Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/3067 E. , 2020/159 K.HÖ
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/3067
Karar No:2020/159
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : Av. ..
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …ili, … ilçesi, … Köyü, … Ada, … Parselde kurulması planlanan lisanssız güneş enerjisine dayalı üretim tesisi ile ilgili olarak yapılan süre uzatım talebi üzerine tesis edilen Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; 01/12/2015 tarihli bağlantı anlaşması doğrultusunda tesis tamamlama süresinin 24 ay olduğu ve 01/12/2017 tarihinde sürenin sona erdiği, davacı şirket tarafından henüz süre dolmadan 28/11/2017 tarihinde süre uzatım talebinde bulunulduğu, ilgili şebeke işletmecisi tarafından süre uzatım talebiyle birlikte söz konusu üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinin bağlantı anlaşmasının imzalanmasından itibaren geçen süreçte tüketimlerini gösteren belgelerin de kuruma iletildiği, söz konusu belgelerin incelenmesi neticesinde üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi aboneliğinin 05/04/2016-04/08/2017 tarihleri arasında şirket yerine ….adına olduğu, bu değişimle ilgili …A.Ş.’ye (…) bilgi verilmediği ve lisanssız üretim tesisiyle ilişkilendirilen başka bir tüketim tesisi bulunmadığının tespit edildiği, 16 aylık süre boyunca Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin (Yönetmelik) 6. maddesinin 12. fıkrasında yer alan ”…üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerine ilişkin aboneliğin değiştirilmek istenmesi hâlinde, üretim tesisi ile ilişkilendirilecek yeni tüketim tesisi veya tesislerinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü, başvuruya esas bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden az olamaz” kuralına aykırı hareket edildiği, her ne kadar davacı şirket tarafından abonelik değişikliğinin kendilerinin talebi/izni dâhilinde gerçekleşmediği abonelik değişiminin farkedilmesi üzerine hemen şirket üzerine alındığı ileri sürülmüş ise de, 29/06/2017 tarihinde …adlı şahıs tarafından şirket kaşesi ile birlikte güvence iade bedeli talebinde bulunulduğu ve yine 10/08/2017 tarihinde aynı şahıs tarafından şirket adına abonelik başvurusunda bulunulduğu görülmekte olup, davacı şirketin abonelik değişiminden haberdar olmadığı yönündeki beyanının gerçeği yansıtmadığı, bu durumda, bağlantı anlaşması süre uzatım talebiyle ilgili değerlendirme yapılmasına yer olmadığına ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Yönetmeliği’nin 6. maddesi incelendiğinde, üretim tesisine ait tüketim aboneliğinin başvuruya esas şartlar arasında yer almadığı, başvuruya konu aboneliğin rıza dışında değiştirildiği, dava konusu işlemin ölçülülük ilkesine aykırı olduğu ve 750.000-USD’ye mal olan tesisin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi aboneliğinin 05/04/2016-04/08/2017 tarihleri arasında şirket yerine Barış Sümer adına olduğu, bu değişimle ilgili …’a bilgi verilmediği ve lisanssız üretim tesisiyle ilişkilendirilen başka bir tüketim tesisi bulunmadığının tespit edildiği, 16 aylık süre boyunca Yönetmeliğin 6. maddesine aykırı hareket edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulû Kanunu’nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY
Davacı şirket tarafından, …ili … ilçesi, … Köyü, … Ada, … Parselde 450 kW gücünde güneş enerjisine dayalı üretim tesisi kurulması için 09/02/2015 tarihli bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenmiş ve 01/12/2015 tarihinde …ile davacı şirket arasında bağlantı anlaşması imzalanmıştır.
25/09/2017 tarihinde tesisin geçici kabule hazır olduğu tutanak altına alınmış, geçici kabul için yapılan başvuru, tesiste yer alan paneller üzerinde ihtiyati tedbir kararı bulunması nedeniyle 28/10/2017 tarihinde reddedilmiştir.
Davacı şirket 28/11/2017 tarih ve 44852 sayılı dilekçeyle süre uzatım istemiyle …’a başvurmuş, …bu başvuruyu değerlendirilmek üzere EPDK’ya iletmiş, Kurul, anılan başvuru hakkında Yönetmeliğin 24. maddesinin birinci fıkrası kapsamında karar alınmasına yer olmadığına, söz konusu üretim tesisiyle ilgili Yönetmeliğin 28. maddesinin 6. fıkrası kapsamında işlem yapılması için …’a bildirimde bulunulmasına karar vermiştir.
