Danıştay Kararı 13. Daire 2018/2708 E. 2022/4770 K. 14.12.2022 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2018/2708 E.  ,  2022/4770 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/2708
Karar No:2022/4770

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üst Kurulu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Dijital Platform Uydu Altyapı İşletmeciliği A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Uydu Plotform İşletmecisi Yayın İletim Yetkisi sahibi olan davacı şirket tarafından “Kurula bildirimde bulunulmadan yayın iletimi yapıldığından ve bu yayınların mevzuata aykırı olduğundan” bahisle, iletimi sağlanan “… Dijital” paketindeki yayınların 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iletiminin durdurulması ve yapılan tebliğe rağmen bu yayınların iletimine devam edildiğinin tespit edilmesi hâlinde yayın iletim yetkisinin iptal edileceğinin bildirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Üst Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacı kuruluşun altyapı iletim yetkisinin … tarih ve … sayılı Üst Kurul kararı ile iptal edildiği, kuruluş tarafından, platform üzerinden … tarihinde …TV, ……, …TV, …TV, …TV, …TV, …, …, …, …TV” yayın kuruluşlarının yayınlarını iletmeye başladığı, ancak bu tarihten en az 30 gün önce bildirimde bulunmadığı, uydu platform işletmecilerinin, platform üzerinden iletimini yapacakları medya hizmet sağlayıcı kuruluşların; iletim sözleşmesi, lisans belgesi, yayın logosu/çağrı işareti ve yayın dilini gösteren belgelerin asılları veya noter tasdikli örnekleri ile medya hizmet sağlayıcının unvanı, adresi, telefon numarası ile Türksat uyduları üzerinden yabancı bir ülkeden alınan lisansla iletilmek istenen radyo ve televizyon yayınına ilişkin olarak yukarıda belirtilenler dışında, şirket merkezi, yayın hizmetlerine ilişkin editoryal kararların alındığı ülke, yayın hizmeti faaliyetinin yürütüldüğü işgücünün bulunduğu ülke ve uplink çıkış yerine dair bilgi ve belgeleri, iletim tarihinden en az 30 gün önce her yayın için ayrı bir dosya hâlinde Üst Kurula bildirmek zorunda oldukları, bu yükümlülüğe uymayanların ise öncelikle yayın hizmetleri iletiminin durdurulacağı, tebliğe rağmen durdurulmaması hâlinde ise yayın iletim yetkisinin iptal edileceği, davacı kuruluş tarafından platform üzerinden yayınlarını iletmeye başladığı bazı yayın kuruluşlarına ilişkin bilgilerin süresi içerisinde Üst Kurul’a bildirilmediği anlaşıldığından, 6112 sayılı Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, “… Dijital” paketindeki yayınların iletiminin durdurulmasına ilişkin dava konusu Üst Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; 6112 sayılı Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrasında, yayın hizmetlerinin iletiminin durdurulması ve sonrasında yapılan tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan işletmecinin yayın iletim yetkisinin iptal edileceği öngörülen üç ayrı durumun düzenlendiği, bunların birincisinin, Kuruldan yayın lisansı almayan medya hizmet sağlayıcıların yayın hizmetlerinin iletimi, ikincisinin, yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcıların yayın hizmetlerinin iletimi, üçüncüsünün ise, uluslararası andlaşmalar ve Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimi hâlleri olmak üzere tahdidi olarak sayıldığı, Uydu Yayın Yönetmeliği’ne 26/06/2015 tarih ve 29398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak getirilen ek düzenlemelerle, uydu platform ve altyapı işletmecilerine, iletimini sağladıkları ve sağlayacakları medya hizmet sağlayıcı kuruluşlarla ilgili olarak istenilen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içerisinde Kurula sunma zorunluluğu getirildiği ve bu yükümlülüklere uymayan uydu platform ve altyapı işletmecileri hakkında 6112 sayılı Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerinin uygulanacağının belirtildiği, bu suretle, aslında yasa koyucunun tahdidi olarak sadece üç durum için belirlemiş olduğu yayın iletiminin durdurulması ve yayın iletim yetkisinin iptali yaptırımı kapsamının genişletildiği, bu durumun, yönetmeliklerin kanunların uygulanmasını sağlamak amacıyla çıkartılabileceğine ilişkin Anayasa kuralına ve idari yaptırımlar alanında uygulanması gereken suç ve cezaların kanuniliği ilkesine aykırı olduğu, bu durumda, dava konusu işlemin dayanağı olan Yönetmeliğin 12/4-c maddesinin hukuka aykırı olduğu, anılan düzenleme dava konusu edilmemiş ve iptal edilmemiş olmakla birlikte, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinin 4. fıkrası uyarınca ihmal edilmesi gerektiği;
