Danıştay Kararı 13. Daire 2018/3625 E. 2019/4357 K. 16.12.2019 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2018/3625 E.  ,  2019/4357 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3625
Karar No : 2019/4357

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …

DAVANIN KONUSU : … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … no.lu parselde yer alan 11.829 m2 yüzölçümlü taşınmazın 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun uyarınca “satış” yöntemi ile özelleştirilmesini teminen gerçekleştirilen ihalede, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararında en yüksek dördüncü teklif sahibi olan davacı şirketin geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile …-TL teminatın yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararıyla, ihaleye konu taşınmazın en yüksek dördüncü teklifi veren şirketlerine satılmasına karar verildiği, ancak idarece makul süre aşılarak 6 ay sonra sözleşme imzalamaya davet edildikleri, en yüksek birinci, ikinci ve üçüncü teklif sahiplerinin satın alma işlemlerinden vazgeçmelerinin ihaleye ilişkin tanıtım dokümanında yer alan bilgilerin gerçekleri yansıtmamasından ve davalı idarenin araştırmalarının hatalı olduğunun farkedilmesinden kaynaklandığı, … Belediyesi yetkilileri ile görüşülüp, taşınmaza ilişkin belgelerin incelenmesinden sonra, ihale konusu taşınmazda 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi uygulaması ile, tanıtım dokümanında yazan 4.892,39 m2’lik bir alanın çıkmasının mümkün olmadığı, Kanun’da belirtilen %40 oranı ile bağlı kalınamayacağının anlaşıldığı, bağımsız harita mühendisliği tarafından hazırlanan raporda 3000 m2 civarında bir alanın imarlı olabileceğinin hesaplandığı, tanıtım dosyasının fiili gerçeklikle uyuşmadığı, davalı idarenin açıklamalarına güvenerek ihaleye katıldıkları ve bu bedeli ödemeyi kabul ettikleri, 4900 m2 yerine 3000 m2 imar adasının kalınacağının bilinmesi durumunda teklifin buna göre yapılacağı, idari işlem dolayısıyla şirketlerine atfedilebilecek bir kusur bulunmamasına rağmen geçici teminat bedelinin irat kaydedildiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Öncelikle, usûle ilişkin olarak, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 20/A maddesinde belirtilen otuz günlük dava açma süresi içinde açılmadığı, davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmüştür.
Esasa ilişkin olarak, taşınmazın satışına ilişkin işlem ve kararların mevzuata uygun olarak tesis edildiği, Özelleştirme Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliği’nin 19. maddesinde sözleşme imzalanmaması hâlinde teminatın irat kaydedileceğinin belirtildiği, İhale Şartnamesi’nin 12. maddesinde de teminatın irat kaydedileceği durumların belirtildiği, 05/09/2018 tarihli Başkanlık Olur’u ile, davacı şirketin teminatının irat kaydedildiği, davacı şirketin 4 ay sonra sözleşme imzalamaya davet edildiği, 1. sıradaki alıcının önceden öngörülmesi mümkün olmayan ekonomik gelişmelerden dolayı sözleşmeyi imzalamadığı, 2. sıradaki alıcının ise ek süre isteminin reddi nedeniyle sözleşmenin imzalanamadığı, tanıtım dokümanının danışman firmaya hazırlatıldığı, tanıtım dokümanının içeriğindeki ve ekindeki bilgi ve belgelerin Kasım 2017 tarihinde Tapu ve Kadastro Müdürlüğü ile … Belediyesi’nden alınan imzalı belgeler olduğu, davacı şirketçe iddiasını kanıtlayıcı resmi kurum görüşü sunulmadığı, tanıtım dokümanı ekinde danışman firma tarafından alınan ve belediye yetkilileri tarafından imzalı 04/10/2017 tarihli imar durum belgesinde taşınmazın 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesine tâbi olduğunun açık ve net olarak belirtildiği, taşınmazdan %40 oranından daha fazla bir kesinti yapılabileceğinin idarelerine ve danışmanlarına resmî olarak bildirilmediği, tanıtım dokümanının 2.3. maddesinde belediye tarafından kanunen kesilebilecek yüzölçümü bilgilerinin yaklaşık olarak yatırımcılar ile paylaşıldığı, İhale Şartnamesi’nin 15/c bendi uyarınca taşınmaz hakkında tam bilgi sahibi olduğunu kabul ve taahhüt ettiği belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘UN DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI … ‘UN DÜŞÜNCESİ : Dava; özelleştirme kapsamına alınan Maliye Hazinesi adına kayıtlı, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ve … sayılı parselde bulunan toplam taşınmaz ihalesi uhdesinde kalan davacı şirketin, sözleşmeyi imzalamaktan imtina ettiğinden bahisle geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin işlemin iptali ile söz konusu teminatın yasal faizi ile birlikte iadesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un ”Özelleştirme Yöntemleri, Değer Tespiti, İhale Yöntemleri” başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasının C bendinin (d) fıkrasında; ”Varlık satışı suretiyle yapılacak özelleştirme uygulamalarına ilişkin ihalelerde, kapalı teklif, pazarlık ve açık artırma usullerinden birisi uygulanır. Hangi usulün uygulanacağına varlığın niteliği ve değer tespit sonuçları dikkate alınarak idarece karar verilir. Kapalı teklif usulü ile gerçekleştirilecek ihalelerde, tekliflerin alınmasından sonra değer tespit sonuçları ve alınan teklifler dikkate alınarak pazarlık veya açık artırma usulü ile ihaleye devam edilmesine komisyonca karar verilebilir. Hisselerin blok satışı suretiyle yapılacak özelleştirme uygulamalarına ilişkin ihalelerde pazarlık usulü uygulanır.” hükmü yer almakta olup, 37. maddesinin 1/(b) bendinde ise; ”Bu Kanun hükümleri gereğince yapılacak uygulamalar ile ihale usullerine ilişkin esaslar İdarece çıkarılacak yönetmeliklerle; alınacak danışmanlık hizmetlerine ilişkin esas ve usuller ise Kamu İhale Kurumu’nun uygun görüşü üzerine İdarece çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Bu yönetmelikler Kurulca onaylanmasını mütakip Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer. Bu maddenin (a) ve (b) bentlerindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 37. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan Özelleştirme Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliği’nin ”İhalenin İlanı” başlıklı 8. maddesinde; ”İhale, Başkanın onayı ile yurt içinde yayınlanan ve Basın İlan Kurumu tarafından bildirilen listede yer alan tirajı yüksek en az üç gazetede, gerektiğinde yurtdışında yayın yapan basın ve yayın organlarında ve özelleştirilecek kuruluşun bulunduğu yerdeki yerel basın organlarında ve diğer yayın organlarında ve bir defaya mahsus olmak üzere Resmî Gazete’de yayımlanmak suretiyle duyurulur. (Değişik ikinci fıkra: RG-11/01/2007-26400) İdarece teklif verme süresi belirli bir tarihe kadar veya bilahare belirlenecek bir tarihe kadar uzatılabilir. Bu husus teklif verme süresinin sona ermesinden önce duyurulur. İhalenin duyurulmasına ilişkin işlemler; özelleştirilecek kuruluşun özelleştirme işlemlerinden sorumlu proje grup başkanlığının bildirimi üzerine, Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı tarafından Başkanlık Makamından alınacak Olur sonucu yerine getirilir.”, ”İlan Metni” başlıklı 9. maddesinde; a) Özelleştirilecek kuruluşu, b) Özelleştirme yöntemini ve ihale usulünü, c) Geçici teminat miktarını, d) İhaleye katılmak için ihale şartnamesi ve belirlenecek diğer belgelerin alınmasının zorunlu olduğunu, e) Teklif ve istenilen belgelerin verileceği açık adresi