Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/2905 E. , 2019/2959 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/2905
Karar No:2019/2959
TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI İDARE) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : …
2. …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVACI): …
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, … Petrol Denizcilik Nakliyat Madencilik Tekstil Gıda Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ne (… Petrol Ltd. Şti.) verilen 11/05/2017 tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlıkta, … Petrol Ltd. Şti. tarafından “… Mahallesi … Bulvarı No:… …/…” adresindeki istasyon için LPG otogaz bayilik lisansı başvurusu yapıldığı, 11/05/2017 tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararı ile dava konusu lisansın verildiği, mevzuat uyarınca LPG istasyonları arasındaki mesafenin, aynı yönde olmak üzere şehir içi yollarda bir kilometreden az olmaması gerektiği, davacı şirket tarafından dava dışı … Petrol Ltd. Şti.’ne bayilik lisansı verilen LPG istasyonunun kendisine ait LPG istasyonuna aynı yönde 700 metre mesafede olduğu ve şehir içi yollarda aynı yönde asgari mesafe koşulunun sağlanmadığı iddia edilmekte olup, asgari mesafe koşuluna ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın iki ayrı yazısının davalı idareye gönderildiği, bunlardan 05/02/2016 tarih ve … sayılı yazıda; aynı yönde kendisinden önceki 1300 metre mesafede kendisinden sonraki 700 metre (550-07 … Bulvarı) mesafede akaryakıt/LPG istasyonu tespit edildiğinin bildirildiği, 30/11/2016 tarih ve … sayılı yazıda ise; aynı güzergahta önceki ve sonraki 1000 metre mesafede LPG istasyonu tespit edilmediğinin bildirildiği, bu şekilde … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca aynı LPG otogaz istasyonunun asgari mesafe koşulu ile ilgili birbiriyle çelişkili ve tutarsız bildirimlerin yapıldığının anlaşıldığı, bu durumda, davalı idarece bizzat dava dışı … Petrol Ltd. Şti. ne ait LPG otogaz istasyonunun aynı güzergahta kendisinden önceki ve sonraki bayiler ile arasında olması gereken asgari 1000 metre mesafe koşulunu sağlayıp sağlamadığı hususunun mahallinde yapılacak keşif, inceleme ve araştırma sonucunda tespiti gerekirken, bu husus açıklığa kavuşturulmadan, çelişkili tutanaklara itibar edilerek LPG otogaz bayilik lisansı verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurularına konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı idare ile davalı idare yanında müdahil tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, mevzuat uyarınca 01/01/2005 tarihinden sonra LPG otogaz bayilik faaliyetinde bulunmak isteyen tesisler için yapılan başvurularda şehir içi yolların üzerindeki LPG istasyonları arasında bir kilometrelik mesafenin aranması gerektiği, İmar Kanunu uyarınca asgari mesafe tespit tutanağı ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmesi işlemlerinde şehir içlerinde belediyelerin yetkili olduğu, … Petrol Ltd. Şti.’nin 02/11/2016 tarihli başvurusu üzerine 07/12/2016 tarih ve… numaralı lisansın verildiği, ancak davacı şirket tarafından anılan lisansın iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla işlemin iptaline karar verilmesi üzerine dava konusu lisansın verildiği, dava konusu lisansın mevzuata uygun olduğu; Davalı idare yanında müdahil tarafından, davacı şirket tarafından iddia edildiği gibi asgari mesafe tespitine ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın iki ayrı birbiriyle çelişkili yazısının bulunmadığı, 05/02/2016 tarih ve … sayılı yazıda belirtilen tespitin davacı şirkete ait LPG istasyonunun da içinde bulunduğu … Bulvarı’nda yapılan ölçüme dayandığı, 30/11/2016 tarih ve … sayılı yazıda yer alan tespitin ise istasyonlarının doğu tarafında bulunan geçiş yolu izin belgesine haiz yoldan yapılan ölçüme dayandığı, şirketlerinin istasyon cephesinin … Belediye Başkanlığı’nın 09/05/2012 tarih ve … sayılı yazısı uyarınca tanzim edilen geçiş yolu izin belgesinde gösterildiği üzere doğu tarafı olmasına rağmen 05/02/2016 tarih ve 330 sayılı yazıda yapılan tespitin … Bulvarı’ndan yapılan tespite dayanmasının karışıklığa sebebiyet verdiği, şirketlerince yapılan itiraz sonrasında 30/11/2016 tarih ve … sayılı yazıda mesafe ölçümünün doğuda bulunan yoldan yapıldığının belirtildiği ve bu ölçüme istinaden dava konusu lisansın verildiği, 30/01/2017 tarih ve … sayılı yazıda da 30/11/2016 tarih ve … sayılı yazıda yer verilen mesafe tespitinin esas alınması gerektiğinin belirtildiği, Mahkeme’nin … tarih ve E:… sayılı yürütmeyi durdurma kararı üzerine yapılan başvuru sonrasında … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 25/01/2018 tarih ve …. sayılı yazısında, aynı mesafede önceki ve sonraki 1000 metre mesafe içerisinde LPG istasyonu tespit edilmediğinin belirtildiği, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 45. maddesi uyarınca asgari mesafe şartının aynı yönde bulunan istasyonlar için geçerli olduğu, davacı şirkete ait istasyonla aynı yönde olmadıkları için mesafe şartının sağlandığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma dilekçesi verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… ili … ilçesi’nde akaryakıt istasyonu işleten … Petrol Ltd. Şti. tarafından mevcut ruhsatına ilave olarak LPG otogaz ruhsatı verilmesi istemiyle … Belediye Başkanlığı’na başvurulmuş ve başvurunun 02/01/2009 tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nde dava açılmış, … İdare Mahkemesi’nce yapılan yargılama neticesinde … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla işlemin iptaline karar verilmiştir.
