Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2020/1970 E. , 2020/2162 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/1970
Karar No:2020/2162
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Ürünleri İnşaat Taşımacılık Hafriyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları … Bölge Müdürlüğünce 04/05/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları …. Bölge Müdürlüğü 165 (Kangal) Şube Şefliği, 166 (İliç) Şube Şefliği ve Bölge Dâhili Yollarda Konkasörle Kırılmış Asfalt Mıcırı Temini, Nakli, Temel Yapılması ile Sathi Kaplama Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine dair Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 13/05/2020 tarih ve 2020/UY.IV-861 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce; davacının iddialarının ihale dokümanına ilişkin olduğu, davacının 28/04/2020 tarihinde Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden ihale dokümanını indirdiği, 28/04/2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, mevzuat hükümleri uyarınca başvurunun ihale tarihi olan 04/05/2020 tarihinden üç iş günü öncesi olan 27/04/2020 pazartesi günü mesai bitimine kadar yapılması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 28/04/2020 tarihinde yapıldığından bahisle başvurunun süresinde olmadığı belirtilerek başvurunun süre yönünden reddine karar verildiği, bunun üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun dava konusu Kurul kararı ile reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı, ihale dokümanına yönelik şikâyetlerin, başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması gerektiği, ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacağının kural altına alındığı, her ne kadar dünyada ortaya çıkan Covid-19 salgın hastalığı sebebiyle ülkemizdeki yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla; zorunlu idarî başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm sürelerin 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar duracağı, bu sürelerin, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlayacağı hüküm altına alınsa da; davacının ihale dokümanını indirdiği 28/04/2020 tarihi itibarıyla şikâyet başvurusu için üç iş gününden az süre kaldığı, diğer bir ifade ile davacının şikâyet başvurusu için gereken süreyi hâlihazırda geçirdiği, şikâyet başvurusunda bulunmak için gereken sürenin geçirilmiş olması nedeniyle şikâyet başvurusu için geçen sürenin 7226 sayılı Kanun hükmü uyarınca durması mümkün olmayacağından dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 7226 sayılı Kanun’un sadece zorunlu idarî başvuru yolları için olmadığı, aynı zamanda bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreleri kapsadığı, Mahkeme kararının salgına ilişkin alınan tedbirlerin amacına aykırı olduğu, ilan ile ihale tarihi arasında 11 günlük sokağa çıkma yasağının ilan edildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu ihalenin dokümanına ilişkin iddiaların ihale tarihinden en az üç iş günü öncesine kadar yapılması gerektiği, davacının söz konusu süreyi geçirdikten sonra şikâyet başvurusunda bulunduğu, davacının 7226 sayılı Kanun tarafından getirilen zorunlu idarî başvuru sürelerini durduran uygulamadan yararlanmasının mümkün olmadığı, davacının dokümanı indirme tarihinin ihale tarihinden önceki üç iş günü içerisinde olduğu, ortada usulen doğmuş bir haktan söz edilemeyeceği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Karayolları … Bölge Müdürlüğü’nce 04/05/2020 tarihinde “Karayolları … Bölge Müdürlüğü … (…) Şube Şefliği, … (…) Şube Şefliği ve Bölge Dâhili Yollarda Konkasörle Kırılmış Asfalt Mıcırı Temini, Nakli, Temel Yapılması ile Sathi Kaplama Yapılması İşi” ihalesi gerçekleştirilmiştir.
Davacı şirket tarafından ihale dokümanı 28/04/2020 tarihinde EKAP üzerinden indirilmiş, ihale dokümanına yönelik olarak aynı gün 28/04/2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. İdarenin şikâyet başvurusunu esastan reddetmesi üzerine 11/05/2020 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulu’nca şikâyet başvuru süresinin geçirildiğinden bahisle davacı şirketin başvurusunun süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ”İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54. maddesinde, “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.
Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idarî başvuru yollarıdır.
Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.
…
Şikâyet dilekçelerine, başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgeler ile imza sirkülerinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin eklenmesi zorunludur. Aday veya isteklinin başvuru belgeleri veya teklif zarfı içerisinde bu belgelerinin bulunması durumunda, dilekçe ekinde söz konusu belgeler aranmaz.”; aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde, “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hâllerinde başvurunun reddine karar verilir.” kurallarına yer verilmiştir.
26/03/2020 tarih ve 31080 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1. maddesinde; ”(1) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla; a) Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idarî başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,
b) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden, itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Salgının devam etmesi hâlinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır…” kuralı yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4374 sayılı Kanuna göre şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idarî başvuru yolları olduğu, 26/03/2020 tarih ve 31080 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1. maddesine göre zorunlu idarî başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm sürelerin 13/03/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30/04/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar duracağı açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu ihalenin 04/05/2020 tarihinde gerçekleştirildiği, davacı şirket tarafından ise ihale dokümanının 28/04/2020 tarihinde EKAP üzerinden indirildiği ve dokümana yönelik olarak 28/04/2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarenin şikâyet başvurusunu esastan reddetmesi üzerine 11/05/2020 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunun gerçekleştirildiği, davalı idare tarafından ise, şikâyet başvurusunun ihale tarihinden en az üç iş günü öncesi olan 27/04/2020 tarihine kadar yapılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 28/04/2020 tarihinde yapıldığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar Kurul tarafından, şikâyet başvurusunun ihale tarihinden en az üç iş günü öncesi olan 27/04/2020 pazartesi günü mesai bitimine kadar yapılması gerektiğinden bahisle başvuru süre yönünden reddedilmiş ise de, davacı şirket tarafından şikâyet başvurusunun 28/04/2020 tarihinde yapıldığı, bu tarihin ise 7226 sayılı Kanun uyarınca sürelerin durdurulduğu son tarih olan 30/04/2020 tarihi öncesinde kaldığı, başka bir anlatımla, şikâyet başvurusunun yargılama ve zorunlu idarî başvuru sürelerinin durdurulduğu zaman dilimi içerisinde gerçekleştirildiği anlaşıldığından idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk davanın reddi yönündeki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde ilk derece ve temyiz aşamalarında kullanılmayan …-TL (…-TL+…-TL) yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 17/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.