ve teklif verme süresini, f) İhalenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi olmadığı ve İdarenin ihaleyi yapıp yapmamakta, dilediğine yapmakta serbest olduğu ve gerektiğinde teklif verme süresinin uzatılabileceği, h) İdarece gerekli görülen diğer hususları, kapsar.”, ”İhale Şartnamesi” başlıklı 10. maddesinde; ”İhale şartnamesi; a) İhalenin konusu ve usulünü, b) Tekliflerin verileceği açık adres ve süreyi, c) Tekliflerin hangi para birimi üzerinden yapılacağını, döviz üzerinden alınan tekliflerin Türk Lirasına çevrilmesinde hangi kurun esas alınacağını, d) İhaleye katılabilmek için verilmesi gereken belgelerin neler olduğunu, e) Ödeme koşullarını, f) İhalenin, yetki veya ilgisine göre Kurul veya Başkan tarafından onaylanmak suretiyle kesinleşeceğini, g) İhaleye katılmak için İdarece belirlenecek geçici teminatın miktarı ile niteliklerini, h) İhale üzerinde kalan tarafından sözleşme imzalanmaması veya İdarece belirlenecek miktarda kesin teminat verilmemesi veya diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde geçici teminatın irat kaydedileceğini, ı) İhaleye katılamayacak olanları, i) Gerekli görülen diğer hususları, kapsar.”, ”Sözleşmeye Davet” başlıklı 19. maddesinde ise; ”İhale sonuçlarının onaylanmasından sonra İdare tarafından süre belirtilmek suretiyle sözleşme imzalanması hususunda ihale üzerinde kalan teklif sahibine yazılı bildirimde bulunulur. İdarece uygun görülmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere ek süre verilebilir. İdareden kaynaklanan sebeplerle, verilen süre içerisinde sözleşmenin imzalanamaması durumunda, birden fazla ek süre verilebilir. İdarece verilen süre içerisinde ihale üzerinde kalan tarafından istenilen teminatın verilmemesi, diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ve sözleşme imzalanmaması, halinde alınan teminatlar İdare lehine irat kaydedilir ve kararda yer alması halinde diğer teklif sahiplerine sırası ile aynı usul uygulanır.” hükümleri yer almaktadır.
Maliye Hazinesi adına kayıtlı … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ve … sayılı parseldeki taşınmazın özelleştirilmesine ilişkin İhale Şartnamesi’nin 12. maddesinde ise; “Şartname’de özel olarak belirtilen durumlar saklı kalmak ve bunlara ilave olmak üzere, ihale sonucunda verilen nihai kararın onayına ilişkin Kurul veya idare kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasını müteakip; idare veya kurul kararında satışın kendisine yapılmasına karar verilen teklif sahibinin geçici teminatı veya var ise ek geçici teminatı; İdare tarafından verilecek süre içerisinde ek geçici teminatı getirmemesi, satış bedeli veya peşinat ve teminatlarla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmemesi, şartnamede belirtilen diğer yükümlülüklerini yerine getirmemesi, sözleşme imzalamaktan imtina etmesi hallerinden birinin gerçekleşmesi durumunda idare lehine gelir kaydedilir. Bu durumda idare veya kurul kararında yer alması halinde diğer teklif sahiplerine sırası ile çağrıda bulunularak aynı usul ve şartlar uygulanır.” kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı şirketin Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 15/08/2017 günlü ve … sayılı kararı ile “satış” yöntemi ile özelleştirme kapsam ve programına alınan, Maliye Hazinesi adına kayıtlı … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada ve … sayılı parseldeki taşınmazın varlık satışı yoluyla ve pazarlık usulü ile yapılan ihalesine katıldığı, … gün ve … sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile ihalenin davacı şirket üzerinde kaldığı, 25/07/2018 günlü ve … sayılı yazı ile sözkonusu parselin davacı şirkete satılacağı