Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2019/120 E. , 2019/496 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/120
Karar No:2019/496
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Akaryakıt Dağıtım Nakliyat Petrol Ürünleri Sanayi İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı şirketin dağıtıcı lisansına kayıtlı olan tescilli markasını başkasına izinsiz olarak devretmesi nedeniyle 70.000,00-TL idarî para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 06/03/2014 tarih ve 4909-45 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacı şirkete 06/05/2010 tarih ve 2552-4 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararı ile “… şekil” ibareli tescilli markası altında ihrakiye teslimi alt başlığı ile birlikte dağıtım faaliyetinde bulunmak üzere 15 (onbeş) yıl süreyle … sayılı dağıtıcı lisansı verildiği, lisans sahibinin 05/05/2010 tarih ve 21938 sayılı yazısıyla … Ticaret-Hizmet numaralı, 04, 35, 39 emtia kodlarına sahip “… şekil” ibareli tescilli markasını davalı idareye sunduğu, 15/03/2012 tarih ve … sayılı dağıtıcı lisansı sahibi olan ve “flyoil” tescilli markası altında piyasada dağıtım faaliyetinde bulunmakta olan dava dışı … Petrol Ürünleri Otomotiv Plastik Metal ve Enjeksiyon Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 15/01/2013 tarih ve 4002 sayılı yazısıyla, “… şekil” ibareli … Ticaret-Hizmet sayılı, nicelik sınıfı 04, 35, 39 ve “… şekil” ibareli 2012/34881 Ticaret-Hizmet sayılı, nicelik sınıfı 37 olan markaların devir alındığını davalı idareye bildirdiği, söz konusu markaların 15/03/2012 tarih ve … sayılı dağıtıcı lisansına işlenmesi için lisans tadil talebinde bulunduğu, tadil başvurusu ekinde söz konusu markaların … isimli şahıstan devir alındığına ilişkin devir sözleşmesinin noter onaylı bir suretinin davalı idareye sunulduğu, söz konusu markaların davacı … Akaryakıt Dağıtım Nakliyat Petrol Ürünleri Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi tarafından … isimli şahsa 16/10/2012 tarihinde devredildiğinin tespit edildiği, davacı şirketin lisansına kayıtlı olan bir markayı davalı idareye herhangi bir bildirimde bulunmadan devrederek tescilli markası olmadan faaliyette bulunduğunun tespiti üzerine davacı şirkete 70.000,00-TL idarî para cezasının uygulanmasına karar verildiği, öte yandan, davalı idarece talep edilen tescilli markanın yerine davacı tarafından yeni marka başvurusunun sunulduğu, davacı şirketin lisansına işlenmiş bulunan tescilli markasını bir başka kişiye devrettiği, devir tarihinden itibaren tescilli markası olmaksızın faaliyette bulunduğu anlaşıldığından ön araştırma ve soruşturmaya gerek görülmeksizin davacıya idarî para cezası yaptırımı uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tescilli markanın devredildiği tarih ile yeni marka tescilinin talep edildiği tarih arasında süre geçmediği, savunma isteme yazısının davacı şirkete usulüne uygun olarak bildirilmediği ve savunma alınmadığı, davalı idare tarafından ön araştırma ve soruşturma usulünün uygulanmadığı, cezanın herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin üst sınırdan belirlendiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebeplerin mevzuatta belirtilen temyiz sebepleri arasında yer almadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
06/05/2010 tarih ve 2552-4 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararı ile davacı şirkete “… şekil” ibareli tescilli marka altında dağıtım faaliyetinde bulunmak üzere dağıtıcı lisansı verilmiştir.
Davacı şirketin lisansına kayıtlı olan bir markayı davalı idareye herhangi bir bildirimde bulunmadan 16/10/2012 tarihinde dava dışı üçüncü bir kişiye devrederek tescilli markası olmadan faaliyette bulunduğunun tespit edildiği belirtilerek ön araştırma ve soruşturmaya gerek görülmeksizin dava konusu Kurul kararıyla 70.000,00-TL idarî para cezasının uygulanmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun “İdarî para cezaları” başlıklı 19. maddesinde, bu Kanun hükümlerine aykırı hareket eden sorumlulara hangi hâllerde ve ne miktarda idarî para cezası verileceği gösterilmiş; “İdarî yaptırımlar” başlıklı 20. maddesinin birinci fıkrasında, “Lisans sahibi kişiler hakkında, bu Kanun’a, bu Kanuna göre yürürlüğe konulmuş yönetmeliklere, Kurum’un yazılı talimatlarına veya lisanslarına kayıtlı hususların herhangi birine riayet edilmediği takdirde, Kurum tarafından ön araştırma veya soruşturma başlatılır. Ayrıca, ilgiliye onbeş gün içerisinde aykırılıkların giderilmesi, aksi hâlde bahse konu piyasa faaliyetlerinin geçici bir süre için durdurulabileceği veya doğrudan doğruya iptal yaptırımının uygulanacağı ihbar edilir. Bu ihbara rağmen onbeş günlük sürenin bitiminde aykırılıklar giderilmezse, Kurum piyasa faaliyetini otuz günden az, yüzseksen günden çok olmamak üzere geçici olarak durdurur. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötüniyetin veya ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamaz. Lisans iptalleri Kurumca yapılacak soruşturma neticesine göre karara bağlanır.” kuralına yer verilmiş; “Ön araştırma, soruşturma ve dava hakkı” başlıklı 21. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında ise, Kurul’un, re’sen veya kendisine ulaşan ihbar veya şikâyetler üzerine doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar vereceği belirtildikten sonra ön araştırma ve soruşturmada izlenecek usul ve esasları düzenlemeye Kurul yetkili kılınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Petrol piyasası faaliyetleriyle ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerini yürütmek, yetkisi dâhilindeki ceza ve yaptırımları uygulamak, dava açmak da dâhil olmak üzere her türlü adli ve idarî makama başvuru kararlarını almak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun görevleri arasında yer almaktadır.
Uyuşmazlıkta, davacı şirketin lisansına kayıtlı olan bir markayı davalı idareye herhangi bir bildirimde bulunmadan üçüncü bir kişiye devrederek tescilli markası olmadan faaliyette bulunduğundan bahisle Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesi uyarınca, ön araştırma ve soruşturma yapılmasına gerek görülmeyerek davacı şirketten yazılı savunma alınmasına karar verildiği ve savunma isteme yazısının tebliğ edilememesi üzerine 11/10/2013 tarih ve 281818 sayılı Resmî Gazete’de ilanen tebliğ edildiği, mevzuatta belirtilen süre içerisinde savunma verilmemesi üzerine dava konusu 06/03/2014 tarih ve 4909-45 sayılı Kurul kararıyla idarî para cezası uygulandığı görülmektedir.
Bu durumda, 5015 sayılı Kanun’un (11/04/2013 tarih ve 28615 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6455 sayılı Kanun’un 44. maddesiyle değişik) 19. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan, idarî para cezalarının ancak ön araştırma ve soruşturma aşamasının tamamlanmasından sonra ve en geç üç ay içinde karara bağlanacağı yolundaki emredici kurala aykırı şekilde, ön araştırma ve soruşturma prosedürü uygulanmadan idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesine gönderilmesine, 21/02/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.