Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2021/4416 E.  ,  2023/1013 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4416
Karar No:2023/1013

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Mahallesi, … Bulvarı, No:… adresinde bulunan ve mülkiyeti Ereğli Belediyesi’ne ait olan 40 m2 kapalı alan vasıflı taşınmazın Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca 21/01/2021 tarihinde açık teklif usulüyle kiraya verilmesine ilişkin ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davaya konu edilen 21/01/2021 tarihli ihalede kiraya verilecek olan 40 m2 kapalı alanın davacı tarafından Ereğli Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararı ile büfenin arka kısmına tüm masrafları kendine ait olmak koşuluyla yapıldığı, başka bir anlatımla davacının taşınmazı kiraladığı tarih olan 17/01/2014 tarihinde anılan taşınmaz üzerinde 40 m2 kapalı alanın var olmadığı, davacı tarafından Belediye’nin verdiği izin doğrultusunda yapıldığı;
Davalı idare tarafından savunma dilekçesinde, her ne kadar kiraya verilecek yerin 40 m2 kapalı alan yeri olduğu ve davacı tarafından yapılan hiçbir yerin Şartname’ye dahil edilmediği ve davacının sonradan yaptığı eklentinin kiraya dahil edilmediği ileri sürülmekte ise de dava konusu 21/01/2021 tarihli İhale Şartnamesi’nin başlığının “Belediyemize Ait İlçemiz … Mahallesi … Bulvarı No:1 Adresindeki Hastane Yolu Parkında Bulunan Kapalı Alan Kiralama İhale Şartnamesi” şeklinde olduğu görüldüğünden, dava konusu kiralama ihalesinin 40 m2 kapalı alan yeri (arsa zemini) değil davacı tarafından masrafları kendisine ait olmak üzere yapılan, davacının maliki olduğu 40 m2’lik kapalı alana ilişkin olduğu anlaşıldığından, arsanın mülkiyeti davalı idareye ait olmakla birlikte söz konusu idarenin onayı ile davacının yaptığı 40 m2’lik kapalı alanın dava konusu taşınmazın (arsanın) mütemmim cüz olmasına karşın arsa emin sıfatıyla zilyet olan davacı tarafından yapılması ve olayda mülkiyet hukuku kuralları çerçevesinde bir ihtilaf bulunması nedeniyle davalı idare tarafından yapılmadığı sabit olan kapalı alanın davalı idarece kiraya verilmesi hukuken mümkün olmadığından, başka bir anlatımla kendisine ait olmayan bir binanın kiraya verilmesi hususunda davalı idarenin yetkisi olmadığından dava konusu ihale işleminde bu nedenle hukuka uygunluk bulunmadığı;
Öte yandan, davalı idarenin 21/01/2021 tarihli dava konusu ihaleye çıkmadan önce 28/02/2017 tarihli İhale Şartnamesi’nin 13. maddesi gereğince davacı tarafından yapılan ve davacının maliki olduğu kapalı alan, kamelya, tesisat vb.’nin sökülerek söz konusu yer eski hâle getirildikten sonra ihaleye çıkılması gerektiği hâlde dava konusu ihale yapıldıktan sonra davacıdan söz konusu yeri eski hâle getirmesinin istenilmesinin de hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ihalenin mevzuata uygun olarak ilan edildiği ve gerçekleştirildiği, kiraya verilecek yerin 40 m2 kapalı alan yeri olduğunun açıkça belirtildiği, kiracı tarafından yapılan yerlerin İhale Şartname’sine dahil edilmediği, kapalı alandan kastedilenin 40 m2 arsa zemini olduğu, kiracı tarafından yapılan yeni ilavelerin kiracıya ait olduğunun sözleşmede zaten kararlaştırıldığı ve kendilerinin de bunu kabul ettiği, davacı ile 09/03/2017 tarihinde imzalanan kira sözleşmesinin eki olan İhale Şartnamesi’nin 13. maddesinde davacıya kiralanan yerin davacıya kiraya verildiği tarihte hangi şekilde ve hâlde teslim edildi ise kira süresinin sonunda davacının da aynı şekilde idareye teslim etmesi gerektiğinin düzenlendiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, izin alarak yaptıkları yapılar sonrasında 28/02/2017 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin “büfe ve çay bahçesi” olarak ihale edildiği, ihale sonrasında imzalanan sözleşmede sözleşme konusunun “büfe ve çay bahçesi” olarak yer aldığı, ihalede 20 tur pey sürüldüğü muhammen bedelin %400 fazlası ile Belediye’nin şirketine ihale edildiği, diğer ihalelerde Belediye şirketinin bu oranda bir artırım yapmadığı, Belediye başkanının şahsi hırs ve siyasi sebeplerle belediye şirketi üzerinden hem vatandaşı hem de kamuyu zarara uğrattığı, ihaleye fesat karıştırmaktan dolayı davalı idare yetkilileri aleyhine soruşturmalar yürütüldüğü belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Ereğli Belediyesi’ne ait … Mahallesi, … Bulvarı, No:… adresinde bulunan 1.979 m2 yüzölçümlü parkın hastane istikametine 4×5=20 m2’lik yer büfe yapılmak üzere ihale ile davacıya 3 yıllığına kiraya verilmiştir.
