Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2020/2633 E. , 2023/339 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/2633
Karar No:2023/339
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Siirt ili, Merkez ilçesi, …Mahallesi, …ada, …ve …parsel sayılı taşınmazların hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması amacıyla kullanılması için 5 yıl süreyle kiralanmasına ilişkin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 28/01/2020 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin iptaline dair Siirt Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; Siirt Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı kararıyla, Siirt ili, Merkez ilçesi sınırları içerisinde oluşacak hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması için Siirt ili, Merkez, …Mahallesi, …ada, … ve …parsel sayılı taşınmazların depolama alanı olarak 5 yıl kiraya verilmesi için 2886 sayılı Kanun’un 45. maddesine göre açık teklif usulüyle ihaleye çıkılmasına karar verildiği, 28/01/2020 tarihinde yapılan ihalenin 925.000,00-TL bedelle davacının uhdesinde kaldığı, bunun üzerine, davalı idare ile davacı arasında 05/02/2020 tarihinde sözleşme imzalandığı, akabinde Siirt Belediye Encümeni’nin …tarih ve … sayılı dava konusu kararıyla, ihale ilan metni ile encümen kararında belirtilen kiralama süresinin çeliştiği ve bahse konu ihale ile ilgili hazırlanan yaklaşık maliyetin 1 (bir) yıl önce yapılan ihaledeki yaklaşık maliyetten düşük olduğu gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği;
Dava konusu işlemin gerekçesi olarak gösterilen ihale ilan metni ile encümen kararında belirtilen kiralama süresinin çeliştiği yönünden yapılan değerlendirme;
Siirt Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararında, ihale ilan metninde ve 05/02/2020 tarihinde imzalanan sözleşmede kiralama süresinin 5 yıl olarak belirtildiği; ayrıca, dava konusu encümen kararının “Öz” kısmında hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıkları depolama alanının 5 yıl süreyle kiralama ihalesi olduğunun belirtildiği, kira bedelinde devam edecek diğer yıllar (2., 3., 4. ve 5. yıl) için Tüketici Fiyat Endeksi oranında artışın uygulanmasına karar verildiğinin görüldüğü;
Bu durumda, dava dosyasında yer alan tüm bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde, bahse konu ihaledeki kiralama süresinin 5 yıl olduğunun açık olduğu, dava konusu işlem içeriğinde kiralama süresinin 10 yıl olarak belirtilmesinin maddi hatadan kaynaklandığı ve kamu yararı ile hizmet gerekleri yönünden ihalenin iptal edilmesini gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu sebep yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı;
Dava konusu işlemin gerekçesi olarak gösterilen ihale ile ilgili hazırlanan yaklaşık maliyetin 1 (bir) yıl önce yapılan ihaledeki yaklaşık maliyetten düşük olduğu yönünden yapılan değerlendirme;
Olayda, ihale konusu taşınmazların 10 yıl süreyle hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması işi için kiralanmasına ilişkin 25/09/2018 tarihinde gerçekleştirilen ihalede 1 yıllık muhammen bedelin davalı idarece 18.000,00-TL olarak belirlendiği, yapılan ihalenin yıllık KDV hariç 80.000,00-TL bedel ile davacının uhdesinde kaldığı, akabinde Siirt Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı kararıyla ihalenin feshine karar verilmesi üzerine anılan taşınmazların kiralanmasına ilişkin olarak 28/01/2020 tarihinde yapılan ihalede davalı idarece 5 yıllık yaklaşık bedelinin 85.000,00-TL (yıllık 17.000,00-TL) olarak belirlendiği ve ihalenin KDV hariç 925.000,00-TL bedel ile davacının uhdesinde kaldığı, davacının teklifine en yakın teklifin ise 650.000,00-TL olduğunun görüldüğü;
Bu durumda, her ne kadar, 28/01/2020 tarihinde yapılan ihalede yıllık muhammen bedel aynı taşınmazlara ilişkin olarak 2018 yılında yapılan ihalede belirlenen muhammen bedelin altında belirlenmiş ise de, muhammen bedelin davalı idarece tespit ettirildiği, davacıya atfedilecek bir kusurun bulunmadığı, ihalenin, idarece belirlenen muhammen bedelin ve 2018 yılında gerçekleştirilen ihaledeki muhammen bedelin üzerinde bir bedelle davacının uhdesinde kaldığı, bu kapsamda herhangi bir kamu zararının bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu sebep yönünden de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, savunma dilekçesinde, davacının bir yıl ihalelerden yasaklı olduğu iddia edilmiş ise de, Mahkemelerinin 20/03/2020 tarihli ara kararı üzerine dava dosyasına sunulan Siirt Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü’nün …tarih ve E:…sayılı yazısından, davacı hakkında kamu ihalelerinden yasaklı olduğuna dair bir kararın bulunmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin bu iddiasına itibar edilmediği belirtilmiştir.