Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2018/602 E.  ,  2022/4785 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/602
Karar No:2022/4785

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …,
Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sağlık Hizmetleri Medikal Eğitim İnşaat
Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mah., … ada … parsel sayılı taşınmazın, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 35/a maddesi uyarınca satılmasına ilişkin Giresun Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu belediye meclisi kararının alınmasından önce yapılan imar planı değişikliğine karşı Mahkeme’nin E:… sayılı dosyasında açılan davada, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, yapılan keşif sonrasında düzenlenen bilirkişi raporuna istinaden, Mahkeme’nin … tarih ve K:… sayılı kararıyla, “nazım ve uygulama imar planı değişikliği ile kaldırılan özel sağlık tesisi alanı işlevi yerine getirilen ticaret+turizm alanı işlevinin içinde bulunduğu bölge için sosyal altyapı alanlarının azaltılması, eşdeğer alan ayrılmaması, ilgili kurum görüşünün alınmaması gibi diğer koşulların yerine getirilmediği, mevcutta var olan özel sağlık tesisi alanının kaldırılarak yerine ticaret+turizm alanı işlevini getiren plan değişikliğinde herhangi bir anlamlı, yeterli, kabul edilebilir ve kamu yararı ifa eden gerekçe belirtilmediği, bunun plan değişikliği için mevzuatın getirmiş olduğu niteliklere aykırı olduğu görüldüğünden, dava konusu nazım ve uygulama imar planı değişikliğinde şehircilik ilkelerine, planlama esasları ve teknikleri ile kamu yararı ve mevzuata uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle dava konusu nazım ve uygulama imar planı değişikliği kararının iptaline karar verildiği, bu davanın konusu olan, Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mah., … ada … parsel sayılı taşınmazın ihale yolu ile satılarak yatırıma dönüştürülmesine karar verilmesine ilişkin Giresun Belediye Meclisi’nin … gün ve … sayılı dava konusu kararının, mer’i imar planında E=2,80 Yençok=30,50 yapılaşma koşuluna sahip “Özel Sağlık Tesisi Alanı” olarak planlı … ada … parsel numaralı taşınmazın aynı yapılaşma koşuluna sahip Ticaret+Turizm Alanı olacak şekilde hazırlanan 18078,35 plan işlem numaralı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ile 18077,61 plan işlem numaralı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği kararına ilişkin Giresun Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı kararı üzerine alındığı, dolayısıyla Giresun Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı kararının, esasen Mahkeme’de bakılan bu davada dava konusu olan ve söz konusu taşınmazın ihale yoluyla satışına ilişkin olan işlemden önceki ön işlem niteliğinde olduğu, zira davalı idarece, söz konusu taşınmaz hakkında alınan satış kararının imar planı değişikliği sonrasında ve plan değişikliğine bağlı olarak alındığı, dolayısıyla taşınmazın ihale yoluyla satışı kararının dayanağı olan plan değişikliği kararının iptal edilmesi üzerine, dayanağı iptal edilen dava konusu satış kararının da iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, ihale yoluyla satış işleminin, plan değişikliği işleminin ön işlemi olduğunun kabulünün mümkün bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Giresun ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde bulunan mülkiyeti davalı idareye ait taşınmaz, Belediye Meclisi’nin … gün ve … sayılı kararıyla 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü uyarınca sağlık tesisi yapmak üzere davacı şirkete tahsis edilmiştir. 26/03/2013 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından bu tahsise Olur verilmiş, fakat aynı Bakanlıkça 12/11/2014 tarihinde tahsis onayı iptal edilmiştir.