Dava konusu işlemin, davacı kuruluşun, yayınlarını platform üzerinden ilettiği yayınlara ilişkin olarak Yönetmeliğin 12. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendinde belirtilen bilgi ve belgeleri iletime başlamadan 30 gün önce Kurula sunmadığından bahisle Yönetmeliğin 12/4-c maddesinin 6112 sayılı Kanun’un 29/3. maddesine yaptığı atıfa dayanılarak tesis edildiği ve dava konusu olayda 6112 sayılı Kanun’un 29/3. maddesinde düzenlenen üç durumun hiçbirisinin gerçekleşmediği dikkate alındığında, davacı hakkında 6112 sayılı Kanun’un 29/3. maddesinde öngörülen yaptırımın uygulanmasının hukuki dayanağı bulunmadığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmediği; öte yandan, dava konusu işlemin sebebinin, Yönetmelikte öngörülen süre içinde gerekli bilgi ve belgelerin sunulmaması olduğu, Yönetmelikte eksik bilgi-belge sunulması hâlinde eksikliklerin tamamlatılmasına ilişkin kurallar bulunduğu, olayda gerekli bilgi ve belgelerin hiç sunulmaması durumunun söz konusu olmayıp, zamanında sunulmaması, diğer bir ifadeyle geç de olsa sunulması durumunun gerçekleştiği, dava konusu işlemin çalışma, haber alıp verme ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına yol açtığı hususları dikkate alındığında, yayınların iletiminin durdurulmasına ve iletim yetkisinin iptal edileceğine ilişkin dava konusu işlemle orantılılık ilkesinin de ihlâl edildiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin dayanağı olan Yönetmelik kurallarının Danıştay nezdinde dava konusu edildiği, anılan kuralların 6112 sayılı Kanun ve Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesine uygun olarak düzenlendiği, altyapı ve platform işletmecilerinin faaliyetlerini Üst Kurul düzenlemelerine uymak suretiyle sürdürmek zorunda olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının Uydu Yayın Yönetmeliğinin 12. maddesinin işlerliğini hukuka aykırı olarak ortadan kaldırdığı, anılan Yönetmelik kuralı ile, yayın ileten kuruluşlardan istenilen bilgi ve belgeler aracılığıyla, hangi ülkenin yargı yetkisi içinde olduğunun tespit edileceği, izinsiz yayınların önüne geçileceği, kuruluşların iletimini sağlamak istedikleri yayınlara ilişkin bilgi ve belgeleri iletim tarihinden en az otuz gün önce Kurula sunmalarının zorunlu olduğu, iletime geçebilmek için Kurulun yazılı geri bildiriminin gerektiği, kuruluşların bigi ve belge sunmadan yayına başlamasının ve bunları daha sonra kendi belirledikleri bir zamanda sunabileceklerinin kabul edilmesinin Kanun’un 29. maddesinin ikinci fıkrası ve ilgili Yönetmelik kurallarını uygulanamaz hâle getireceği, davacı kuruluşun tüm yetkilendirmelerinin 31/03/2018 tarihi itibarıyla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından iptal edilmiş olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Uydu Plotform İşletmecisi Yayın İletim Yetkisi sahibi davacı kuruluşun, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Uydu Yayın Yönetmeliği’nin 12. maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri uyarınca Kurula bildirimde bulunmadan Türksat uydularından ”… Dijital” paketi kapsamında, …TV, …, …TV, …TV, …TV, …TV, …, …, …, …TV” yayınlarını ilettiği, bu yayınların 6112 sayılı Kanun’un 19. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aykırı olarak aynı logo ile birden fazla farklı teknik parametrelerle, yayının zaman zaman aynı, zaman zaman da farklı içerikte Kanuna ve Yönetmeliğe aykırı ve izinsiz olarak iletiminin yapıldığı tespit edilmiş, bu bağlamda, 6112 sayılı Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iletimi sağlanan “… Dijital” paketindeki yayınların iletiminin davacı tarafından durdurulması ve yapılan tebliğe rağmen bu yayınların iletimine devam edildiğinin tespit edilmesi hâlinde yayın iletim yetkisinin iptal edileceğinin davacı kuruluşa ihtar edilmesine ve bu durumun Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na bildirilmesine ilişkin …tarih ve … sayılı Üst Kurul kararı alınmış, anılan kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın “Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti” başlıklı 26. maddesinin birinci fıkrasında, “Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmî makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek serbestliğini de kapsar. Bu fıkra hükmü, radyo, televizyon, sinema veya benzeri yollarla yapılan yayımların izin sistemine bağlanmasına engel değildir.” kuralına yer verilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin, “İfade özgürlüğü” başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasında ise, “Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın ve ülke sınırları gözetilmeksizin, kanaat özgürlüğünü ve haber ve görüş alma ve de verme özgürlüğünü de kapsar. Bu madde, Devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini bir izin rejimine tâbi tutmalarına engel değildir.” kuralı yer almıştır.