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ihalenin 5 yıl için yıllık 925.000,00-TL bedel üzerinden gerçekleştirildiği, Sözleşme’nin 3. maddesinde bir yıllık kira bedelinin peşin ödeneceğinin belirtildiği, yıllık kira bedelinin 925.000,00-TL olmasına rağmen davacı tarafından 185.000,00-TL ödenerek şartnameye aykırı hareket edildiği, İhale ilanı ve İhale Şartnamesi’nde belirtilen 5 yıllık süre ile encümen kararında belirtilen sürenin çeliştiği, imzalanan sözleşmenin hükümsüz olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulüyle Mahkeme kararının bozulmasına ve konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mülkiyeti Hazine’ye ait Siirt ili, Merkez ilçesi, …Mahallesi, 207.973,11 m² yüz ölçümlü …ada, … parsel numaralı taşınmazın 18.486,97 m²’lik kısmı ile 474.451,22 m² yüz ölçümlü …ada, …parsel numaralı taşınmazın 27.385,24 m²’lik kısmı olmak üzere taşınmazların toplam 45.872,21 m²’lik kısmının, hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması amacıyla kullanılması için 10 yıl süreyle kiralanmasına ilişkin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 25/09/2018 tarihinde gerçekleştirilen ihale davacının uhdesinde kalmış ve davacı ile 08/10/2018 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.
Davacının, sözleşmenin imzalanmasından sonra Teknik Şartname’nin 20. maddesinde belirtilen yükümlülüklerine uymadığı ve idari ve teknik şartname hazırlanırken davalı Belediyenin kendi çalışmalarından elde ettiği hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması ile ilgili olarak “bedelsiz” kaydının konulmasının sehven unutulduğu, bu durumun kamu zararına sebebiyet verebileceği gerekçe gösterilmek suretiyle …tarih ve …sayılı Belediye Encümeni kararıyla davacı üzerinde bırakılan ihalenin feshine karar verilmiş, söz konusu encümen kararına karşı açılan davada, …İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.
Akabinde, anılan taşınmazların hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması amacıyla kullanılması için 5 yıl süreyle kiralanmasına ilişkin 2886 sayılı Kanun’un 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 28/01/2020 tarihinde gerçekleştirilen ihale yine davacının uhdesinde kalmış ve davacı ile 05/02/2020 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.
Siirt Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı dava konusu kararıyla, ihale ilan metni ile encümen kararında belirtilen kiralama süresinin çeliştiği ve bahse konu ihale ile ilgili hazırlanan yaklaşık maliyetin 1 (bir) yıl önce yapılan ihaledeki yaklaşık maliyetten düşük olduğu gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilmiş, bu kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Öte yandan, 25/09/2018 tarihinde gerçekleştirilen ve davacının uhdesinde kalan ihalenin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı encümen kararının iptali istemiyle açılan davanın reddine dair …İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…K: …sayılı kararına karşı davacı tarafından tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuş, Dairemizin 02/06/2021 tarih ve E:2019/1893, K:2021/2033 sayılı kararıyla anılan kararın bozulmasına ve encümen kararının iptaline karar verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bu durumda, söz konusu taşınmazların depolama alanı olarak kiralanmasına ilişkin 25/09/2018 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin feshine ilişkin …tarih ve …sayılı encümen kararına karşı açılan davada, davanın reddine dair Siirt İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının Dairemizin 02/06/2021 tarih ve E:2019/1893, K:2021/2033 sayılı kararıyla bozulduğu ve işlemin iptaline karar verildiği, Dairemizin anılan kararı üzerine …tarih ve …sayılı encümen kararından önceki hukukî duruma geri dönüldüğü ve 25/09/2018 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin geçerliğini koruduğu dikkate alındığında, 28/01/2020 tarihinde yapılan ikinci ihalenin iptaline ilişkin dava konusu encümen kararına karşı açılan işbu davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından, davanın esasının incelenmesine gerek bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
5. Vekâlet ücretine hükmedilmemesine,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 25/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.