikkate alındığında, davacının ikinci iddiası yönünden verilen Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, davacının ikinci iddiasına ilişkin olarak dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davanın reddine ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının bu kısmının ve davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesine dair kısmının ONANMASINA,
3. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
4. Temyize konu Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
5. Bu kısım yönünden DAVANIN REDDİNE,
6. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz aşamasındaki davacı tarafından yapılan toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde ilk derece aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
8. Davalı idare tarafından yapılan …-TL temyiz yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
9. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde temyiz aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye iadesine,
10. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
11. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 16/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.