kararının bildirildiği ve sözleşmeye davet edildiği; .. Belediyesi yetkilileri ile yapılan görüşmeler neticesi, Tanıtım Dokümanında yazan 4892,32 metrekare imarlı alanın buraya verilmesinin mümkün olamayacağı, her ne kadar kanunda %40’dan fazla alan ayrılamayacağı belirtilmiş ise de İmar Kanunu 18. madde uygulaması sırasında mevcut çevre düzenleme planı, plan notları, sit durumu ve koruma amaçlı nazım imar planındaki konumları dikkate alındığında buradan sözkonusu ölçekte bir imar alanının çıkmasının mümkün gözükmediği, %40 ile bağlı kalınmasının mümkün olamayacağı ve 3000 metrekare bir alanın imarlı olabileceğinin ortaya çıkarılması neticesi davacı şirketin sözleşmeye icabet etmemesi üzerine gerekli bildirimlerin yapıldığı ancak verilen süreler içerisinde davacı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmeyerek sözleşmeyi imzalamaktan imtina ettiği gerekçesiyle … TL’lik geçici teminatın irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; davacı şirket tarafından düzenlenmiş olan 30/07/2018 günlü ihtarnamede belirtilen hususlarla ilgili olarak davalı idare tarafından, söz konusu alandan 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesinde yer alan %40 oranında belirtilen orandan fazla olarak bir kesinti yapılabileceği hususunun taraflarına resmi olarak bildirilmediği öne sürülmüş ve İhale Şartnamesinin 4. ve 15. madde hükümleri uyarınca, yatırımcılara önceden hem fiili hem de hukuki tüm araştırmaları yaparak ihaleye katılmaları ve bu kapsamda teklif vermeleri gerektiği teklif sahibi ve/veya alıcıya bildirildiği belirtilmiştir.
Bu durumda, ihale dökümanı kapsamında, davacı şirketin ihtarnamede ileri sürdüğü konulara ilişkin olarak idarece herhangi bir bilgiye yer verilmediğinin anlaşılması ve ihale üzerinde kalan davacı şirketin, ihale sonrasında öğrendiği bu durumu ileri sürerek sözleşmeye icabet etmemesine, ihaleye konu taşınmazın alanınındaki sorunun ihaleye çıkaran davalı idarece sebep olunduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, geçici teminat tutarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Davalı idarenin usûle ilişkin itirazı geçerli görülmemiştir.
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Hazine adına kayıtlı, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … no.lu parselde yer alan 11.829 m2 yüzölçümlü taşınmazın 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun uyarınca “satış” yöntemi ile özelleştirilmesini teminen yapılan ihale sonucunda alınan ihale komisyonu kararının onaylanmasına ilişkin 10/04/2018 tarih ve 30387 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 02/04/2018 tarih ve 2018/39 sayılı kararı ile, “… … (…) Türk Lirası bedelle dördüncü teklifi veren … A.Ş.’ye İhale Şartnamesi çerçevesinde satılmasına, … A.Ş.’nin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi veya diğer yükümlülükleri yerine getirmemesi hâlinde teminatın İdare lehine irat kaydedilmesine ve ihalenin iptaline” dair verilen nihai kararın onaylanmasına karar verilmiştir.
Anılan ihalede en yüksek teklif sahibi ile ikinci ve üçüncü teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaması üzerine, davalı idarenin 25/07/2018 tarih ve … sayılı “Sözleşmeye Davet” konulu yazısı ile davacı şirkete 03/09/2018 tarihi mesai bitimine kadar sözleşmenin imzalanması gerektiği bildirilmiştir.
Davacı şirketin 30/07/2018 tarihli ihtarname başlıklı yazısı ile, tanıtım dokümanının fiili gerçeklerle uyuşmadığı, tanıtım dokümanındaki açık hata nedeniyle şirketlerince sözleşmenin imzalanmayacağı bildirilerek ihaleye ilişkin olarak yatırılan …-TL geçici teminatın kendilerine ödenmesi davalı idareden istenilmiştir.
