Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2018/1774 E.  ,  2018/2261 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/1774
Karar No:2018/2261

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …Belediye Başkanlığı / …
Vekili : …

İstemin Özeti : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; ihale dokümanını satın aldığı, ihalenin iptali davası açma ehliyeti için doküman satın almasının tek başına yeterli olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’in Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Dava, davalı idare tarafından 25.12.2017 tarihinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi kapsamında açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ”3 yıl süre toplu taşıma hattı kiralama işi” ihalesinin iptal edilmesi talebiyle davacı tarafından yapılan başvurunun reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin, ihale şartlarının bir firma için belirlendiği, önceden yapılan ihaleye nazaran çok düşük bir teklif verildiği, bu durumun kamu zararına sebep olduğu ve hukuka aykırı olduğu iddialarıyla iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; davacı tarafından 18.12.2017 tarihli dilekçe ile ihaleye katılmak amacıyla davalı idareye başvuruda bulunulduğu, 25.12.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin …d Şirketi üzerinde bırakıldığı, davacı tarafından 02.01.2018 tarihli dilekçe ile anılan ihalenin iptal edilmesi talebiyle davalı idareye başvuruda bulunulduğu, davacının başvurusunun reddi üzerine bakılan davanın açıldığı; davacı vekili tarafından dava dilekçesinde, dava konusu ihaleye ilişkin olarak hazırlanan ihale şartnamesinin hukuka aykırı olduğu, şartnamede aranan koşulların tek bir firmayı işaret ettiği, bu yönüyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de, davacı tarafından 25.12.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye ilişkin ihale şartnamesinin 18.12.2017 tarihinde satın alındığı, ancak ihale şartnamesinin iptali istemiyle dava açılmadığı gibi, dava konusu ihaleye teklif de verilmediği görülmüş olup, ihale şartnamesi satın alındıktan sonra, şartnamenin iptali için dava açılmaksızın, ihale süreci tamamlandıktan sonra ihalenin iptali amacıyla davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava açısından davacının meşru ve güncel bir menfaatinin bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun’un 15. maddesinin 1/b. bendi hükmü uyarınca davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, iptal davaları idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış olup, iptal davası açılabilmesi için gerçek ya da tüzel kişiler ile dava konusu edilen işlem arasında makul ve ciddi bir alâkanın, başka bir anlatımla menfaat ilgisinin bulunması gerekmektedir.
Menfaat ihlali, iptal davalarının kabulü ve dinlenilmesi için aranılan şartlardan biri olup, gerek doktrinde gerekse yargı içtihatlarında bu şart, subjektif ehliyet koşulu olarak kabul edilmekte, ancak ne tür bir menfaat ihlalinin gerçek ve tüzel kişilere iptal davası açma yeterliliğini sağladığını gösterecek kesin bir ölçü ortaya konulamamakta ve bu ilgi kural olarak iptal davasına konu olan kararın niteliğine göre belirlenmektedir.
Meşru, kişisel ve güncel bir menfaatin varlığı ve bunların ihlali menfaat alâkasının kurulmasında yeterli sayılmakta ve bu husus davanın niteliğine ve özelliğine göre idari yargı mercilerince belirlenmekte, davacının idari işlemle ciddi ve makûl, maddi ve manevi bir alâkasının varlığı, dava açma ehliyeti için gerekli görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davalı idare tarafından 25.12.2017 tarihinde ”3 yıl süre toplu taşıma hattı kiralama işi” ihalesinin yapıldığı, davacının 18.12.2017 tarihinde ihaleye katılmak için davalı idareye başvuru yaptığı ve şartname bedelini yatırdığı, bahsi geçen ihalenin iptali istemiyle yapılan başvurunun reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, her ne kadar davacı dava konusu ihaleye katılmamış olsa da, davacının dava konusu ihaleye katılmak için 18.12.2017 tarihinde davalı idareye başvuru yaptığı ve şartname bedelini yatırdığı, dolayısıyla ihaleyle ilgisinin bulunduğu açık olduğundan, davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki Mahkeme kararında usul hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 03.07.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.