Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/4000 E. , 2020/656 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/4000
Karar No:2020/656
TEMYİZ EDEN (DAVACI: …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … ili, … ilçesi, … Mahalle, … ada, … no.lu parseldeki taşınmaza ilişkin olarak davalı idare ile davacı arasında imzalanan kira sözleşmesinin usûl hatası nedeniyle feshedilmesine ve anılan taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle beş yıl süreyle kiraya verilmesi amacıyla ihaleye çıkarılmasına ilişkin … Belediye Encümeni’nin 31/05/2019 tarih ve 104 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davalı idareye ait … ili, … içesi, … Mahalle, … ada, … no.lu parsel üzerinde bulunan … Restoran’ın kiraya verilmesi için … Belediye Encümeni’nin 18/01/2019 tarih ve 29 sayılı kararı ile ihaleye çıkarılması yönünde karar alındığı, bu doğrultuda 22/02/2019 tarihinde yapılan ihale 22/02/2019 tarih ve 66 sayılı encümen kararıyla … üzerinde kaldığı, …’in 28/02/2019 tarihinde belediyeye vermiş olduğu dilekçede sağlık sorunları nedeniyle kira sözleşmesini yapmak istemediğini belirtmesi üzerine 04/03/2019 tarih ve 73 sayılı encümen kararı ile söz konusu taşınmazın yeniden ihaleye çıkarılmasına karar verildiği, 22/03/2019 tarihinde yapılan ihale 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı encümen kararıyla davacı üzerinde kaldığı, davacı ile davalı belediye arasında 01/04/2019 tarihinde kira sözleşmesi imzalandığı; 31/05/2019 tarih ve 104 sayılı encümen kararıyla, 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı encümen kararındaki usûli eksikliklerden dolayı kira sözleşmesinin feshi ile anılan taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle beş yıl süreyle kiraya verilmesi amacıyla ihaleye çıkarılmasına karar verilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; dava konusu taşınmazın ihalesine ilişkin olarak yapılan ilanın yalnızca Hükümet Konağı ilan panosuna asılmak suretiyle yapıldığı, Belediye hoparlörüyle ilan edilmediği, encümen toplantısında alınan karara muhalif kalınmasına rağmen muhalif kalan oyların yanına karşı oy gerekçelerinin yazılmadığı, encümen toplantısında yetkisiz kişinin oy kullandığı ve taşınmazın 3 yıldan fazla süre için kiralandığı hususlarının sabit olduğu ve anılan hususlar itibariyle 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı encümen kararının ilgili kanun hükümlerine aykırı olarak tesis edildiği anlaşıldığından, kanuna aykırılığın davalı idarenin açık bir hatası olarak kabulü gerektiğinden ve davalı idarenin açık bir hata ile tesis etmiş olduğu işlemlerini herhangi bir süre sınırlamasına tâbi olmaksızın her zaman geri alabilmesine imkân bulunduğundan, dava konusu işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ihalenin üzerinde kalması üzerine kira sözleşmesinin imzalandığı, yerel seçimlerden sonra ihalenin geçersiz olduğu iddiası ile taşınmazdan tahliyesinin istenildiği, işlemde kanunun hangi maddelerine aykırılık bulunduğunun belirtilmediği, keyfi ve şahsi amaçla işlemin tesis edildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı ile imzalanan kira sözleşmesinin dayanağı ihalenin mevzuata aykırı olarak gerçekleştirildiği, kanunun açık hükmüne aykırı olarak yapıldığından idarenin açık hatasının bulunduğu, açık hata ile tesis edilen işlemlerin her zaman geri alınabileceği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… Belediye Encümeni’nin 04/03/2019 tarih ve 73 sayılı kararı ile, … ili, … ilçesi, … Mahalle, … ada, … no.lu parseldeki taşınmazın kiralanmasına karar verilmesi üzerine, 22/03/2019 tarihinde gerçekleştirilen ihale, 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı encümen kararıyla davacı üzerinde bırakılmış, davacı ile davalı idare arasında 01/04/2019 tarihli kira sözleşmesi imzalanmıştır.
… Belediye Encümeni’nin 31/05/2019 tarih ve 104 sayılı kararıyla, davalı idare ile davacı arasında imzalanan kira sözleşmesinin usûl hatası nedeniyle feshedilmesine ve anılan taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle beş yıl süreyle kiraya verilmesi amacıyla ihaleye çıkarılmasına karar verilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dairemizin 07/01/2020 tarih ve E:2019/4000 sayılı ara kararıyla davalı idareden, uyuşmazlığa konu taşınmazın beş yıl süreyle kiralanması amacıyla ihaleye çıkarılmasına ve Belediye Encümeni’nin bu konuda yetkili kılındığına ilişkin Belediye Meclisi’nce alınmış bir karar bulunup bulunmadığının sorulmasına, bulunması hâlinde Belediye Meclis kararının onaylı bir örneğinin gönderilmesinin istenilmesine; … Belediye Encümeni’nin 04/03/2019 tarih ve 73 sayılı kararı uyarınca 22/03/2019 tarihinde gerçekleştirilen kiralama ihalesine ilişkin ilanın “Hükümet Konağı”nda ve “Belediye Binası” ilan tahtasında hangi tarihler arasında askı yoluyla ilan edildiğini gösterir tutanakların onaylı birer örneklerinin istenilmesine; … Belediye Encümeni’nin 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı ihale komisyonu kararında imzası bulunan “Fen İşleri Müdürü V. …”in ihalenin gerçekleştirildiği 22/03/2019 tarihinde encümen üyesi olarak görevlendirilip görevlendirilmediğinin sorulmasına, görevlendirilmiş olması hâlinde görevlendirmeye ilişkin belgenin onaylı bir örneğinin istenilmesine ve … Belediye Encümeni’nin 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı ihale komisyonu kararında karşı oyda kalan üyelerin ret gerekçelerinin açıklandığı bir tutanağın olup olmadığının sorulmasına, bulunması hâlinde onaylı bir örneğinin istenilmesine karar verilmiştir.
