Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/1299 E. , 2019/2527 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/1299
MÜDAHALE İSTEMİ HAKKINDA KARAR
… vekili Av. … tarafından, … İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nce 06/08/2018 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Taşıma Kapsamına Alınan Temel Eğitim Öğrencilerinin 809 Araç ile Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine yönelik 01/11/2018 tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E: …, K: …sayılı kararına karşı davalı idarece temyiz isteminde bulunulması üzerine, Milli Eğitim Bakanlığı Hukuk Müşaviri … tarafından verilen davalı yanında davaya müdahale istemini içeren dilekçe incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinde, üçüncü kişilerin davaya katılması konusunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 66. maddesinde ise üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukukî yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, fer’î müdahil olarak davada yer alabileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; müdahale isteminde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’nın davaya müdahalede hukukî yararının bulunduğu anlaşıldığından, davalı idare yanında MÜDAHALE İSTEMİNİN KABULÜNE, 12/09/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/1299
Karar No:2019/2527
TEMYİZ EDEN (DAVALI): Kamu İhale Kurumu
VEKİLİ: …
DAVALI YANINDA MÜDAHİL: Milli Eğitim Bakanlığı
VEKİLİ: …
KARŞI TARAF (DAVACI): …
VEKİLİ: …
İSTEMİN_KONUSU: …İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: …sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 06/08/2018 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Taşıma Kapsamına Alınacak Temel Eğitim Öğrencilerinin 809 Araç İle Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine yönelik olarak yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin 01/11/2018 tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; ihalenin gerçekleştirildiği 06/08/2018 tarihi itibarıyla davacının vergi borcu bulunup bulunmadığının tespitine yönelik olarak … esas sayılı dosyada ara kararı verildiği, … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün …tarih ve E. … sayılı yazısı ile verilen cevapta, davacının gecikme zammı dahil toplam …-TL vergi borcu bulunduğunun, anılan borca yönelik yapılandırmanın ihlâli nedeniyle yapılandırma dosyasının 13/04/2018 tarihinde kaldırıldığının; … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 20/02/2019 tarih ve E.1103 sayılı yazısı ile verilen cevapta ise, davacının gecikme zammı dahil …-TL vergi borcu bulunduğunun, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmasının devam ettiğinin ve herhangi bir ihlâlin bulunmadığının bildirildiği, buna göre, davacının ihale tarihi itibarıyla söz konusu olan borçlarının Kamu İhale Genel Tebliği kapsamında vergi borcu olarak nitelendirilemeyeceğinin anlaşıldığı, dolayısıyla ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından, vergi borcu bulunduğundan bahisle davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin işleme karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine yönelik dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacının vergi borcu bulunmadığına yönelik olarak “Vadesi Geçmiş Borç Durumunu Gösterir Belge (KİK)” başlıklı bir belgenin sunulduğu, anılan belgede davacı hakkında “Aşağıda bilgileri yer alan mükellefin 06/08/2018 tarihi itibarıyla vadesi geçmiş borcunun bulunmadığı kayıtlarımızın tetkikinden anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu belgede dilekçe talep tarihinin 06/08/2018 olarak belirtildiği, sunulan belgede yer alan dilekçe numarasının idarece https://ivd.gib.gov.tr adresinden sorgulanması neticesinde davacının … Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarına göre …-TL; … Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarına göre ise …-TL olmak üzere toplam …-TL vergi borcu bulunduğunun tespit edildiği, Mahkemenin dava konusu işlemin iptali yönündeki kararından sonra, ihaleyi gerçekleştiren … İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 22/03/2019 tarih ve 1045 sayılı yazı ile davacı hakkında ihale tarihi olan 06/08/2018 tarihi itibarıyla vergi borcu bulunup bulunmadığının … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden sorulduğu, … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 22/03/2019 tarih ve 1807 sayılı cevabi yazısında, davacının 06/08/2018 tarihi itibarıyla vergi borcu olduğunun ve bu borcun yapılandırılmadığının belirtildiği, anılan yazıyla davacının yapılandırma yoluna gidilmemiş vergi borcu bulunduğu anlaşıldığından, ihaleyi yapan idareye yanlış ve/veya yanıltıcı belge sunulduğundan bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
DAVALI İDARE YANINDA MÜDAHİLİN İDDİALARI: İhale tarihi itibarıyla …-TL’nin üzerinde vergi borcu bulunduğu anlaşılan davacı hakkında idarelerince ve Kamu İhale Kurumu’nca tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu Kurul kararının iptali yolundaki Mahkeme kararının kaldırılması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
… İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 06/08/2018 tarihinde pazarlık usulüyle “2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Taşıma Kapsamına Alınacak Temel Eğitim Öğrencilerinin 809 Araç İle Taşıma Hizmet Alımı” ihalesi gerçekleştirilmiş, bahse konu ihaleye yönelik olarak dört adet ihale dokümanı satın alınmış, ihaleye iki istekli katılmış, ihalenin davacının uhdesinde kaldığı 28/08/2018 tarihinde EKAP üzerinden bildirilmiştir.