Bunun üzerine anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun, “Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler” başlıklı 14. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendiyle, kurulu gücü azami bir megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri, lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf tutulmuş, anılan Kanun’un 3. fıkrasında, “lisans alma yükümlülüğünden muaf olan yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten kişilerin ihtiyacının üzerinde ürettiği elektrik enerjisinin sisteme verilmesi hâlinde elektrik enerjisi son kaynak tedarik şirketince, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda kaynak türü bazında belirlenen fiyatlardan alınır. (4) Bu kişilerin sisteme bağlanmasına ilişkin teknik usul ve esaslar ile satışa, başvuru yapılmasına ve denetim yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.” kuralına yer verilmiştir.
2/10/2013 tarih ve 28733 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürülüğe giren, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde, “(1) Önlisans ve lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğünden muaf olarak kurulabilecek üretim tesisleri şunlardır:..c) Kurulu gücü bir megavat veya Kanunun 14 üncü maddesi çerçevesinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri”, 6. maddesinin 12. fıkrasında, “5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında kurulacak olan rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin kurulu gücü, ilgili üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün otuz katından fazla olamaz. Üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerine ilişkin aboneliğin değiştirilmek istenmesi halinde, üretim tesisi ile ilişkilendirilecek yeni tüketim tesisi veya tesislerinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü, başvuruya esas bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden az olamaz, aksi halde Bağlantı Anlaşması iptal edilir.” kuralı yer almıştır.
Öte yandan, 17/07/2019 tarih ve 7186 sayılı Kanun’un 31. maddesiyle değişik 6446 sayılı Kanun’un Geçici 25. maddesinin 1. fıkrasında, “Bu Kanunun 14. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan faaliyetler kapsamındaki bağlantı anlaşması süreleri; çağrı mektubu tarihinden bağlantı anlaşması süresi sonuna kadar tüketim-üretim bağı kopmuş olanlar için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde çağrı mektubuna esas abonelik ile en az aynı özellikleri haiz eski ve/veya yeni bir tüketim tesisi aboneliği ihdas ederek ilgili şebeke işletmecisine bildirmesi hâlinde söz konusu bildirim tarihini izleyen yüz yirmi günü; bağlantı anlaşması süresi bittiği hâlde geçici kabulü yapılmamış olanlar ve henüz bağlantı anlaşması süresi bitmemiş olanlar için ise bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yüz yirmi günü kapsayacak şekilde kendiliğinden uzamış kabul edilir.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Uyuşmazlık, 6446 sayılı Kanun’un 14. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan faaliyetler kapsamında lisanssız elektrik üretimi yapan davacının tüketim aboneliğinde meydana gelen kopmanın bağlantı anlaşmasına olan etkisine yöneliktir.
7186 sayılı Kanun’un 31. maddesiyle değişik 6446 sayılı Kanun’un Geçici 25. maddesinin 1. fıkrasıyla, tüketim-üretim bağı kopmuş olan lisanssız elektrik üretimi yapan şirketler için yeniden tüketim tesis aboneliğini ihdas etme imkânı getirildiği için, Dairemizin 17/10/2019 tarih ve E:2019/667 sayılı ara kararıyla, davalı idareden; “Davacı tarafından 6446 sayılı Kanun’un Geçici 25. maddesi kapsamında başvuru yapılıp yapılmadığının sorulmasına, başvuru yapıldıysa akıbeti hakkında bilgi istenilmesine” karar verilmiş, ara karara cevaben gönderilen 27/11/2019 tarih ve 53056 sayılı yazıda, “şirket tarafından 7186 sayılı Kanun’dan yararlanmak amacıyla 24/07/2019 tarihli dilekçeyle başvuru yapıldığı, 08/08/2019 tarihinde geçici kabul işlemlerinin tamamlanarak üretim tesisinin işletmeye girdiği ve 07/09/2019 tarihinde sistem kullanım anlaşması imzalandığı” ifade edilmiştir.
7186 sayılı Kanun çerçevesinde, davacının, dava açmakla ulaşmak istediği sonucun tesis edilen tüketim tesis aboneliğinin ihdas edilmesi suretiyle sağlandığı görüldüğünden, davanın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesine, 15/01/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.