Davalı idarenin cevabî yazısında, Fen İşleri Müdürü V. …”in ihalenin gerçekleştirildiği 22/03/2019 tarihinde encümen üyesi olarak görevlendirilmesine ilişkin bir görevlendirme yazısının ve … Belediye Encümeni’nin 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı ihale komisyonu kararında karşı oyda kalan üyelerin ret gerekçelerinin açıklandığı bir tutanağın bulunmadığı belirtilmiştir.
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, … Belediye Meclisi’nin 03/01/2019 tarih ve … no.lu kararıyla, taşınmazın 5 yıl süreyle kiralanması ihalesine çıkarılması hususunda Belediye Encümeni’ne yetki verildiği; … Belediye Encümeni’nin 04/03/2019 tarih ve 73 sayılı kararı uyarınca 22/03/2019 tarihinde gerçekleştirilen kiralama ihalesine ilişkin ilan metninin, hükümet konağı ilan panosunda ihale tarihine kadar asılı kalmak suretiyle ilçe halkına duyurulmakta olduğuna dair 11/03/2019 tarihli tutanağın düzenlenerek imza altına alındığı ve ihalenin, belediye hoparlöründen 08/03/2019, 14/03/2019 ve 18/03/2019 tarihlerinde ilan edildiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “İhale komisyonları” başlıklı 13. maddesinin 5. fıkrasında, “İl özel idarelerine ait ihaleler, il daimi encümenince, belediyelere ait ihaleler belediye encümenince bu Kanun hükümlerine göre yürütülür.” kuralına; “Komisyonların çalışması” başlıklı 14. maddesinde, “İhale komisyonları eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır…” kuralına; “İhalenin ilanı” başlıklı 17. maddesinde, “İhale konusu olan işler aşağıdaki esas ve usullere göre isteklilere ilan yoluyla duyurulur:
1. İhalenin yapılacağı yerdeki ilanlar:
a) Günlük gazete çıkan yerlerde ihaleler, ihalenin yapılacağı yerde çıkan gazetelerde en az bir gün aralıkla yayımlanmak suretiyle iki defa duyurulur.
Gazete ile yapılacak ilk ilan ile ihale günü arası 10 günden, son ilan ile ihale günü arası 5 günden az olamaz.
b) Günlük gazete çıkmayan yerlerdeki ihalelerde ilan, bu fıkranın (a) bendindeki süreler içinde ilgili idare ile hükümet ve belediye binalarının ilan tahtalarına asılacak yazılar ve belediye yayın araçları ile yapılır. Bu işlemler bir tutanakla belgelenir…”; “İlanın uygun olmaması” başlıklı 20. maddesinde, “17. ve 18. maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilanların geçersizdir. Bu durumda ilanlar yenilenmedikçe ihale yapılamaz…” kurallarına yer verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye encümeni” başlıklı 33. maddesinde, “Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında; …b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, mali hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden, oluşur.” kuralı; “Encümen toplantısı” başlıklı 35. maddesinde, “…Encümen üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar verir. Encümenin, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca ihale komisyonu olarak yapacağı toplantılarda da bu hüküm geçerlidir…” kuralı yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat uyarınca, ihalenin yapılacağı yerde günlük gazete çıkmayan yerlerdeki ilanların, ilgili idare ile hükümet ve belediye binalarının ilan tahtalarına asılacak yazılar ve belediye yayın araçları ile yapılacağı, ilk ilan ile ihale günü arasında 10 gün, son ilan ile ihale günü arası 5 günden az olmamak üzere en az bir gün aralıklarla 2 defa ilan edileceği; belediyelerce gerçekleştirilen ihalelerde ihale komisyonu olarak görev yapan belediye encümeninin, belediye başkanı başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl süreyle seçeceği iki üye, mali hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden oluşacağı üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacağı, katılanların salt çoğunluğuyla karar verileceği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, … Belediye Encümeni’nin 04/03/2019 tarih ve 73 sayılı kararı uyarınca 22/03/2019 tarihinde gerçekleştirilen kiralama ihalesine ilişkin ilanın, hükümet konağı ilan panosunda ve belediye hoparlöründen ilan edilmiş ise de, belediye binası ilan tahtasında ilan edilmediği; 22/03/2019 tarih ve 89 sayılı ihale komisyonu kararının, belediye başkanı başkanlığında, iki üye, bir mali hizmetler müdür vekili ile fen işleri müdür vekili olmak üzere beş kişiden oluşan Belediye Encümeni’nce alındığı, iki üyenin kararın reddi yönünde oy kullandığı, fen işleri müdür vekili olarak imzası bulunan kişinin ise belediye başkanı tarafından encümen üyesi olarak seçildiğine ilişkin görevlendirme yazısının bulunmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacı ile davalı idare arasında imzalanan kira sözleşmesinin dayanağı ihalenin 2886 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirilmediği anlaşıldığından, davalı idare ile davacı arasında imzalanan kira sözleşmesinin usûl hatası nedeniyle feshedilmesine ve anılan taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle beş yıl süreyle kiraya verilmesi amacıyla ihaleye çıkarılmasına karar verilmesine ilişkin … Belediye Encümeni’nin 31/05/2019 tarih ve 104 sayılı kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın reddi yolundaki temyize konu Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddi yolundaki …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 27/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.