04/09/2018 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen sözleşmeye davet yazısı ile davacıdan 4734 sayılı Kanun’un 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan belgelerin idareye teslim edilmesi istenmiş, sözleşmeye davet yazısında belirtilen belgelerin kanuni süresi içerisinde idareye teslim edilmediğinden bahisle ihalenin iptaline karar verilmiş, anılan karar 14/09/2018 tarihinde EKAP üzerinden davacıya bildirilmiş, idareye yapılan şikâyet başvurusunun 01/10/2018 tarihli işlemle reddedilmesi üzerine Kamu İhale Kurumu’na yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair 01/11/2018 tarih ve … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10. maddesinin dördüncü fıkrasında, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan isteklilerin ihale dışı bırakılacağı, gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi hâlinde, bu durumda olanların ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği kurala bağlanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 17. maddesinde isteklilerden 4734 sayılı Kanun’un 10. maddenin dördüncü fıkrasına göre istenecek belgelere iliişkin kurallara yer verilmiş, 17.4.1. maddesinde, yıllık gelir, yıllık kurumlar, katma değer, özel tüketim, özel iletişim, motorlu taşıtlar, şans oyunları, damga, banka ve sigorta muameleleri vergileri, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve geçici vergiler ile harçlar ve bu alacaklara ilişkin vergi ziyaı cezaları, gecikme zammı ve faizleri bağlamında toplam …-TL’yi aşan tutarlardaki borçların vergi borcu olarak kabul edileceği; 17.4.2. madddesinde, isteklinin beyan üzerine alınan veya maktu olarak belirlenip ödemesi belirli tarihlerde yapılan vergilerde ödeme vadesi geçmiş olup ödeme yapılmamış ise kesinleşmiş vergi borcu olduğunun; vadesi geçtiği hâlde ödenmemiş, ancak vergi idaresi tarafından taksitlendirilmiş veya tecil edilmiş vergi borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığının kabul edileceği; 17.4.3. maddesinde ise, isteklilerin vergi borcu olmadığına ilişkin belgeyi, başvuracakları herhangi bir vergi dairesinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet adresi (www.gib.gov.tr) üzerinden almalarının mümkün olduğu kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kurallarla, ihaleye katılmaya engel teşkil eden vergi borcu kapsamına girecek vergiler tür ve tutar itibarıyla belirlenmiş olup, buna göre, …-TL’yi aşan tutardaki borçların ihaleye katılmaya engel teşkil eden vergi borcu sayıldığı, bu tutarı aşan kesinleşmiş vergi borcu olan isteklilerin ihale dışı bırakılması gerektiği, buna karşılık vergi idaresi tarafından taksitlendirilmiş veya tecil edilmiş vergi borçlarının ödemeler aksatılmadığı sürece kesinleşmiş vergi borcu olarak değerlendirilemeyeceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından ihaleyi gerçekleştiren idareye vergi borcu bulunmadığına ilişkin olarak sunulan belgenin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet adresi üzerinden temin edildiği, anılan belgede ihalenin gerçekleştirildiği 06/08/2018 tarihi itibarıyla davacının vadesi geçmiş vergi borcu bulunmadığının ifade edildiği, ihalenin sonuçlanmasından sonra davacının ihale tarihinde kesinleşmiş vergi borcu bulunup bulunmadığını teyit etmek üzere … Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yazışma yapıldığı, vergi dairesi tarafından davacının ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılmasına engel oluşturacak tutarda vergi borcu bulunduğunun bildirildiği, bunun üzerine kanunî süresi içerisinde gerekli belgeler teslim edilmediğinden bahisle ihalenin iptaline karar verildiği, anılan karara yönelik şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının reddedildiği görülmektedir.
