Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/2642 E. , 2018/2636 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/2642
Karar No:2018/2636
TEMYİZ EDEN (DAVALI): Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI): … Turizm ve Seyahat Acentası Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Devlet Hava Meydanları İşletmesi … Havalimanı Müdürlüğü’nce 20/11/2017 tarihinde gerçekleştirilen “Yolcu Taşıma Hizmetleri Kiralama İhalesi”nin iptaline ilişkin 21/11/2017 tarihli ihale komisyonu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Kira İhale Yönergesi’nde, kira ilanlarında istenen belgeleri eksik, yanlış veya saatinde getirmeyenlerin müracaatlarının yapılmamış sayılacağının belirtileceği, aynı Yönerge’nin 14. maddesinde, ihaleye katılma şartlarına uygun belge vermeyenlerin başvurularının yapılmamış sayılacağı ve ihaleye katılamayacakları kuralına yer verildiği hâlde dava konusu edilen 20/11/2017 tarihinde gerçekleşen ihaleye davacının katıldığı, davalı idarenin ihale öncesinde ihaleye katılma şartlarına uygun belgeleri incelemesi gerektiği hâlde davacının başvurusunu kabul ederek ihaleye katılmasını sağladığı, davacının ihale belgeleri içerisinde nüfus cüzdan sureti yerine nüfus kayıt örneği sunduğu, davalı idarenin … Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne 21/11/2017 tarih ve … sayılı görüş isteme yazısında ”nüfus kayıt örneğinin nüfus cüzdanı sureti yerine geçerli sayılıp sayılmayacağının” sorulduğu, oysa davacının kimlik bilgilerinin ispatına yarayan nüfus kayıt örneğinin, kişinin aile kütüğündeki nüfus kaydının çıkarılarak aslına uygunluğu onaylanmış ve aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli olan resmî bir belge olduğu, ihalenin iptal edilmesini gerektirecek esaslı bir eksiklik olmadığı, davacı şirket temsilcisinin kimliğine yönelik belge sunduğu, bu anlamda eksik belge olmadığı, sunulan belgenin aksinin kanıtlanmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Mahkeme tarafından da davacının eksik belge sunduğunun kabul edildiği, eksikliğin önemli olup olmadığının Nüfus Müdürlüğünden sorulduğu, nüfus kayıt örneğinin nüfus cüzdanı sureti yerine geçmeyeceğinin belirtilmesi üzerine ihalenin iptaline karar verildiği, Kira İhale Yönergesi’nin 14. maddesinin (c) bendi uyarınca nüfus cüzdanı fotokopisi verilmesinin gerektiği, bu şarta uygun belge verilmemesi durumunda başvuruların geçersiz olacağının açık olduğu, idarece belgelerin geçersiz sayılması durumunda ihalenin iptaline karar verilebileceği, dava konusu ihalenin iptaline karar verilerek idarece yeniden ihaleye çıkıldığı, Danıştay Onbeşinci Dairesi kararları doğrultusunda ihale yapma yetkilerinin kaldırıldığı, idarece yeniden ihale yapılamayacağı, vatandaşların zarara uğrayacağı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Devlet Hava Meydanları İşletmesi … Havalimanı Müdürlüğü’nce 20/11/2017 tarihinde “Yolcu Taşıma Hizmetleri Kiralama İhalesi” gerçekleştirilmiştir.
İhalede, davacı şirket yetkilisince, nüfus cüzdanı sureti yerine nüfus kayıt örneği sunulması üzerine, davalı idarece … Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü’nden konuya ilişkin görüş istenilmiş, … Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü’nün 21/11/2017 tarih ve … sayılı cevabi yazısıyla, nüfus kayıt örneğinin nüfus cüzdanı sureti yerine geçerli olmayacağı bildirilmiştir.
21/11/2017 tarihli ihale komisyonu kararıyla, davacı şirket ile dava dışı şirketin tekliflerine yer verilerek, davacı şirketin belgelerinde nüfus cüzdanı sureti yerine nüfus kayıt örneği sunulması, dava dışı şirketin sunduğu araç belgelerindeki koltuk kapasitesinin yetersiz olması nedeniyle her iki firmanın dosyaları geçersiz sayılarak ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.
Davacı şirket tarafından, en uygun teklifin verildiği, evrak eksikliği bulunması hâlinde bu evrakın tamamlatılabileceği, evrak eksikliğinin esasa ilişkin olmadığı, ihalenin iptal edilmesi yerine ihalenin kendi üzerinde bırakılması gerektiği iddialarıyla, tekliflerinin geçersiz sayılarak ihalenin iptaline ilişkin 21/11/2017 tarihli ihale komisyonu kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Kira İhale Yönergesi’nin 17. maddesinde, “Komisyonlar, gerekçesini belirtmek suretiyle ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu ihalede, davacı şirket tarafından ihaleye ilişkin olarak sunulması gereken belgelerden olan nüfus cüzdanı sureti yerine nüfus kayıt örneği sunulması nedeniyle teklifinin geçersiz sayılmasında hukuka uygunluk bulunmadığından, “ihalede geçerli teklif kalmadığı” gerekçesiyle ihalenin iptalinde hukuka uygunluk bulunmadığı açıktır.
Öte yandan, iptal kararıyla hukuka aykırı işlem geriye yürür bir şekilde ortadan kaldırılarak, işlemin tesisinden önceki hukukî duruma dönülmektedir. İptal kararının gereğinin yerine getirilmesi konusunda idarenin görevi, iptal edilen işlem dolayısıyla hukuk düzeninde meydana gelen hukuka aykırı sonuçları gidererek, hukuka aykırı durumdan hukuka uygun duruma dönülmesini sağlamaktır.
Bu nedenle, idareler, iptal kararı ile ortadan kalkmış olan hukuka aykırı idari işlemin tesisinden önceki durumun sağlanması için idari tasarrufları tesis ve idari eylemleri ifa etmekle yükümlüdürler.
Davalı idarece yeniden ihaleye çıkıldığı ve bu ihalenin başka bir firma üzerinde bırakıldığı iddia edilmekte ise de, verilen yargı kararı davacı şirketin teklifinin değerlendirmeye alınmasına ilişkin olduğundan, bu karar doğrultusunda davalı idarece ihaleye ilişkin olarak yeni bir ihale komisyonu kararı alınması gerektiğinden, davalı idarenin bu iddiası geçerli görülmemiştir.
Bu durumda, yargı kararı uyarınca davacının teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği açık olmakla birlikte, idarelerin yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hususu da dikkate alındığında, anılan ihaleye ilişkin olarak davalı idarece yeniden bir değerlendirme yapılarak söz konusu ihaleyi yeniden onaylayıp onaylamama bakımından takdir yetkisinin kullanılması gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Davalı idarece yatırılan …-TL harcın istemi hâlinde davalı idareye iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin 2. fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 27/09/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.