Davalı idarenin 16/08/2018 tarih ve … sayılı yazısı ile, talebin uygun görülmediğinin davacı şirkete bildirilmesi üzerine, davacı şirket tarafından anılan ihaleye ilişkin olarak yatırılan geçici teminatın irat kaydedilmesine ilişkin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 05/09/2018 tarih ve … sayılı işleminin iptali ile …-TL teminatın yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin ihale tarihinde yürürlükte olan hâlinde, bu Kanun’un amacının, bu maddede sayılan kuruluşların ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesine ilişkin esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş; 2. maddesinde, özelleştirme uygulamalarındaki ilkeler sayıldıktan sonra, son fıkrasında, Kanun’da yer verilen amaç ve ilkeler doğrultusunda alınacak kararlarda öncelikler ile bunların tâbi olacağı özelleştirme uygulamalarına ilişkin esas ve usûllerin, kuruluşların nitelikleri ve ülke ekonomisinin gerektirdiği şartlar da dikkate alınarak Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca belirleneceği; 3. maddesinde, kuruluşların, satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hakların tesisi ve işin gereğine uygun sair hukukî tasarruflar ile devredilmelerine ilişkin özelleştirme yöntemlerinden hangisi ile özelleştirileceğini belirlemenin ve özelleştirme programına alınan kuruluşların “satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni haklarının tesisi ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflarla gerçek ve/veya özel hukuk tüzel kişilerine devredilmesi” yöntemleriyle yapılan ihaleler sonucunda ihale komisyonlarınca verilen nihai kararları onaylamanın Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun görevleri arasında olduğu belirtilmiştir.
4046 sayılı Kanun’un ”Özelleştirme Yöntemleri, Değer Tespiti, İhale Yöntemleri” başlıklı 18. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde, özelleştirme yöntemleri belirlenmiş; (C) bendinde, (A) bendinde yer alan özelleştirme yöntemlerinin uygulanmasına ilişkin ihale işlemlerinin bu Kanun’a göre oluşturulan ihale komisyonları tarafından yürütüleceği; 37. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, özelleştirme uygulamaları ile ilgili olarak, bu Kanun hükümleri gereğince yapılacak uygulamalar ile ihale usullerine ilişkin esasların İdarece çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği kurala bağlanmıştır.
Özelleştirme Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliği’nin (Yönetmelik) “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin (g) bendinde, ihale şartnamesinin, ihale konusu işin genel ve özel şartlarına ilişkin belge olduğu; “İhale Şartnamesi” başlıklı 10. maddesinin (h) bendinde, ihale şartnamesinin, ihale üzerinde kalan tarafından sözleşme imzalanmaması veya idarece belirlenecek miktarda kesin teminat verilmemesi veya diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde geçici teminatın irat kaydedileceği hususunu da kapsayacağı; ”Sözleşmeye Davet” başlıklı 19. maddesinde ise, ihale sonuçlarının onaylanmasından sonra İdare tarafından süre belirtilmek suretiyle sözleşme imzalanması hususunda ihale üzerinde kalan teklif sahibine yazılı bildirimde bulunulacağı, idarece uygun görülmesi hâlinde bir defaya mahsus olmak üzere ek süre verilebileceği, idareden kaynaklanan sebeplerle, verilen süre içerisinde sözleşmenin imzalanamaması durumunda, birden fazla ek süre verilebileceği, idarece verilen süre içerisinde ihale üzerinde kalan tarafından istenilen teminatın verilmemesi, diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ve sözleşme imzalanmaması hâlinde alınan teminatların İdare lehine irat kaydedileceği ve kararda yer alması hâlinde diğer teklif sahiplerine sırası ile aynı usûlün uygulanacağı belirtilmiştir.
“… İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … No’lu Parseldeki Taşınmazın Özelleştirilmesine İlişkin İhale Şartnamesi”nin (Şartname), “İhale Şartnamesi ve Tanıtım Dokümanı” başlıklı 4. maddesinin 2, 5 ve 6. fıkralarında, tanıtım dokümanının, taşınmaz ile ilgili bilgi ve açıklamaları içerdiği, İdare ve/veya Hazine’nin tanıtım dokümanında yer alan bilgilerin ve açıklamaların doğruluğundan, tamlığından ve maddi hatalardan sorumlu olmadığı, tanıtım dokümanında yer alan bilgi ve açıklamaların İdareyi ve Hazine’yi ilzam etmediği, teklif sahibince, son teklif verme tarihinden önce taşınmazın yerinde incelenmesinin esas olduğu, teklif sahibinin ihalenin her aşamasında, sözleşmenin imzalandığı ve tapu devrinin yapıldığı tarihler itibarıyla taşınmaz hakkında tam bilgi sahibi olduğunun kabul edileceği, teklif sahibi/alıcının ihale ilanı ve şartnamedeki hükümleri aynen kabul etmiş sayılacağı; “Geçici ve Ek Geçici Teminat” başlıklı 12. maddesinin (e) bendinde, Özelleştirme Yüksek Kurulu veya Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararında satışın kendisine yapılmasına karar verilen teklif sahibinin idare tarafından verilen süre içerisinde, satış bedeli veya peşinat ve teminatlarla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmemesi, şartnamede belirtilen diğer yükümlülüklerini yerine getirmemesi, sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi hâllerinden herhangi birinin gerçekleşmesi durumunda geçici teminatın idare lehine irat kaydedileceği; “Teklif Sahibi ve/veya Alıcının Yükümlülükleri” başlıklı 15. maddesinin (c) bendinde, ihaleye teklif verdiği, sözleşme imzaladığı ve tapu devrinin yapıldığı tarihler itibarıyla taşınmazın, mevcut fiziki durumunu önceden görüp, ilgili mercilerden (ilgili belediyeler, tapu-kadastro müdürlükleri, kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulları, vb.) her türlü bilgi ve belgeyi alarak, tapu kayıtları, imar durumları, muhdesatlar, vb. inceleyerek, her türlü bilgi ve belgeyi bilerek teklif vermiş olduğunu, sözleşmeyi imzalayacağını ve taşınmazı tapudan devir alacağını, bunlarla ilgili olarak daha sonra açık veya gizli ayıp iddiasıyla ayıba ve zapta karşı tekeffül hükümlerine dayanarak İdare ve/veya Hazine’den herhangi bir maddi talepte bulunmayacağını ve bedel indirimi talep etmeyeceğini kabul ve taahhüt edeceğine ilişkin kurallara yer verilmiştir.
İhaleye ilişkin Kasım 2017 tarihli Tanıtım Dokümanı’nın “Taşınmazın İmar Durumu” başlıklı 2. maddesinin “2.3. 1/1.000 Ölçekli Uygulama İmar Planı” kısmında, “…Koruma Amaçlı İmar Planı’nda ‘Yol, Park, Ticaret ve Tercihli Konut Alanı’ lejantında kalmakta olup, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesine tâbidir… Tarafımıza ibraz edilen imar durumu belgesinin dijitalleştirilmesinden sonra yapılan alan hesaplamalarına göre, parselin 2.645,14 m2 + 2.247,25 m2 olmak üzere toplam ~4.892,39 m2’si konut alanında, ~143,54 m2’si ticaret fonksiyonunda kalmaktadır. Parselin ~3.168,60 m2’si yeşil alan (park) olarak, ~3.624,47’si ise yol olarak terkin edilecektir.”; Tanıtım Dokümanı’nın “Ekler” başlıklı kısmında ise, … Tapu Müdürlüğü’nden temin edilen Tapu Kayıt Belge Örnekleri (Tapu Tetkiki, Karar Belge Örnekleri); … Kadastro Müdürlüğü Kadastro Biriminden alınan Yazı ve Ekleri, (Kadastro Çapı, Plan, Pafta Örnekleri, vb.); … Belediyesinden temin edilmiş 1/100000 ve 1/25000 Ölçekli Çevre Düzeni, 1/5000 Ölçekli Nazım ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planına ilişkin belgelerin bulunduğu bilgisine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Özelleştirme uygulamalarında, ihale şartnameleri, ihalenin genel ve özel şartlarını belirleyen belgeler olup, ihaleler bu şartname hükümlerine göre yürütülmekte ve sonuçlandırılmaktadır. Buna göre, şartnameyi hazırlayan ve kuralları belirleyen İdare ile şartnameleri imzalayarak ihalelere katılanlar açısından şartname hükümlerinin bağlayıcı olduğu ve uyuşmazlıkların çözümünde esas alınacağı açıktır. Keza, 4046 sayılı Kanun, Yönetmelik ve ile ilgili diğer mevzuata aykırı olmayan hususlara ilişkin olarak Şartname hükümlerinin esas alınması gerektiği kuşkusuzdur.