İmar planında yapılaşma koşuluna sahip Özel Sağlık Tesisi Alanı olarak planlı … ada … parsel numaralı taşınmazın aynı yapılaşma koşuluna sahip Ticaret+Turizm Alanı olacak şekilde hazırlanan 18078,35 plan işlem numaralı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ile 18077,61 plan işlem numaralı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifi Giresun Belediye Meclisi’nin … gün ve … sayılı kararıyla kabul edilmesinin ardından da taşınmazın ihale yolu ile satılarak yatırıma dönüştürülmesine ilişkin olarak Giresun Belediye Meclisi tarafından … gün ve … sayılı dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Bu kararın iptali istemiyle bakılan davanın açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 1. maddesinde; “Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür. (…) hükmüne, 35. maddesinde; “Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlerin ihalelerinde aşağıdaki usuller uygulanır: a) Kapalı teklif usulü, b) Belli istekliler arasında kapalı teklif usulü, c) Açık teklif usulü, d) Pazarlık usulü, e) Yarışma usulü. İşin gereğine göre bu usullerden hangisinin uygulanacağı, bu Kanun hükümlerine uyularak idarelerince tespit edilir.” hükmüne, 36. maddesinde de; “Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlere ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif usulü esastır. Ancak, 44 üncü maddede gösterilen işler belli istekliler arasında kapalı teklif usulüyle, 45 inci maddede gösterilen işler açık teklif usulüyle, 51 inci maddede sayılan işler pazarlık, 52 nci maddede gösterilen işler de yarışma usulüyle yaptırılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Giresun ili, Merkez, … Mahallesi, …ada, … parsel sayılı davalı belediyenin mülkiyetinde olan taşınmazın sağlık tesisi yapılmak üzere Giresun Belediye Meclisi’nin …tarihli, …sayılı kararıyla davacı şirkete tahsis edilmesi yönünde karar alınmış, İçişleri Bakanlığı’nın 26/06/2013 tarihli oluruyla anılan karar onaylanmış, davacı şirket tarafından uyuşmazlık konusu alanın özel sağlık alanı olarak planlanması için 03/06/2014 tarihinde imar planı değişikliği teklifinde bulunulmuş, Giresun Belediye Meclisi’nin …tarihli, …sayılı kararıyla talep doğrultusunda 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleri yapılmıştır.
Tahsis kararında yer alan şartların yerine getirilmemesi nedeniyle anılan taşınmazın davacı şirkete tahsisine ilişkin karar İçişleri Bakanlığı’nın 12/11/2014 tarihli oluru ile iptal edilmiş, davacı şirket tarafından söz konusu işlemin iptali istemiyle açılan dava …İdare Mahkemesi’nin …tarihli, E:…, K:…sayılı kararıyla reddedilmiş, anılan karar Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 20/04/2017 tarihli, E:2016/2482, K:2017/3193 sayılı kararıyla onanarak kesinleşmiştir.
Bunun üzerine, Giresun Belediye Meclisi’nin …tarihli, …sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle dava konusu alan ticaret+turizm alanı olarak belirlenmiş ve imar planı değişikliklerinin iptali istemi ile açılan davada, …İdare Mahkemesi’nin …tarihli, E:…, K:…sayılı kararıyla plan değişikliklerinin iptaline karar verilmiş, anılan karar Danıştay Altıncı Dairesi’nin 04/04/2022 tarih ve E:2018/7309, K:2022/4130 sayılı kararıyla davacının dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle bozulmuş, bozma kararına uyan …Bölge İdare Mahkemesi …. Dava Dairesi’nce …tarih ve E:…, K:…sayılı kararla istinaf başvurusunun kabulü ile davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
Her ne kadar İdare Mahkemesi’nce Giresun Belediye Meclisi’nin …tarihli, …sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerine karşı açılan davada söz konusu imar planı değişikliklerinin iptaline karar verildiği, bu kararın dava konusu taşınmazın ihale yoluyla satışına ilişkin olan işlemden önceki ön işlem niteliğinde olduğu, bu kararın imar planı değişikliğine bağlı olarak alındığı, dolayısıyla imar planı değişikliği iptal edildiğinden satış kararının da hukuka aykırı hale geldiği sonucuna varılmışsa da imar planı değişikliklerinin, dava konusu taşınmazın ihale yoluyla satışına ilişkin işlemden ayrı bir işlem niteliğinde olduğu, dolayısıyla dava konusu ihalenin doğrudan sebep unsurunu teşkil etmediği, kaldı ki Mahkeme kararına dayanak teşkil eden imar planına karşı açılan davada verilen iptal kararının Danıştay Altıncı Dairesi’nce bozulduğu ve …Bölge İdare Mahkemesi …. Dava Dairesi’nce davanın ehliyet yönünden reddine karar verildiği görülmektedir.
Öte yandan, mülkiyeti davalı idareye ait olan taşınmazın Giresun Belediye Meclisi’nin …tarihli, …sayılı kararıyla davacı şirkete tahsis edilmesi yönünde alınan kararın, İçişleri Bakanlığı’nın 26/06/2013 tarihli oluruyla onaylandığı, ancak daha sonra tahsis kararında yer alan şartların yerine getirilmemesi nedeniyle anılan tahsis kararının İçişleri Bakanlığı’nın 12/11/2014 tarihli oluru ile iptal edildiği, bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine ilişkin kararın onanarak kesinleştiği görüldüğünden ihale edilen taşınmaz üzerinde herhangi bir tahsis kararı da bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu taşınmazın ihale yoluyla satışına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca .…-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.