Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2019/198 E.  ,  2019/716 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/198
Karar No:2019/716

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1. …
2. …
3. …
4. …
VEKİLİ : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları … Bölge Müdürlüğü’nce 12/06/2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları … Bölge Müdürlüğü 121 (…), 122 (…) ve 124 (…) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” ihalesinde bir başka istekli tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda davacı şirketlerden oluşan ortak girişimin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin 06/09/2018 tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu ihalenin davacı şirketlerden oluşan ortak girişim üzerinde bırakıldığı; ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen istekli tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde, kendi malı olma şartı getirilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterleri gösteren belgeleri teklif zarfında sunmadığından bahisle ihale üzerinde bırakılan davacıların teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı;
Davacı şirketlerden oluşan ortak girişimin teklif dosyasının incelenmesinden, dört ortağa ilişkin olarak da demirbaş tespitine ilişkin meslek mensubu onaylı listelerin/raporların sunulduğu, bu belgelerde istenilen teknik kriterlerin tamamının karşılanıp karşılanmadığının doğrudan görülemediği, nitekim, ihaleyi yapan idarece davacılara 19/06/2018 tarihinde gönderilen “Bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” konulu yazıyla da “Kendi malı makine parkının kapasite/özelliği ve asgari model yıllarının sunulan raporda görülememesi değerlendirme yapılamamasına neden olmaktadır” hususu ifade edilerek, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 20. maddesinin 6. fıkrası uyarınca gerekli belgelerin sunulmasının istenildiği, bunun üzerine, davacılar tarafından araç ruhsatları/tescil belgeleri, iş makinesi tescil belgeleri ve iki adet faturanın sunulduğu, davacılar tarafından teklif zarfı içinde ibraz edilen demirbaş tespitine ilişkin meslek mensubu onaylı listeler/raporlarda görülemeyen ve idarece değerlendirme yapılamamasına neden olan hususun, davacıların teklifinin esasını değiştirecek nitelikte olmadığı ve belgelerdeki bilgi eksikliği kapsamında olduğu sonucuna ulaşıldığı, zira ihaleyi yapan idarece istenilmesi üzerine davacılar tarafından sunulan araç ruhsatları/tescil belgeleri, iş makinesi tescil belgeleri ve iki adet faturanın, başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgeler olduğu ve bunların da bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler olduğunun anlaşıldığı, diğer taraftan, belgelerdeki bilgi eksikliğinin tamamlanmasını davacılardan isteyen idarenin, ihalede kaynakların verimli kullanılmasını sağlama sorumluluğunu yerine getirdiği, böylece, ihaledeki teklif bedelleri arasındaki fark dikkate alındığında kamu zararının oluşmadığı, bu durumda, davacıların teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasıyla yapılan itirazen şikâyet başvurunun reddi gerekirken, teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, İdari Şartname çerçevesinde isteklinin kendi malı olma şartı getirilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterlerine yönelik belgelerin teklif zarfı içinde sunulması istenildiğinden istekli tarafından sunulamaması hâlinde bu belgelerin idarece tamamlatılmasının imkân dâhilinde olmadığı, davacıların eksik sunduğu belgelerin işin esasına ilişkin olduğu ve bu sebeple tamamlatılamayacağı, dolayısıyla dava konusu işlemin mevzuata uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından, kendi malı olma şartı getirilen araçlara ait bilgi ve belgelerin teklif dosyası içinde yer alan yeminli mali müşavir onaylı demirbaş listesinde gösterildiği, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Karayolları .. Bölge Müdürlüğü’nce 12/06/2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları … Bölge Müdürlüğü 121 (…), 122 (…) ve 124 (…) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım ve Onarımı ile Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” ihalesinde bir başka istekli tarafından 04/07/2018 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun idarenin 10/07/2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine 16/07/2018 tarihinde yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda davacı şirketlerden oluşan ortak girişimin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, anılan kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37. maddesinin 2. fıkrasında, “Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36. maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir…” kuralına yer verilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57. maddesinin 4. fıkrasında, “Başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.” kuralı yer almıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin tamamlatılması” başlıklı 16.6. maddesinde, “16.6.1 İhale dokümanında başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan eklerinden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılmayacaktır…” açıklaması yer almıştır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7. maddesinde, “7.5.5…

1- İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterine yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur……
3- İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat kurallarının birlikte irdelenmesinden; tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu 4734 sayılı Kanun’un 36. maddesine göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı; ihale dokümanında teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin isteklilerce sunulmaması hâlinde, bu eksik belgelerin idarelerce tamamlatılamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, İdari Şartname’de isteklinin kendi malı olma şartı getirilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterlerine yönelik belgelerin davacılar tarafından teklif zarfı içinde sunulmadığı, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 20. maddesinin 6. fıkrası uyarınca, “Bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” konulu yazının ihaleyi yapan idarece davacılara 19/06/2018 tarihinde gönderildiği, bu yazıda “Kendi malı makine parkının kapasite/özelliği ve asgari model yıllarının sunulan raporda görülememesi değerlendirme yapılamamasına neden olmaktadır” ifadesine yer verilerek eksik belgelerin sunulmasının talep edildiği, bu yazı üzerine davacılar tarafından araç ruhsatları/tescil belgeleri, iş makinesi tescil belgeleri ve iki adet faturanın sunulduğu görülmektedir.
İhale mevzuatı uyarınca, teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgelerin isteklilerce sunulmaması hâlinde, bu eksik belgelerin idarelerce tamamlatılmasına imkân bulunmamaktadır. Bu bakımdan, İdari Şartname’de, isteklinin kendi malı olma şartı getirilen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterlerine yönelik belgelerin teklif zarfı içinde ibrazı istenildiğinden, davacılar tarafından teklif zarfı içinde sunulmayan bu belgelerin ihaleyi yapan idarece belgelerdeki bilgi eksikliği olarak kabul edilmek suretiyle tamamlatılması ihale mevzuatı gereği mümkün değildir.
Öte yandan, ihaleyi yapan idare tarafından davacılara gönderilen yazıyla eksik belgelerin sunulması istenilmiş ise de, ihale komisyonu tarafından, ancak teklif kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli görülen bilgi ve belgeler istenebileceğinden, davacılar tarafından teklif zarfı içinde hiç sunulmayan belgelerin idarece tamamlatılmasına imkân bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davacıların teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemleri hâlinde …-TL tutarındaki ilk derece aşamasında kullanılmayan yürütmeyi durdurma harcının davacılara iadesine,
6. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine,
7. Posta giderleri avansından artan tutar ile istemi hâlinde kullanılmayan ….-TL yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye iadesine,
8. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
9. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 11/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.