… Petrol Ltd. Şti. tarafından, “… Mahallesi, … Bulvarı No:… (Ada: …, Pafta: …, Parsel: …) …/…” adresinde bulunan tesis için LPG otogaz bayilik lisansı almak üzere 24/05/2012 tarih ve … sayılı başvuruda bulunulması sonrasında 31/05/2012 tarih ve …. sayılı LPG otogaz bayilik lisansı verilmiş, davacı şirket tarafından bahse konu lisansın iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nde açılan davada … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla işlemin iptaline karar verilmiş, söz konusu lisans 29/01/2015 tarih ve … sayılı Kurul kararı ile iptal edilerek aynı tesis için tekrar lisans verilmiş, 29/01/2015 tarih ve … sayılı yazı ile … Belediye Başkanlığı’na asgari mesafe tespit tutanağı ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatının geçerliliği sorulmuş, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 05/02/2016 tarih ve … sayılı yazısı ile istasyonun kendisinden önceki 1300 metre mesafe içerisinde ve kendisinden sonra 700 metre mesafe içerisinde istasyon bulunduğu davalı idareye bildirilmiş, bu sebeple adı geçen şirkete verilen lisansın sona erdirilmesine 14/10/2016 tarihinde karar verilmiş, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 25/11/2016 tarih ve … sayılı yazısıyla ise “istasyonun bulunduğu şehir içerisindeki yolunun aynı yönünde kendisinden önce 1000 metre mesafe içerisinde ve kendisinden sonra 1000 metre mesafe içerisinde LPG istasyonunun tespit edilemediği” davalı idareye bildirilmiş, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 30/11/2016 tarih ve … sayılı yazısıyla da, otogaz istasyonunun bulunduğu aynı yön güzergâhı üzerinde, önceki 1000 metre mesafe içerisinde LPG istasyonu tespit edilemediği, sonraki 1000 metre mesafe içerisinde de LPG istasyonunun tespit edilemediği davalı idareye bildirilmiş, bunun üzerine davalı idarenin 02/12/2016 tarih ve E…. sayılı yazısıyla “Büyükşehir Belediye Başkanlığınız tarafından aynı tesis için 9 ay süre içerisinde birbirinden farklı ve birbiriyle çelişkili iki ayrı mesafe tespiti yapılması karşısında ilk tespitinize istinaden LPG Otogaz İstasyonu sonlandırılmış şirketle ilgili yeni bir lisans başvuru işlemi gerekeceğinden … Bulvarı No:… …/… adresinde mukim tesisle ilgili herhangi bir karışıklığa ve ilave işleme mahal vermeyecek şekilde güncel, geçerli ve mevzuata uygun asgari mesafe tespit tutanağının” sunulması istenilmiş, yazının cevabı gelmeksizin Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Daire Başkanlığı’nın 07/12/2016 tarih ve …sayılı Olur’u ile … Petrol Ltd. Şti.’ne LPG otogaz bayilik lisansı verildikten sonra, davalı idarenin 02/12/2016 tarihli yazısına, …. Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 30/01/2017 tarih ve … sayılı yazısıyla da; “… Petrol Denizcilik Nakliyat Madencilik Tekstil Gıda Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ait akaryakıt istasyonuna yeni bir lisans (LPG Otogaz İstasyonu) başvurusu için; … Belediye Başkanlığı’nca 09/05/2012 tarih ve … sayılı yazısınca düzenlenmiş ‘Geçiş Yolu İzin Belgesi’ne istinaden düzenlenmiş 30/11/2016 tarih ve … sayılı Asgari Mesafe Tespit Tutanağı’nın güncel ve mevzuata uygun olarak değerlendirilmesi” şeklinde cevap verilmiştir.
