Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/437 E. , 2023/1599 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/437
Karar No:2023/1599
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Dairesi Başkanlığı
VEKİİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) :
1- …
2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’nca, 19/06/2017 tarihinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle gerçekleştirilen İstanbul ili, Şişli ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, … ada, … sayılı parselde bulunan taşınmazın satış ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; Şişli Belediye Başkanlığı tarafından taşınmaz üzerinde bulunan yapının maliklerinden …’ya 2006 yılında satış işlemleri için tebligat yapılmış ise de satışın yapılamadığı, taşınmazın Hazine’ye iadesinden sonra satış ilanının 07/06/2017 tarihinde … mirasçılarına tebliğ edildiği iddia edilmiş ise de tebligatın … adına çıkartıldığı ve kime tebliğ edildiğinin belli olmadığı, … adına …’ya yapılan 20/03/2006 tarihli tebellüğ ilmühaberinin ise davacının kanuni temsilcisi olmaması nedeniyle yine geçerli bir tebliğ olarak kabulünün mümkün olmadığı, bu hâliyle davacılara usulüne uygun tebligat yapılmış sayılmasının mümkün olmadığı, öte yandan diğer mirasçılardan … taşınmazın satış ihalesine katılmış ise de tebligatın tüm mirasçılara yapılması gerektiği; bu durumda, 4706 sayılı Kanun hükümleri dikkate alındığında, Hazine adına kayıtlı taşınmaz üzerinde davacıların murisi adına 31/12/2000 tarihinden önce yapılmış yapı olduğundan, taşınmazın satış ihalesi ilanının davacılara usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği açık olmakla, yapılan satış ihalesi işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacılar murisi …’nün Şişli Belediyesi’nce yapılan tebligata rağmen 4607 sayılı Kanun kapsamında verilen hakkı kullanmadığı, dava konusu ihaleye ilişkin olarak davacılara tebligat yapıldığı, anılan kişinin mirasçılardan dava dışı üçüncü kişinin ihaleye katıldığı, … Gazetesinde iki defa … Gazetesi’nde bir defa ilân yapıldığı, mirasçı davacıların 4607 sayılı Kanun’dan yararlanma haklarının bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından, kendilerine ihaleye ilişkin bir tebligat yapılmadığı, … Gazetesi’nin Şişli ilçesinde yayımlanmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Şişli ilçesi, … Mahallesi, …Sokak, …ada, …sayılı parselde bulunan taşınmazın … tarih ve … yevmiye numarası ile Hazine adına tescil edildiği, tapu kayıtları beyanlar hanesinde, … ve …’ya ait kargir bina bulunduğunun belirtildiği, taşınmazın 4706 sayılı Kanun uyarınca, hak sahiplerine satılması için İstanbul Defterdarlığı Avrupa Yakası Emlak Müdürlüğü ile Şişli Belediye Başkanlığı arasında 22/05/2005 tarihli protokolün imzalandığı, taşınmazın … tarih ve …yevmiye numarası ile Şişli Belediye Başkanlığı’na devredildiği, Şişli Belediye Başkanlığı tarafından taşınmaz hak sahiplerine üç yıl içerisinde satılamadığından … tarih ve …yevmiye numarası ile tekrar Hazine adına tescil edildiği, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve …sayılı yazısı ile taşınmazın satışının uygun görüldüğü, satış ilanının Defterdarlık internet sitesinde yayınlandığı, … Gazetesi’nde 04/06/2017 ve 06/06/2017 tarihlerinde, … Gazetesi’nde ise 04/06/2017 tarihinde yayımlandığı, taşınmazın 19/06/2017 tarihinde yapılan satışta en yüksek teklifi veren istekliye satıldığı, bunun üzerine söz konusu satış işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5. maddesinin 6. fıkrasının ihaleye konu taşınmazın Belediyeye devri tarihindeki hâlinde, “Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen, Hazine’ye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilir. Bu şekilde devredilen taşınmazlar, haczedilemez ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemez. Bu taşınmazlar belediyelerce öncelikle talepleri üzerine yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine, rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. …”; 8. fıkrasında, “Yapılacak yazılı tebligat tarihinden itibaren altı ay içinde satın alınma talebinde bulunulmayan veya üzerinde yapılanma olmayan ve bu madde kapsamında devredilen taşınmazlar genel hükümlere göre belediyece satılabilir. Devir tarihinden itibaren üç yıl içinde belediyece satılamayan taşınmazlar, belediyelerin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına re’sen tescil edilir.” kuralı yer almıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1. maddesinin 1. fıkrasında, genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütüleceği; “İlkeler” başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, bu Kanun’un yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanmasının esas olduğu belirtilmiştir.
