Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2019/3673 E.  ,  2020/2953 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/3673
Karar No : 2020/2953

DAVACI : … Akaryakıt Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
Bayilik lisansı sahibi olan davacı şirketin akaryakıt istasyonundan alınan motorin numunesinin TÜBİTAK … Araştırma Merkezinde yapılan analizinde teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiğinden bahisle 57.232.00.-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin 07/09/2011 tarih ve 3415-62 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Alınan numunelerinin akredite laboratuvar analizinde kükürt oranının normal değerlerin çok az üstünde olduğu, bu durumun kabın önceki durumundan ya da analiz çalışması sırasındaki herhangi bir dış etkenden kaynaklanabileceği, dağıtıcı dışında herhangi bir yerden akaryakıt alımının söz konusu olmadığı, bu sebeple sorumluluğun dağıtıcı lisansı sahibi şirkete ait olması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …’İN DÜŞÜNCESİ : Dava; bayilik lisansı sahibi olan davacı şirketin akaryakıt istasyonundan alınan motorin numunesinin TÜBİTAK … Araştırma Merkezinde yapılan analizinde teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği ve bu durumun 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine ve Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile aynı Yönetmeliğin 7. maddesinin (d) bendine aykırılık teşkil ettiğinden bahisle Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun, 07/09/2011 günlü, 3415-62 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; Danıştay Onüçüncü Dairesinin 11/12/2017 günlü, E:2011/4120, K:2017/3722 sayılı kararıyla; bayilik lisansı sahibi davacı şirketin akaryakıt istasyonunda bulunan motorinde kükürt oranının tebliğde belirlenen normal referans değerlerden yüksek olduğu, bu durumun teknik düzenlemelere aykırılık teşkil etmesi sebebiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, davacının temyiz talebi üzerine; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 30/01/2019 tarih ve E:2018/1407, K:2019/300 sayılı karar ile; benzer bir uyuşmazlığa ilişkin Kurulun 2018/2078 sayılı esasına kayıtlı dava dosyasında; Danıştay Onüçüncü Dairesince, ulusal marker seviyesi geçerli çıkan ve yalnızca “kükürt” parametresi teknik düzenlemelere aykırı bulunan numunenin, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığının ve bu durumun farklı bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkıp çıkmayacağının TÜBİTAK … Araştırma Merkezi, … VE … Petrol Araştırma Merkezinden sorulduğu ve … Petrol Araştırma Merkezi’nin 05/08/2015 günlü yazısı ile, “…bahse konu numunenin alım tarihi olan 11/06/2009’da 29/11/2008 günlü, 27069 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Motorin Türlerinin Üretimi, Yurtdışı ve Yurtiçi Kaynaklardan Temini ve Piyasaya Arzına İlişkin Teknik Düzenleme Tebliği (Akaryakıt Seri No:…)’nin yürürlükte olduğu, bu tarihte piyasada kırsal motorinin de bulunabileceği, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesinin teknik olarak mümkün olabileceği” cevabının verildiği, temyize konu Daire kararında, kükürt parametresinin sınır değerlere uygun olmaması durumunun teknik düzenlemelere aykırılık teşkil ettiği sonucuna varıldığı, ancak, … Petrol Araştırma Merkezi’nin 05/08/2015 günlü yazısında değinildiği üzere, numune alınan yakıt tankında, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesi mümkün olmakla birlikte, eğer böyle bir karıştırma işlemi yapıldı ise diğer parametrelerde de sınır değerlerine aykırılık olmasının bekleneceği, oysa, davacı şirkete ait tesisteki akaryakıt tankından alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen motorin muayene raporunda, analiz yapılan yakıtın marker seviyesinin geçerli olduğu ve diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığının tespit edildiği, öte yandan, yapılan denetimde, davacının akaryakıta müdahale ettiğine ilişkin somut bir tespite de yer verilmediği, bu durumda, sadece kükürt parametresinin teknik düzenlemelere aykırı çıkması, diğer parametrelerin uygun bulunması, davacı şirketin numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ve piyasaya teknik kriterlere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin somut bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacı şirketin, mevzuatta yer verilen, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddi yönündeki Daire kararının bozulduğu anlaşılmaktadır.