Aktarılan mevzuat ile şartname hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, dava konusu özelleştirme ihalesi sonucunda en uygun teklifi veren isteklilere sırasıyla sözleşme imzalanması talebiyle çağrı yapıldığı, ihaleye katılan tüm isteklilerin ihale şartnamesindeki tüm hususları bilerek ve isteyerek ihaleye katıldıkları, ihale şartnamesi alarak ihaleye katılan davacının da ihale dokümanında yer alan şartları bilerek ve isteyerek teklif verdiği, anılan Yönetmelik ve Şartname uyarınca, sözleşme imzalamaktan imtina edilmesi veya diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde geçici teminatın gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.
İhale Şartnamesi ekinde yer alan Tanıtım Dokümanında, dava konusu … ada,… nolu parselin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesine tâbi olduğu belirtilmiş, imar durumu belgesinin dijitalleştirilmesinden sonra yapılan alan hesaplamalarına yer verilmiştir.
İhale Şartnamesi’nde idarenin Tanıtım Dokümanında yer alan bilgilerden sorumlu olmadığı açıkça belirtilmiş, davacı da ihale şartnamesini imzalayarak ve şartnamedeki tüm hususları kabul ederek teklif vermiştir. Davacının basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle ihale şartnamesinde belirtildiği üzere taşınmazla ilgili gerekli gördüğü her türlü incelemeyi ihale öncesi yapması ve taşınmazın mevcut hukukî ve fizikî durumunu bilerek ihaleye girmesi gerektiği açıktır.
Bu itibarla, ihale sonucunun Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla onaylanmasının ardından ihalede en yüksek teklif sahibi ile ikinci ve üçüncü teklif sahibinin sözleşmeyi imzalamaması üzerine ihale dokümanında belirlenen usûle göre davacı şirketin varlık satış sözleşmesini imzalamaya davet edildiği, idarece verilen süre içinde sözleşmenin imzalanmaması üzerine davacı şirketin teminatının irat kaydedilmesine karar verildiği ve anılan ihalenin hukuka uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşıldığından, davacı şirketin geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 05/09/2018 tarih ve 80366 sayılı işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, …-TL geçici teminatın yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi isteminin de reddi gerektiği açıktır.
Öte yandan, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 02/04/2018 tarih ve … sayılı kararı ile ihaleye konu taşınmazın … Dayanıklı Tüketim Malları A.Ş.’ye satışına yönelik idari işlem ve kararların iptali ile …-TL teminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle en yüksek üçüncü teklif sahibi tarafından Dairemizin 2018/3867 sayılı esasında açılan davada, Dairemizin 28/05/2019 tarih ve E:2018/3867 ve K:2019/1877 sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş olup, anılan kararın temyizi üzerine de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 28/11/2019 tarih ve E:2019/2689 ve K:2019/6019 sayılı kararıyla Daire kararının onanmasına kesin olarak karar verilmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 16/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.