Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2020/4006 E. , 2023/1374 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/4006
Karar No:2023/1374
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Kurulu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …Radyo TV A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 28/05/2018-01/06/2018 tarihleri arasında yayınlanan …” adlı programda yer alan haber ve görüntülerle ilgili olarak verilen …Sulh Ceza Hakimliği’nin …tarih ve Değişik İş:…sayılı cevap ve düzeltme metninin yayımlanmasına ilişkin kararının süresi içinde yerine getirilmemesi nedeniyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (o) bendinin ihlâl edildiğinden bahisle davacı şirket hakkında aynı Kanun’un 32. maddesinin 2. fıkrası uyarınca 554.535,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (Üst Kurul) …tarih ve …sayılı toplantısında alınan …no.lu kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; 28/05/2018-01/06/2018 tarihleri arasında yayınlanan “…” adlı programda yer verilen Mersin Şehir Hastanesi ile ilgili haber ve yorumların gerçeğe aykırı ve kasıtlı olduğundan bahisle Sağlık Bakanlığı tarafından 6112 sayılı Kanun’un 18. maddesinin 7. fıkrası uyarınca düzeltme ve cevap metni yayımlanması istemiyle …Sulh Ceza Hakimliği’ne başvuru yapıldığı, söz konusu başvuru üzerine … Sulh Ceza Hakimliği’nin 05/06/2018 tarih ve Değişik İş:2018/1310 sayılı kararıyla İstanbul Sulh Ceza Hakimliği’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verildiği, anılan karara karşı Sağlık Bakanlığı’nca yapılan itiraz üzerine Bakırköy 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 06/06/2018 tarih ve Değişik İş:2018/3930 sayılı kararı ile, “söz konusu yayınlarda Mersin Şehir Hastanesi ile ilgili haber ve yorumların, genel olarak yayıncılık kurallarına, haber verme ve haber alma özgürlüğü kapsamında objektif habercilik kıstaslarına ve 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin (ç) ve (ı) bentlerine aykırı olduğu, bu bağlamda iftira ve aşağılayıcı nitelik taşıdığı ve doğruluğunun araştırılmadan yayın yapıldığı gerekçesiyle itirazın kabulüne, başvuranın 6112 sayılı Kanun’un 18. maddesi çerçevesinde sunduğu cevap ve düzeltme metninin söz konusu haber kanalında, … Ana Haber programında ve programın en başında, yukarıdan aşağıya yazı kaydırma tekniği kullanılarak ‘Sağlık Bakanlığı’nın cevap ve düzeltme metnidir’ başlığı altında olağan okuma kuralları çerçevesinde yayımlanmasına” kesin olarak karar verildiği, bu karara rağmen cevap ve düzeltme metninin davacı şirkete ait televizyon kanalında yayımlanmaması üzerine, Sağlık Bakanlığı’nca davacı şirket hakkında 6112 sayılı Kanun’un 32. maddesinde düzenlenen müeyyidelerin uygulanması istemiyle davalı idareye başvuruda bulunulduğu, bunun üzerine davacı şirket hakkında, kesinleşmiş Mahkeme kararını 07/06/2018 tarihinde tebliğ almasına rağmen 7 günlük süre içerisinde düzeltme ve cevap metnini yayınlama yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle dava konusu işlemin tesis edildiği;
Uyuşmazlıkta, davacı şirket tarafından, …Sulh Ceza Hakimliği’nin …tarih ve Değişik İş:…sayılı kesin kararına karşı kanun yararına temyiz yoluna başvurulması sonrasında, Yargıtay … Ceza Dairesi’nin …tarih ve Tebliğname No:KYB-…, Esas No:…, Karar No:…sayılı kararıyla, “Radyo ve televizyon yayınları nedeniyle düzeltme ve cevap talebiyle başvuran ve başvurusu değişik iş dosyası üzerinden reddedilen kurumun itirazının, …Sulh Ceza Hakimliği’nce 6112 sayılı Kanun’un 18. maddesinde yer alan özel usul hükümlerine göre yetki(usul) yönünden yerinde görülmemesi hâlinde, itiraz merci olarak …Asliye Ceza Mahkemesi’nin belirtilmesi ve itiraz hâlinde dosyanın ilgili merciye (…Asliye Ceza Mahkemesi’ne) gönderilmesi gerekirken, CMK’nın 