Davacının anılan adreste “…Yeri” adı altında faaliyet göstermekte olan mevcut büfenin arka kısmına 10×4 m2 ebatlarında masrafları kendisi tarafından karşılanmak üzere kamelya yapılmasına izin verilmesi istemiyle başvuruda bulunmuş, Ereğli Belediyesi’nin 06/02/2015 tarih ve 2015/142 sayılı encümen kararı ile anılan büfenin arka kısmına 10×4=40m2 ebadında tüm masrafları davacıya ait olmak koşuluyla davacının kamelya yapmasına izin verilmiş, davacı tarafından anılan encümen kararı doğultusunda çay bahçesine açılır kapanır şekilde kamelya yaptırılmıştır.
Kira süresi dolduktan sonra aynı yerin (20 m2 büfe ve çay bahçesi) 28/02/2017 tarihinde ihalesi yapılmış ve ihale yine davacı üzerinde kalmış, 20 m2’lik büfe ve çay bahçesinin kiralanmasına ilişkin üç yıllık sözleşme süresinin sona ermesi üzerine Ereğli Belediyesi tarafından 21/01/2021 tarihinde … Mahallesi, … Bulvarı, No:… adresinde Hastane Yolu Parkında bulunan 40 m2 kapalı alan ihalesine çıkıldığı, 21/01/2021 tarihinde yapılan ihaleye davacı ve davalı Belediye’nin şirketi olan … İnş. Hay. Tur. Hiz. İşl. San. Tic. A.Ş.’nin katıldığı, yapılan ihale sonucunda 40 m2 kapalı alan anılan şirkete kiraya verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında, ”Bu Kanun’un yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.”; 45. maddesinde, “Bu Kanun’un 1. maddesinde yazılı işlerden, tahmin edilen bedeli her yıl Genel Bütçe Kanunu ile tespit edilecek tutarı geçmeyen ihaleler açık teklif usulüyle yapılabilir.”; 46. maddesinde, “Açık teklif usulüne göre ihaleler, isteklilerin ihale komisyonları önünde tekliflerini sözlü olarak belirtmeleri suretiyle yapılır.” kuralları yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, ihale konusu taşınmazın ilk defa 10/01/2014 tarihinde davacı tarafından ihale yolu ile büfe yapmak için 3 yıllığına kiralandığı, 40 m2 kapalı alanın davacı tarafından Ereğli Belediyesi’nin … tarih ve … sayılı encümen kararı ile anılan büfenin arka kısmına tüm masrafları kendine ait olmak koşuluyla yapıldığı, ilk kira süresinin bitiminden sonra aynı yerin (20 m2 büfe ve çay bahçesi olarak) 28/02/2017 tarihinde ihalesinin yapıldığı ve ihalenin yine davacı üzerinde kaldığı, 20 m2’lik büfe ve çay bahçesinin kiralanmasına ilişkin 3 yıllık sözleşme süresinin sona ermesi üzerine bu defa Ereğli Belediyesi tarafından 21/01/2021 tarihinde … Mahallesi, … Bulvarı, No:… adresinde Hastane Yolu Parkında bulunan 40 m2 kapalı alan yerinin kiralanması için 3 yıl süreyle ihaleye çıkıldığı, 21/01/2021 tarihinde yapılan ihaleye davacı dışında davalı Belediye’nin şirketi olan … İnş. Hay. Tur. Hiz. İşl. San. Tic. A.Ş.’nin katıldığı, ihalenin davalı Belediye şirketi üzerinde kaldığı görülmektedir.
Her ne kadar Mahkeme tarafından, kendisine ait olmayan bir binanın kiraya verilmesi hususunda davalı idarenin yetkisi olmadığından ihalenin iptaline karar verilmiş ise de, davaya konu ihaleye ait Şartname’nin 2. maddesinde, 40m² kapalı alan “yerinin” kiraya verileceği; 29. maddesinde de, kiraya verilecek yerde yapılacak her türlü sökülüp takılabilir özellikte müştemilat ve yapılar için Belediye Encümeni’nden izin alınıp, izin verilmesi durumunda yapılacak her türlü gider masrafı müstecire ait olacağının kurala bağlandığı, bu kapsamda, kiraya verilecek yerin 40 m2 arsa zemini olduğu ve davacı tarafından yapılan yerin şartnamede yer almadığı ve davacının sonradan yaptığı eklentinin ihaleye dahil edilmediği anlaşılmaktadır.
Davalı idarece, 28/02/2017 tarihli İhale Şartnamesi’nin 13. maddesi gereğince, davacı tarafından yapılan ve davacının maliki olduğu kapalı alan, kamelya, tesisat vb.’nin sökülerek söz konusu yer eski hâle getirilmeden dava konusu ihaleye çıkılmış olmakla birlikte, davacının ihaleye katıldığı göz önünde bulundurulduğunda, ihalenin davacı üzerinde kalması ihtimalinde ihaleden önce kamelya, tesisat vb.’ nin sökülmesinin istenilmemesinin davacının lehine bir uygulama olduğu açıktır.
Bu durumda, dava konusu ihale yapıldıktan ve ihalenin davacı üzerinde kalmadığı anlaşıldıktan sonra davacıdan söz konusu yeri eski hâle getirmesinin istenildiği, kiraya verilecek yerin 40 m2 kapalı alan yeri olduğu ve davacının sonradan yaptığı eklentinin kiraya dahil edilmediği, ihale ilanında yer alan “kapalı alan” ibaresinden kastın ise 40 m2’lik arsa zemini olduğu anlaşıldığından, davacının ihaleye iştirak ederek pey sürdüğü ve rekabet ilkesine uygun olarak gerçekleşen dava konusu ihalede hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve istemi hâlinde fazladan yatırılan …-TL harcın davacıya iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.