Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/4211 E. , 2020/164 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/4211
Karar No:2020/164
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI): …
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları … Bölge Müdürlüğü tarafından 16/04/2019 tarihinde açık ihale usulü ile 2019/….. ihale kayıt numaralı “… Çevreyolu Üzerinde Km:22+664 …. Şehir Hastanesi Kavşağı, Sanat Yapıları, Köprü, BSK’lı Köprü Üst Yapı ve Trafik Güvenliği İnşaat İşi” yapım işi ihalesine katılan davacı tarafından, ihalenin iptal edilmesine ilişkin karara karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; Karayolları … Bölge Müdürlüğü tarafından 16/04/2019 tarihinde açık ihale usulü ile “….. Çevreyolu Üzerinde Km:22+664 …. Şehir Hastanesi Kavşağı, Sanat Yapıları, Köprü, BSK’lı Köprü Üst Yapı ve Trafik Güvenliği İnşaat İşi” yapım işi ihalesine; 44 isteklinin teklif verdiği, 19 isteklinin muhtelif gerekçelerle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif mektubu ve geçici teminatı uygun olan isteklilerin teklif tutarları esas alınarak sınır değerin … TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında kalan 15 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden dava dışı … A.Ş. tarafından idareye yapılan … tarihli ve … sayılı şikâyet başvurusunda ”…6401/1-P poz analizlerinde yer alan modifiye edici katkı malzemesi Karayolları Teknik Şartnamesine göre bitümün ağırlıkça %3-%7 aralığında değişen oranında sadece modifiye aşınma tabakasına uygulanacağı, fakat idarece gönderilen analizde modifiye edici katkı malzemesi bitümlü temel, binder ve aşınma tabakalarında tüketilen bitüm miktarının %5’i olarak gereğinden yaklaşık 5 kat daha fazla hesaplandığı, modifiye edici katkı malzemesi miktarı sadece aşınma tabakasındaki bitüm miktarı dikkate alınarak belirlenmesi gerektiği, aşırı düşük teklif savunmasında yer alan analiz girdi miktarları Karayolları Teknik Şartnamesine uygun olarak düzenlenmelidir…” ifadelerine yer verildiği, yapılan işbu şikâyet başvurusu üzerine 13/05/2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile ”yaklaşık maliyet oluşturulurken 6401/1-P 22 CM SIKIŞMIŞ KALINLIKTA, KIRILMIŞ VE ELENMİŞ TAŞ İLE ASTARSIZ TEMEL ÜZERİNE 1 M2 BİTÜMLÜ SICAK KARIŞIM YAPILMASI, (10 cm bitümlü sıcak temel tabakası, 7 cm asfalt betonu binder tabakası, 5 cm modifiye Asfalt Aşınma Tabakası Yapılması) (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (İdare Malı Bitüm İle) pozunun analiz girdilerinden olan ÖZEL-KAT Modifiye Edici Katkı Malzemesinin miktarının sadece aşınma tabakasındaki bitüm miktarı dikkate alınarak belirlenmesi gerekirken, hatalı bir şekilde bitümlü temel ve binder tabakalarındaki bitüm miktarlarının da toplama dahil edildiğinin görüldüğü, söz konusu ihalede ÖZEL-KAT Modifiye Edici Katkı Malzemesinin miktarının sadece aşınma tabakasındaki bitüm miktarı dikkate alınarak belirlenmesi durumunda yaklaşık maliyette oluşan değişikliğin sınır değeri değiştirdiği, yaklaşık maliyetin doğru olarak hesaplanması durumunda aşırı düşük teklif olarak belirlenen bir firmanın sınır değerin üstünde kalacağı görülmüştür…” gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği, davacı tarafından ihalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemi ile bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine şikâyete konu edilen modifiye edici katkı malzemesi girdi miktarının ilgili iş kaleminin ilk analizindeki miktarının hatalı tespit edildiği iddiasının yerinde bulunduğu, olması gereken miktarın üzerinden iş kaleminin yeni analizinin oluşturulduğu, ilk yaklaşık maliyetteki 6401/1-P iş kaleminin birim fiyatının … TL olduğu, düzeltme sonrası birim fiyatın ise … TL olduğu, bu birim fiyattaki değişim sonucunda yaklaşık maliyetin … TL’den … TL’ye düştüğü, bu değişimin yaklaşık maliyet üzerinden belirlenen yeterlik kriterleri, ilan süreleri vb. hususları etkilemediği, ancak sınır değer hesabında düzeltilmiş yaklaşık maliyetin dikkate alınması durumunda ilk durumda sınır değer altında bulunan bir teklifin yeni sınır değer tutarının üzerinde kalacağı, yaklaşık maliyetteki değişimin bu noktada sonuç doğurucu etkisinin bulunması nedeniyle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
İhaleyi gerçekleştiren idarelerce, ihale konusu işin en uygun fiyatla temin edilmesi yaklaşık maliyetin doğru bir şekilde hesaplanmasına bağlıdır. Yaklaşık maliyetin doğru tespit edilmesi ihale sürecinin aksaksız bir şekilde yürütülmesini sağlamaktadır. İhalelerde istekliler tarafından teklifleri kapsamında ihaleyi gerçekleştiren idareye sunmaları gereken yeterlik kriterlerinin belirlenmesinde, ilan sürelerinin tespitinde, ihalelere sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenlemelerde ve ihaleye teklif sunan isteklilerin teklif bedellerinin aşırı düşük olup olmadığının tespit edilmesinde yaklaşık maliyet önemli bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla yaklaşık maliyetin doğru hesaplanmasının ihale sürecinin sağlıklı yürütülmesinde doğrudan etkisi bulunmaktadır.
Bu durumda, ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine yapılan inceleme ve hesaplama sonucunda modifiye edici katkı malzeme girdi miktarının hatalı hesaplandığının tespiti ile yaklaşık maliyetin değiştiğinin ihaleyi gerçekleştiren idarece gerekli analiz hesaplamaları ile ortaya konulduğu, oluşan yeni yaklaşık maliyetin sınır değer altında kalan bir teklifin sınır değer üzerinde kalması sonucunu doğurduğu, dolayısıyla bu aşamadan sonra ihale işlemlerinin sağlıklı devam ettirilemeyeceği göz önüne alındığında, ihaleyi gerçekleştiren idarenin ihaleyi iptal edebilmesi için takdir yetkisi çerçevesinde makûl sebepler oluştuğundan, ihalenin iptali kararına yönelik yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulunun … tarih ve … sayılı kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idarece ihalenin iptal edilmesinin saydamlık ve güvenilirlik ilkelerine aykırı olduğu, takdir yetkisinin keyfi kullanıldığı, yeterli rekabet ortamının sağlanmış olduğu, aşırı düşük teklif açıklamaları alındıktan sonra ihalenin iptal edilemeyeceği, yeni maliyete göre yeniden tekliflerin değerlendirilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi, Mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya idareye iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 15/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.