268. maddesi hükmü uyarınca …Sulh Ceza Hakimliği’ne gönderilmesinin, burada ise itirazın kabulüyle uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu” gerekçesiyle … Sulh Ceza Hakimliği’nin …tarih ve Değişik İş No:…sayılı kararının kanun yararına bozulmasına karar verildiği; öte yandan, “…” adlı programda yer verilen Mersin Şehir Hastanesi ile ilgili haber içeriklerinde yer alan bilgilerin birbiriyle bağdaşmadığı, haberin doğruluğunun araştırılmadan yayın yapıldığı ve bu suretle haber almada özgürce kanaat edinilmesinin engellendiği gerekçesiyle 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinin ihlâl edildiğinden bahisle davacı şirket hakkında 554.535,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin Üst Kurul’un …tarih ve …sayılı toplantısında alınan …no.lu kararının iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi’nin davanın reddine ilişkin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yapılan istinaf başvurusu üzerine …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla, “dava konusu işleme konu edilen yayınların kişi ve kurumlardan edinilen ve haber niteliği taşıyan bilgi ve fikirlerin izleyici kitlesine aktarılması olduğu, bu bilgi ve fikirlerin aktarılmasının Anayasanın basın hürriyeti, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti kapsamında kaldığı” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği;
Bu itibarla, …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararı ile, programda yayınlanan haberlerin Anayasa’nın basın hürriyeti, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti kapsamında kaldığına karar verildiği ve anılan haberlerle ilgili olarak …Sulh Ceza Hakimliği’nce verilen cevap ve düzeltme metni yayınlanmasına ilişkin kararın Yargıtay … Ceza Dairesi’nce kanun yararına bozulduğu görüldüğünden, dava konusu Üst Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, usule yönelik olarak, davanın Sağlık Bakanlığı’na ihbar edilmesi gerektiği; esasa yönelik olarak, davacının kesinleşmiş Mahkeme kararına rağmen düzeltme ve cevap metnini süresi içinde yayınlamadığı, kabahatin maddi unsurunun olayda gerçekleştiği, dolayısıyla söz konusu yayın ilkesinin ihlâl edildiği, …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının gerekçesinde anılan Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendi yönünden değerlendirme yapıldığından, işbu davada uygulanabilir yönünün bulunmadığı, kanun yararına bozma kararının kanun yolu kesinleşen hükmün infazını durdurmadığı, 28/06/2014 tarih ve 29044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına Dair Kanunla, Sulh Ceza Mahkemeleri yerine Sulh Ceza Hakimliği’nin kurulduğu, itiraz mercileri olarak sıra numarası itibarıyla takip eden daire olarak gösterilmekteyken, 6112 sayılı Kanun’un 18. maddesinde belirtilen Sulh Ceza Mahkemesi ibaresinin bu Mahkemeler kaldırıldığı hâlde “özel usul hükmü” olarak değerlendirilerek kanun yararına bozma kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğu, ayrıca bu karar gerekçe gösterilerek dava konusu işlemin iptal edilmesinin de hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Mahkeme kararının gerekçesinde belirtilen Bölge İdare Mahkemesi kararının konusunun işbu dava konusuyla bire bir aynı olduğu, söz konusu idari işlemin sebep unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu ve dava konusu işleme dayanak gösterilen Sulh Ceza Hakimliği kararının kanun yararına bozulmasına karar verildiği, 5721 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca bozma kararıyla beraber Sulh Ceza Hakimliği kararının kesin olarak ortadan kalktığı, Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın …İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 23/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.