Davacının ihale tarihinde belirtilen tutardan fazla vergi borcu bulunup bulunmadığını açıklığa kavuşturmak üzere Mahkeme’nin 06/02/2019 tarihli ara kararına … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nce verilen cevapta, davacının gecikme zammı dahil toplam …-TL vergi borcu bulunduğunun ve anılan borca yönelik yapılandırmanın ihlâli nedeniyle 13/04/2018 tarihinde kaldırıldığının; … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nce verilen cevapta ise, davacının gecikme zammı dahil …-TL vergi borcu bulunduğunun, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmasının devam ettiğinin ve herhangi bir ihlâlin bulunmadığının bildirildiği, bunun üzerine Mahkeme’ce dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, davalı idare tarafından verilen temyiz dilekçesi ekinde, “Davacının ihale tarihi itibarıyla vergi borcu olmadığına yönelik önceki bildirimlerinin yeniden gözden geçirildiği, davacının ihale tarihi itibarıyla 7143 sayılı Kanun kapsamındaki …-TL tutarındaki yapılandırılmış vergi borcundan ayrı olarak anılan tarihte yapılandırmaya tabi olmayan …-TL vergi borcu bulunduğu” hususlarını içeren … tarih ve E. … sayılı … Vergi Dairesi Müdürlüğü yazısının sunulduğu, bunun üzerine Dairemizin 20/05/2019 tarihli ara kararı ile, davacının ihale dosyasına sunulan vergi borcu olmadığına ilişkin belge ile vergi dairesinin bildirimleri arasındaki çelişkiye yönelik olarak davalı idareden ve Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan konuya ilişkin bilgi ve belgelerin sunulmasının ve ayrıntılı açıklama yapılmasının istendiği; ara kararına Gelir İdaresi Başkanlığı’nca 17/07/2019 tarih ve E.101569 sayılı yazıyla verilen cevapta; gerek 6736 sayılı Kanun, gerekse 7143 sayılı Kanun kapsamında matrah/vergi artırımında bulunulması nedeniyle tahakkuk eden vergiler ile özel usulsüzlük cezalarının, Kamu İhale Genel Tebliği kapsamında vergi borcu olarak kabul edilen türler arasında değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, buna göre, her ne kadar vergi dairesi tarafından mükellefin ihale tarihi itibarıyla vadesi geçmiş borç tutarı …-TL olarak bildirilmiş olsa da, Kamu İhale Kanunu kapsamında ihale tarihi itibarıyla vadesi geçmiş borç olarak değerlendirilmesi gereken tutarın …-TL olarak kabulü gerektiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, her ne kadar ihale dosyasına Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen internet adresi üzerinden temin edilen vergi borcu bulunmadığına dair belge sunulmuş ise de, … Vergi Dairesi Müdürlüğü kayıtlarına göre davacının …-TL tutarında borcu olduğu, bu borcun yapılandırılmadığı ve dolayısıyla muaccel olduğu, söz konusu borcun …-TL tutarındaki kısmının ise Kamu İhale Kanunu kapsamında belirlenen kesinleşmiş Karar vergi borcu olduğu, buna göre davacının ihalenin yapıldığı tarihte ihaleye katılmasına engel oluşturacak miktarda vergi borcu bulunduğu görülmektedir.
Bu itibarla, davacının ihale tarihi itibarıyla kesinleşmiş vergi borcu bulunduğundan bahisle tesis edilen işleme yönelik itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. Kullanılmayan …-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
7. Toplam …-TL müdahil yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı idare yanında müdahile verilmesine,
8. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara, istemi hâlinde kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının ise davalı idareye iadesine,
9. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
10. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 12/09/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.