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, idari dava dairelerince ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında da, Danıştay Dava Dairelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edilebileceği, 49. maddesinin 4. fıkrasında ise; Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı öngörülmüştür.
2577 sayılı Yasanın 49. maddesinin 4. fıkrasında yer alan düzenleme ile; Danıştay Dava Dairelerine, ilk derecede bakılan davalarla ilgili Dava Daireleri Kurulunun bozma kararlarına karşı eski kararlarında ısrar edebilme yetkisi tanınmadığı açıktır.
Açıklanan nedenlerle; bayilik lisansı sahibi olan davacı şirketin akaryakıt istasyonundan alınan motorin numunesinin teknik düzenlemelere aykırılık teşkil ettiğinden bahisle Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 07/09/2011 günlü, 3415-62 sayılı kararının iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesince, Dairemizin 11/12/2017 tarih ve E:2011/4120, K:2017/3722 sayılı davanın reddi yolundaki kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 30/01/2019 tarih ve E:2018/1407, K:2019/300 sayılı kararı ile bozulması üzerine gereği yeniden görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Bayilik lisans sahibi olan davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda yapılan denetim sırasında 14/12/2010 tarihinde alınan akaryakıt numunelerinin TÜBİTAK … Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü’nde yapılan analizi sonucunda, marker seviyesinin geçerli olduğu ancak kükürt parametresinin sınır değerlerine uygun olmadığı (24,3 mg/kg) kükürt parametresi yönünden teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği, bu raporlar esas alınarak dava konusu işlemin tesis edildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
Dairemizin 11/12/2017 tarih ve E:2011/4120, K:2017/3722 sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, anılan kararın davacı tarafından temyiz edildiği, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 30/01/2019 tarih ve E:2018/1407, K:2019/300 sayılı kararıyla;
Temyize konu Daire kararında, kükürt parametresinin sınır değerlere uygun olmaması durumunun teknik düzenlemelere aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılmıştır. Ancak, … Petrol Araştırma Merkezi’nin 05/08/2015 günlü yazısında değinildiği üzere, numune alınan yakıt tankında, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesi mümkün olmakla birlikte, eğer böyle bir karıştırma işlemi yapıldı ise diğer parametrelerde de sınır değerlerine aykırılık olması beklenecektir. Oysa, davacı şirkete ait tesisteki akaryakıt tankından alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen motorin muayene raporunda, analiz yapılan yakıtın marker seviyesinin geçerli olduğu ve diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığı tespit edilmiştir. Öte yandan, yapılan denetimde, davacının akaryakıta müdahale ettiğine ilişkin somut bir tespite de yer verilmemiştir.
Bu durumda, sadece kükürt parametresinin teknik düzenlemelere aykırı çıkması, diğer parametrelerin uygun bulunması, davacı şirketin numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ve piyasaya teknik kriterlere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin somut bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacı şirketin, yukarıda yer verilen, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, uyuşmazlık konusu Kurul kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.” gerekçesiyle Dairemizin anılan kararının bozulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin birinci fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihaî kararlarının Danıştay’da temyiz edilebileceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulu’nun, idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği; 2577 sayılı Kanun’un 49/4. ve 50. maddelerinde, Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu, kurala bağlanmış; Danıştay dava dairelerine ısrar imkânı tanınmamıştır.
Aktarılan kanun hükümlerine göre, Danıştay dava dairelerince ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarınca bozulması hâlinde Danıştay dava dairelerine ısrar imkânı tanınmadığından, bozma kararına uyularak İdari Dava Daireleri Kurulu kararında belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararının iptaline karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu 07/09/2011 tarih ve 3415-62 sayılı Kurul kararının İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 03/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.