Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/746 E. , 2019/2963 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/746
Karar No:2019/2963
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Madencilik Nakliyat Beton Mamülleri Akaryakıt
Mühendislik Hizmetleri Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 07/05/2018 tarih ve E.421243 sayılı yazısı ile bildirilen … ili hudutları dâhilinde bulunan … sayılı II. Grup maden sahası ihalesinin iptaline ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; … ili hudutları dâhilinde bulunan … sayılı II. Grup maden sahası ihalesinin Genel Müdürlüğün … tarih ve … sayılı Oluru ile iptal edildiği, davacının davalı idareye verdiği 23/05/2018 tarihli dilekçesinde ihalenin iptal edilmesi nedeniyle ruhsat bedeli ve işletme ruhsat taban bedelinin iadesinin istenildiği, bu hâliyle ihalenin iptal edildiği hususunun davacı tarafından 23/05/2018 tarihinde bilindiği, dolayısıyla ihalenin iptal edilmesine ilişkin işlemin öğrenilme tarihinden itibaren 30 gün içinde ve en son 22/06/2018 tarihine kadar dava açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 10/07/2018 tarihinde kayda giren dilekçe ile dava açıldığı, öte yandan, ihalenin iptaline dair karardan geri dönülmesi istemiyle yapılan 18/06/2018 tarihli başvurunun ivedi yargılama usulüne tâbi işlerde 2577 sayılı Kanun’un 11. madde hükümleri gereği dava açma süresini ihya etmeyeceği anlaşıldığından, davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ihalenin iptaline ilişkin kararın bildirilmesine dair usulüne uygun yapılmış bir tebligat bulunmadığı, paranın yatırılmasından aylar sonra ihalenin iptaline karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen … ili hudutları dâhilinde bulunan … sayılı II. Grup maden sahası ihalesi davacı şirket üzerinde bırakılmış; anılan ihalede ihale bedelini yatıran müracaatçı ile ihalede en yüksek teklifi veren müracaatçının teklifi arasında fark olması nedeniyle ihalenin iptal edilmesinin kamu yararı açısından uygun olacağı değerlendirilerek, Maden Sahaları İhale Yönetmeliği’nin 22. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı Oluru ile ihale iptal edilmiştir.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 07/05/2018 tarih ve E.421243 sayılı yazısı ile anılan ihalenin iptal edildiğinin davacı şirkete bildirilmesi üzerine, davacı şirket tarafından ihalenin iptaline ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; özel yetki kuralını düzenleyen 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 34. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, uyuşmazlığın çözümünün taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan … İdare Mahkemesi’nin yetkisinde olduğu gerekçesiyle davanın yetki yönünden reddine karar verilerek dava dosyasının … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiş; … İdare Mahkemesi’nce de, davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçelerinin görev ve yetki yönünden ilk incelemeye tâbi tutulacağı; 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde ise, yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın yetki yönünden reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un “İdarî davalarda genel yetki” başlıklı 32. maddesinde, “1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması hâlinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. 2. Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir.” kuralı yer almıştır.
2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin 2. fıkrasının (i) bendinde, “Danıştay evrak üzerinde yaptığı inceleme sonunda… ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan temyizi haklı bulduğu hâllerde kararı bozmakla birlikte dosyayı geri gönderir. Temyiz üzerine verilen kararlar kesindir.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu işlemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından tesis edilmiş olması nedeniyle uyuşmazlığın çözümünde görevli ve yetkili mahkemenin, 2577 sayılı Kanun’un 32. maddesinin 1. fıkrası uyarınca işlemin tesis edildiği yer mahkemesi olan Ankara İdare Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, yetkisiz yargı yerince davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda verilen kararda usul hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla, “yetkisiz” mahkeme tarafından verilen davanın süre aşımı yönünden reddine ilişkin kararın bozularak, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 09/10/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.