Davacı şirket tarafından, … Petrol Ltd. Şti. adına verilen 07/12/2016 tarih ve … sayılı lisansın iptali istemiyle açılan davada, …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla lisansın iptaline karar verilmesi üzerine, 11/05/2017 tarih ve… sayılı Kurul kararı alınarak; “… Petrol Ltd. Şti.’ne … Mahallesi, … Bulvarı, No:… (Ada:…, Pafta:…, Parsel:…) …lık/… adresinde yer alan LPG otogaz istasyonu için verilen 07/12/2016 tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının sona erdirilmesine ve mevcut dosyasındaki evrakların tamam olduğu anlaşıldığından yeni lisans verilmesine” karar verilerek 11/05/2017 tarih ve… sayılı dava konusu lisansın … Petrol Ltd. Şti. adına verilmesi üzerine anılan lisansın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 30. maddesiyle başlığı “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” olarak değiştirilen 4628 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 7. fıkrasının (u) bendinde; uygun bulduğu konularda Başkanlığı görevlendirmek ya da yetkilendirmek Kurul’un yetkileri arasında sayılmış; 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde lisansın; bu Kanun’a göre gerçek ve tüzel kişilere (tüplü LPG bayileri hariç) piyasada faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösterir belgeyi ifade edeceği, 3. maddesinin 3. fıkrasında; lisans taleplerine ilişkin değerlendirmelerin bu madde hükümleri çerçevesinde tamamlanarak en geç altmış gün içerisinde karara bağlanacağı ve ilgiliye tebliğ edileceği, reddedilen taleplerin gerekçesinin bildirileceği, 4. fıkrasında ise; bu Kanuna göre lisansların verilmesi, güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemlerin Kurumca yapılacağı, lisansların verilmesinde pazara giriş açısından teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliğinin dikkate alınacağı kurala bağlanmıştır.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 8. maddesinin 4. fıkrasında, “Kurul, teknik ve ekonomik kriterlere göre bayilik kategorileri oluşturabilir. Bu durumda bayilik lisansları kategorilerine göre düzenlenir. Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler, aynı yönde olmak üzere, şehirler arası yollarda on kilometreden, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 01/01/2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenlenir.” kuralına yer verilmiştir.
17/06/2004 tarih ve 25495 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 45. maddesinde, “İki akaryakıt ve/veya LPG istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere;
a) Şehirlerarası yollarda on,
b) Şehir içi yollarda bir,
kilometreden az olamaz.” kuralı yer almıştır.
16/09/2005 tarih ve 25938 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 37. maddesinde, “Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve/veya otogaz istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere; şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz.” kuralı bulunmaktadır.
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
… Petrol Ltd. Şti.’ne ait “… Mahallesi, … Bulvarı, No:…. (Ada:…, Pafta:., Parsel:…) …./…” adresinde bulunan LPG otogaz istasyonunun girişinin … Bulvarı’ndan olduğunun kabul edilmesi durumunda asgari 1000 metre mesafe şartını sağlamadığı hususunun ihtilâf konusu olmadığı, uyuşmazlığın … Belediye Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısı uyarınca düzenlenmiş “Geçiş Yolu İzin Belgesi”ne istinaden … Petrol Ltd. Şti.’ne ait LPG otogaz istasyonunun girişinin kadastral yoldan olduğunun kabul edilmesi hâlinde asgari mesafe şartını taşıdığı iddiasından kaynaklandığı görülmektedir.
Bu durumda, davalı idarece … Petrol Ltd. Şti.’ne ait LPG otogaz istasyonunun aynı güzergâhta kendisinden önceki ve sonraki bayiler ile arasında olması gereken asgari 1000 metre mesafe koşulunu sağlayıp sağlamadığı hususu tam olarak açıklığa kavuşturulmadan, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın birbiriyle çelişkili ve tutarsız asgari mesafe tespit tutanağı konulu yazılarına itibar edilerek LPG otogaz bayilik lisansı verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, dava konusu işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır..
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin ve davalı idare yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurularının reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Müdahilin temyiz giderlerinin üzerinde bırakılmasına, davalı idare harçtan muaf olduğundan …-TL temyiz harcının istemi hâlinde davalı idareye iadesine;
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalı idareye ve davalı idare yanında müdahile iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idare yanında müdahile iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 09/10/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.