11/02/2008 tarih ve 07019 sayılı Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün 2008/3 sıra no.lu Genelgesi’nde, “2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre satışa çıkarılan Hazine’ye ait taşınmazların ihale gün ve saati satın alma talebinde bulunanlara yazılı olarak bildirilmektedir. Bundan böyle, satın alma talebinde bulunanların yanı sıra taşınmazın varsa işgalcisine ve hissedarına da ihale gün ve saatinin bildirilmesi uygun görülmüştür.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4706 sayılı Kanun’un 5. maddesinde, belediye ve mücavir alan sınırları içinde maddede belirtilen tarihten önce üzerinde yapı bulunan Hazine’ye ait taşınmazın öncelikle yapı sahiplerine satılmak üzere belediyeye devredileceği, maddede belirtilen sürede satılamaması hâlinde tekrar Hazine adına tescil edileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazın …tarih ve … yevmiye numarası ile Hazine adına tescil edildiği, tapu kayıtları beyanlar hanesinde, … ve …’ya ait kargir bina bulunduğunun belirtildiği, taşınmazın 4706 sayılı Kanun uyarınca hak sahiplerine satılması için İstanbul Defterdarlığı Avrupa Yakası Emlak Müdürlüğü ile Şişli Belediye Başkanlığı arasında 22/05/2005 tarihli protokol imzalandığı ve taşınmazın … tarih ve …yevmiye numarası ile Şişli Belediye Başkanlığı’na devredildiği, Belediyece taşınmaz sahiplerinin satın almaya davet edilmesine yönelik olarak davacılar murisi … adına …’ya yapılan 20/03/2006 tarihli tebellüğ ilmühaberinin ise davacının kanuni temsilcisi olmaması nedeniyle yine geçerli bir tebliğ olarak kabulünün mümkün olmakla birlikte, … tarih ve …sayı ile evrak kaydına giren hak sahipleri … ve … tarafından imzalanan bila tarihli dilekçeyle taşınmazın kendilerine verilmesinin talep edildiği, ancak taşınmaz bedelinin ödenmesi için Belediyece yapılan çağrılara rağmen ödeme yapılmadığı, akabinde Şişli Belediye Başkanlığı tarafından taşınmaz hak sahiplerine üç yıl içerisinde satılamadığından … tarih ve …yevmiye numarası ile tekrar Hazine adına tescil edildiği görülmektedir.
Bu durumda, söz konusu taşınmaza yönelik hak sahibi olan davacılar murisi …ve ortağı …’nın haberdar olduğu hâlde 4706 sayılı Kanun kapsamında haklarını kullanmadığı anlaşıldığından, davacı varislerin 4706 sayılı Kanun uyarınca doğrudan satın alma hakkı bulunmamaktadır.
Öte yandan, murisin ortağı ve binada hak sahibi olan … tarafından … tarih ve … sayılı dilekçe ile söz konusu taşınmazın 2886 sayılı Kanun’un 45. maddesi uyarınca satışının talep edildiği davalı idarece açık teklif usulüyle satışının uygun bulunması üzerine, satış ilanının Defterdarlık internet sitesinde ve gazetelerde yayınlandığı, ayrıca … sayılı Gerekçe’ye uygun olarak satın alma talebinde bulunan hissedar … yanında, … tarih ve … sayılı yazı ile taşınmaz üzerindeki kagir binanın yer aldığı adrese diğer ortak …varislerine tebligat yapıldığı, nitekim varislerden …’nün yapılan ihaleye iştirak ettiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, 2886 sayılı Kanun’da öngörülen usûle uygun şekilde 19/06/2017 tarihinde gerçekleştirilen dava konusu ihalede hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
5. Kullanılmayan …-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının istemleri hâlinde davacılara iadesine,
6. Davalı idare harçtan muaf kurumlar arasında yer aldığından, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesi uyarınca temyiz aşamasında tahsil edilmeyen toplam …-TL harcın davacıdan tahsil edilerek Hazine’ye irat kaydedilmesine, gereği için Mahkemece ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
7. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine,
8. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara iadesine,
9. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
10. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 03/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.