6112 sayılı Kanun’un 29. maddesinin ikinci fıkrasında, “Platform ve yayın hizmeti iletimi yapan altyapı işletmecileri, iletimini yapacakları yayın hizmetlerini Üst Kurula bildirmek zorundadır”; üçüncü fıkrasında ise, “Platform ve altyapı işletmecileri, Üst Kuruldan yayın lisansı almayan veya yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcılar ile Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu uluslararası andlaşmalar ve bu Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimini, Üst Kurul kararının tebliğini müteakiben durdurur. Tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan işletmecinin yayın iletim yetkisi iptal edilir ve bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir.” kurallarına yer verilmiştir.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Uydu Yayın Yönetmeliği’nin 12. maddesinin, 26/06/2015 tarih ve 29398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle eklenen dördüncü fıkrasında,” Uydu platform işletmecileri,
a) Platform üzerinden iletimini yapacakları medya hizmet sağlayıcı kuruluşların; iletim sözleşmesi, lisans belgesi, yayın logosu/çağrı işareti ve yayın dilini gösteren belgelerin asılları veya noter tasdikli örnekleri ile medya hizmet sağlayıcının unvanı, adresi, telefon numarası ile Türksat uyduları üzerinden yabancı bir ülkeden alınan lisansla iletilmek istenen radyo ve televizyon yayınına ilişkin olarak yukarıda belirtilenler dışında, şirket merkezi, yayın hizmetlerine ilişkin editoryal kararların alındığı ülke, yayın hizmeti faaliyetinin yürütüldüğü işgücünün bulunduğu ülke ve uplink çıkış yerine dair bilgi ve belgeleri, iletim tarihinden en az 30 gün önce her yayın için ayrı bir dosya halinde Üst Kurula bildirmek zorundadır. Üst Kurulca yapılan inceleme neticesinde, dosyasındaki bilgi ve belgeleri eksiksiz olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yayınlarının iletimi hususu platform işletmeci kuruluşa yazı ile bildirilir. Dosyasında eksik bulunan kuruluşların dosyaları iade edilir. Türk yargı yetkisinde olduğu anlaşılan kuruluşların yabancı bir ülkeden alınan lisansla Türksat uyduları üzerinden Türkiye’ye yönelik yayın iletimi sağlanamaz. Üst Kurulca platform işletmecilerine yazı ile yapılan bildirime müteakip, yayın iletimine başlama tarihini ve saatini, uydu yayın frekansı, polarizasyonu, sembol oranı (SR), ileri yönlü hata kodu (FEC), video paket tanıma (V-PID), ses paket tanıma (A-PID), servis tanıma (SID) bilgilerini en az 24 saat önce Üst Kurulun bildireceği faks numarasına veya eposta adresine bildirmek zorundadır.
b) Platform işletmecileri, yabancı bir ülkeden alınan lisansla iletimini yaptıkları yayınların logo/çağrı işareti değişikliğini, değişiklik tarihinden en az 7 gün önce, yeni logo/çağrı işaretinin noter tasdikli belgesi ile birlikte, değişiklik tarihi ve saatini belirterek Üst Kurula yazıyla bildirmek zorundadır.
c) Bu fıkrada belirlenen yükümlülüklere uymayan platform işletmecileri hakkında, Kanunun 29 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.
” kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında, dava konusu işlemin dayanağı olan Yönetmelik kurallarının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle ihmal edilmesi suretiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmişse de, Yönetmeliğin 12. maddesine anılan kuralları düzenleyen dördüncü fıkranın eklenmesine ilişkin 26/06/2015 tarih ve 29398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Uydu Yayın Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. ve 4. maddelerinin iptali istemiyle açılan davalar, Dairemizin 18/06/2019 tarih ve E:2015/4440, K:2019/2131 sayılı ve 18/06/2019 tarih ve E:2015/3525, K:2019/2129 sayılı kararlarıyla reddedilmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 26/02/2020 tarih ve E:2019/2481, K:2020/494 sayılı kararıyla ise, Dairemizin davanın reddi yolundaki 18/06/2019 tarih ve E:2015/4440, K:2019/2131 sayılı kararının onanmasına karar verilmiştir.
Aktarılan mevzuat kurallarının değerlendirilmesinden, uydu platform işletmecilerinin iletimini yapacakları medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara ilişkin hukukî ve teknik bazı bilgileri iletim tarihinden en az otuz gün önce dosya hâlinde Kurula bildirmesinin zorunlu olduğu, Kurulca yapılan inceleme neticesinde, dosyasındaki bilgi ve belgeleri eksiksiz olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yayınlarının iletiminin yapılabileceği hususunun platform işletmeci kuruluşa yazı ile bildirileceği, dosyasında eksik bulunan kuruluşların dosyalarının ise iade edileceğinin kurala bağlandığı görülmektedir.
Bu kurallar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, platform işletmecilerinin iletimini sağlayacakları medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara ilişkin olarak Kurula yapacağı bildirimin ve yapılacak inceleme üzerine Kurulun konuya ilişkin geri bildiriminin, yayınların iletimi için bir ön şart olarak belirlendiği, nitekim, Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen durumlardan herhangi birinin var olup olmadığının tespiti için de öncelikle işletmecilerin Kurul’a bildirimde bulunarak faaliyete başlamalarının gerekli olduğu, başka bir anlatımla, anılan maddede düzenlenen üç hâlin usûlüne uygun olarak yayın iletimine başlayan işletmecilerin iletmekte olduğu yayınların denetimine ilişkin olduğu, öte yandan, getirilen bildirim ve izin rejiminin ifade özgürlüğüne ilişkin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde belirtilen kurallara aykırı olmadığı sonucuna ulaşıldığından, anılan ön şart yerine getirilmeden, dolayısıyla Kanuna aykırı olarak izinsiz şekilde gerçekleştirilen yayın iletimlerinin durdurulmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Dava konusu işlem, suç ve cezaların kanunîliği ilkesi açısından ele alındığında, işletmeciler için Kurula bildirimde bulunma zorunluluğunun Kanun’un 29. maddesinde öngörüldüğü, davacı şirketin gerçekleştirmiş olduğu “Kurula bildirimde bulunulmadan yayın iletimi yapılması” yönündeki fiilin Kanunda açıkça yasaklandığı, bununla birlikte, Kanun’un 37. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde, “Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun görev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, altyapı işletmecilerinin yayın hizmetlerinin iletimi faaliyetlerine ilişkin uymaları gereken idarî, malî ve teknik şartları belirlemek, bunlara yayın iletim yetkisi vermek ve gerektiğinde iptal etmek” hususunun Kurul’un görev ve yetkileri arasında sayıldığı, usûlüne göre bildirimde bulunarak faaliyette bulunan işletmeciler için uygulanan Kanun’un 29. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen yaptırımın gerekli şartları yerine getirmeden izinsiz iletim yapan kuruluşlar için de uygulanmasına ilişkin Yönetmelik kuralının, anılan Kanun hükümlerine aykırı olmaksızın ve Kanun’un uygulanmasını sağlamak üzere düzenlendiği, dolayısıyla davacının fiili ve uygulanan yaptırım bakımından kanunîlik ilkesine aykırılığın mevcut olmadığı anlaşılmaktadır.
Tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde, davacı kuruluş tarafından, Yönetmeliğin 12. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak Kurula bildirimde bulunulmadan Türksat uydularından ”… Dijital” paketi kapsamında televizyon yayınlarının iletildiği ve bu yayınların Kanuna ve Yönetmeliğe aykırı şekilde izinsiz olarak iletiminin yapıldığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun kabulüne ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesine, 14/12/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.