Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2021/3971 E. , 2023/1441 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3971
Karar No:2023/1441
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Genel Müdürlüğü (… Bakanlığı)
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tuz Gölü Havzasında bulunan ER:… (S:…) sayılı III. grup maden (tuz) işletme sahasına ilişkin olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Maden Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca 08/08/2011 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin yargı kararıyla iptal edildiğinden bahisle davalı idarece 8.100.000,00-TL ihale bedelinin 5.670.000,00-TL’sinin iade edilmesine rağmen, kalan tutarın haksız olarak iade edilmediği ileri sürülerek 2.430.000,00-TL’nin ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu sahaya ilişkin ihalenin dava dışı … Turizm Taşımacılık Tuz Sanayi ve Ticaret A.Ş. üzerinde kaldığı, 08/09/2011 tarihinde adı geçen şirkete ait ruhsatın tüm hak ve vecibeleriyle birlikte davacıya devredildiği, 19/10/2011 tarihinde davacıya işletme izninin verildiği, yargı kararı ile dayanak ihalenin iptal edilmesine kadar geçen sürede davalı idare tarafından davacıya yer temini yapılmak ve işletme izni verilmek suretiyle 2012, 2013 ve 2014 yıllarında doğan edimin yerine getirildiği, davacı tarafından maden sahasında tuz madenine ilişkin olarak alınan ruhsatın yargı kararı uyarınca iptal edilinceye kadar geçen süre içinde 2012, 2013 ve 2014 yıllarında üretim yapılarak ihale işleminin hukukî ve ticarî yarar ve sonuçlarından bu yıllar için faydalanıldığının açık olduğu, davalı idarece on yıllık ruhsat süresi gözetilerek ve bu sürenin üretim yapılan üç yılına tekabül eden tutar düşülerek ihale bedelinin iade edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, üretim yapılan üç yıllık süreye karşılık gelen 2.430.000,00-TL’nin iade edilmesi talebinin hukukî dayanağının bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idari yargı mercilerince verilen iptal kararlarının işlemi en başından itibaren ortadan kaldırdığı, hukuka aykırı olarak gerçekleştirilen ve mahkeme kararıyla iptal edilen ihaleye bağlı olarak 3 sene boyunca tuz sahasını işletmesi ve tuz çıkarmasından ötürü kendisinden ihale bedeli alınmasının hukuka uygun olmadığı, işletme ruhsatının 10 senelik olmasından yola çıkarak ihale bedelini 10’a bölerek senelik bedelin bulunmasının isabetli olmadığı, zira 10 yılda bir ruhsatın yenilenerek ihale süresinin 50 yıla uzatılabileceği, işletme ruhsatının sadece 10 yılı kapsadığı varsayılsa dahi ilgili sahadan tam verim ile tuz çıkarmanın sahada gerekli altyapı ve tesis yatırımlarının tamamlanmasının akabinde mümkün olabileceği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyize konu kararın hukuka uygun olduğu, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaların yerinde olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Uyuşmazlığa konu ihaleyi gerçekleştiren Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı merkez birimlerinden Maden İşleri Genel Müdürlüğü yerine 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 no.lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 763. ve devamı maddeleri uyarınca Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) kurulmuştur.
09/07/2018 tarih ve 30473 sayılı (3. Mükerrer) Resmî Gazete’de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) 118. maddesi ile 3213 sayılı Maden Kanunu’na eklenen Geçici 31. maddesinin 3. fıkrasında, “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğünden önce mülga Genel Müdürlükler adına yapılmış mevcut sözleşmeler ve protokoller MAPEG’e devredilmiş sayılır. Genel Müdürlükler tarafından yapılmış olan sözleşme ve protokoller ile ilgili dava ve icra takipleri dâhil olmak üzere mülga Genel Müdürlüklerin leh ve aleyhine açılmış davalar ve icra takiplerinde MAPEG kendiliğinden taraf sıfatı kazanır.” kuralına yer verildiğinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün davalı sıfatıyla taraf olduğu görülerek esasın incelenmesine geçildi.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 28/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.