Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/1604 E. , 2018/2298 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/1604
Karar No:2018/2298
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: Av. …
Karşı Taraf (Davalı): Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Vekili: Av. …
İstemin Özeti : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; dava açma süresinin, yazılı bildirim tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, yazılı bildirimin yapılmadığı durumlarda ise işlemin, ilgililer tarafından bütün unsurları ile öğrenilmesi tarihinin dava açma süresi bakımından dikkate alınacağı, dava açma süresinin hesaplanmasında dava dilekçesinde belirtilen öğrenme tarihinin esas alınması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’nin Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Dava, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Reform Genel Müdürlüğü’nce “… Arazi Toplulaştırma ve Tigh Projesi” adıyla yapılan 26.09.2012 tarih ve … ihale numaralı ihale kararının, ihale yapılırken gerekli saha çalışmalarının yapılmadığı, yol yapılmak istenilen yerde 658 adet kavak ağacı, 73 adet çam ağacı, 28 adet meyve ağacı ve çeşitli birçok ağaç bulunduğu, işlemle ilgili hiçbir bilgilendirme yapılmadığı ileri sürülerek iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; davalı idare tarafından, dava konusu ihalenin öncesinde EKAP üzerinde 05.06.2012 tarihli ön yeterlik için ilan edildiği, sonrasında da 26.09.2012 tarihli ihale sonucunun da EKAP üzerinden ilan edildiği, davacı tarafından dava dilekçesinde her ne kadar dava konusu işlemden yeni haberdar olduğu belirtilmekte ise de ihalenin EKAP üzerinden 2012 yılında ilan edildiği, davacının 5 yıl sonra dava konusu ihaleden haberdar olmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı, ihalenin iptaline ilişkin mevzuatta öngörülen 30 günlük dava açma süresinin 26.10.2012 tarihinde dolduğu, bakılan davanın 05.03.2018 tarihinde açıldığı, bu nedenle davanın süre aşımı nedeniyle esasını inceleme imkanı bulunmadığı gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Anayasa’nın 125. ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinde, idari işlemlere karşı açılacak davalarda sürenin, yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden başlayacağı kurala bağlanmak suretiyle dava açma süresinin başlamasında, “yazılı bildirim”in esas alınması öngörülmüş olup, hak arama özgürlüğünün kullanılması bakımından, idari işlemlerin idare tarafından ilgililere açık ve anlaşılabilir biçimde bildirilmesi gerekmektedir.
2577 sayılı Kanun’un 8. maddesinde, dava açma sürelerinin tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı, aynı Kanun’a 6545 sayılı Kanun’la eklenen 20/A maddesinde ise ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemlerinin ivedi yargılama usulüne tâbi olduğu, ivedi yargılama usulünde dava açma süresinin otuz gün olduğu belirtilmiştir.
Düzenleyici işlemler dışında kalan bireysel nitelikteki idarî işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda, dava açma sürelerinin hesabında, işlemin ilgilisine tebliğ edildiği tarihin esas alınması gerekmekle birlikte, özellikle idarenin tesis ettiği işlemin doğrudan tarafı olmayan ve bu nedenle de idarece yazılı bildirim zorunluluğu bulunmayan kişilerin açacakları davalarda, bu kişilerin idari işlemi öğrenme tarihinin belirlenebildiği durumlarda, öğrenme tarihinin esas alınması gerektiği yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, … İli, … İlçesi, … Köyü, … mevkii, … parseldeki bahçenin sahibi olan davacı tarafından Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Reform Genel Müdürlüğü’nce “… Arazi Toplulaştırma ve Tigh Projesi” adıyla yapılan 26.09.2012 tarih ve … numaralı ihale kararının iptali istemiyle 05.03.2018 tarihinde Mahkeme kaydına giren dilekçeyle bakılan davanın açıldığı, davacının ihaleden bahçesindeki ağaçlarının kesilmesinin istenmesi ile haberdar olduğu, bunun üzerine 08.02.2018 tarihli dilekçesi ile … Sulh Hukuk Mahkemesi’ne delil tesbiti talepli dilekçesi ile müracaat ettiği, anılan Mahkemece 09.02.20018 tarihinde keşfe gidildiği, davalı idare tarafından dava dosyasına temyiz aşamasında sunulan savunma dilekçesinde de davacının ihaleden daha önce haberdar olduğuna ilişkin bir bilgi ya da belge sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, ihale kararı, ilanı gereken düzenleyici işlem olmadığından dava açma süresinin ilanla başlamayacağı ve yazılı bildirim yapılmayan hâllerde işlemin bütün unsurlarıyla ilgililer tarafından öğrenildiği tarihten itibaren dava açma süresinin başlayacağı dikkate alındığında, ilan üzerine değil ihaleden haberdar olunduğu ve öğrenme tarihi olarak belirtilen tarihi izleyen günden itibaren 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinde öngörülen 30 günlük dava açma süresi içinde açılan davanın süresinde olduğu anlaşıldığından, Mahkeme’nin davanın süre yönünden reddi yolundaki kararında usul hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, kullanılmayan ….-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 05.07.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.