Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/1201 E. , 2020/3305 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/1201
Karar No : 2020/3305
DAVACI : … Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizmasından (YEKDEM) faydalanılacak tarihlerin belirlenmesine ilişkin 02/12/2015 tarih ve 5905-27 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının “01/11/2010-21/08/2011 tarihleri arasında işletmeye giren tesislerin YEKDEM’den yararlanabileceği son dönemin 2020 olarak belirlenen kısmının” iptali istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI …’UN DÜŞÜNCESİ : Dava; Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizmasından faydalanılacak tarihlerin belirlenmesine ilişkin 02/12/2015 tarih ve 5905-27 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının, “01/11/2010-21/08/2011 tarihleri arasında işletmeye giren tesislerin YEKDEM’den yararlanabileceği son dönemin 2020 olarak belirlenen kısmının” iptali istemi ile açılmış, dava dilekçesinde ileri sürülen iddialarla sınırlı olarak işin gereği düşünülmüştür.
5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’un;
“YEK Belgesi” başlıklı 5. maddesinde; “Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin iç piyasada ve uluslararası piyasalarda alım satımında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi için üretim lisansı sahibi tüzel kişiye EPDK tarafından “Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi” (YEK Belgesi) verilir. YEK Belgesi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” hükmü;
“YEK Destekleme Mekanizması” başlıklı 6. maddesinin dava tarihindeki 1. paragrafında; “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği 18/05/2005 tarihinden 31/12/2015 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme Mekanizmasına tâbi üretim lisansı sahipleri için, bu Kanuna ekli I sayılı Cetvelde yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır. Ancak, arz güvenliği başta olmak üzere diğer gelişmeler doğrultusunda 31/12/2015 tarihinden sonra işletmeye girecek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için bu Kanuna göre uygulanacak miktar, fiyat ve süreler ile kaynaklar Cetveldeki fiyatları geçmemek üzere, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.” hükmü yer almaktadır.
Geçici 5. maddesinde ise; “Bu Kanunun 6, 6/A, 6/B ve 6/C maddelerinde çıkarılması öngörülen yönetmelikler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde yayımlanır. YEK Destekleme Mekanizmasına 2011 yılında tâbi olmak isteyenler, YEK Belgesi almak ve 6, 6/A, 6/B ve 6/C maddelerinde çıkarılması öngörülen yönetmeliklerin yayımlanmasını takip eden 1 ay içerisinde EPDK’ya başvurmak zorundadır. YEK Destekleme Mekanizmasına 2011 yılında tâbi olanların listesi, başvuruların alınmasını takip eden 1 ay içerisinde EPDK tarafından yayımlanır.” hükmü yer almaktadır.
5346 sayılı Kanun’a 29/12/2010 gün ve 6094 sayılı Kanun ile Geçici 5. maddenin eklenmesi üzerine 21/07/2011 tarihli ve 28001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin (Mülga);
“2011 yılı başvuruları” başlıklı Geçici 1. maddesinde; “YEKDEM’e 2011 yılında tâbi olmak isteyenler 6’ncı maddede öngörülen başvuruyu bu Yönetmeliğin Resmî Gazete’de yayımını takip eden bir ay içerisinde yapmak zorundadır.” hükmü,
“YEK destekleme mekanizmasının başlangıç tarihi” başlıklı Geçici 2. maddesinde, “PMUM, 1 Aralık 2011 tarihi itibarıyla YEKDEM mekanizmasını işletecek şekilde gerekli hazırlıkları tamamlamakla yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu Yönetmelik, 01/10/2013 günlü ve 28782 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren hâli ile yeniden düzenlenmiş,
“YEK Destekleme Mekanizması” başlıklı 4. maddesinin 2. fıkrasında; “YEKDEM, Piyasa İşletmecisi tarafından takvim yılı bazında işletilir. YEKDEM’e bir takvim yılı için tâbi olan üretim lisansı sahipleri, uygulamaya dâhil oldukları takvim yılı içerisinde YEKDEM’den çıkamaz. LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişiler uygulama dışına çıkamaz.” hükmü;
“YEKDEM’e kayıt başvuruları” başlıklı 5. maddesinin;
1. fıkrasında; “Bu Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, lisans bazında, bir sonraki takvim yılında YEKDEM’e kayıt olmak istemeleri hâlinde 31 Ekim tarihine kadar Kuruma başvuru yapar. Bu başvuru, Kurum tarafından belirlenen format çerçevesinde ve Kurum internet sayfasında ilan edilen bilgi ve belgeler ile başvuru sahibi tüzel kişinin yetkilendirdiği kişi veya kişilerce elektronik ortamda elektronik veya mobil imza ile yapılır. 8’inci maddenin birinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, başvuru, lisans kapsamındaki üretim miktarının tamamını kapsar.” hükmü,
4. fıkrasında; “Bu madde kapsamında YEKDEM’den yararlanmak üzere başvuruda bulunan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, söz konusu başvurularından vazgeçmek istemeleri hâlinde, bu taleplerini en geç 31 Ekim tarihine kadar Kuruma yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.” hükmü;
“YEKDEM destekleme mekanizması başvurularının sonuçlandırılması” başlıklı 7. maddenin 1. fıkrasında; “5’inci madde kapsamındaki başvurusu değerlendirmeye alınan tüzel kişilerden bir sonraki takvim yılında YEKDEM’den yararlanabilecek olanları içeren nihaî YEK listesi, 6’ncı ve 8’inci madde hükümleri dikkate alınarak 30 Kasım tarihine kadar sonuçlandırılır. Nihaî YEK listesi, Kurul kararı ile belirlenecek örneğe uygun olarak düzenlenerek Kurum internet sayfasında duyurulur ve Piyasa İşletmecisine bildirilir.”,
2. fıkrasında; “Birinci fıkra kapsamında hazırlanacak nihaî YEK listesinde kaynak türlerine göre YEKDEM’e tâbi olan üretim lisansı sahiplerine ait tesislerin işletmeye giriş tarihleri, yıllık elektrik enerjisi üretim kapasiteleri ve yıllık üretim programına ilişkin bilgileri yer alır.” hükmü,
“YEKDEM’den yararlanabilecekler” başlıklı 8. maddesinde ise;
(1) “Bu Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olup 18/11/2013 tarihli ve 2013/5625 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş tarihe kadar kısmen veya tamamen işletmeye girmiş veya girecek olan üretim tesislerine ilişkin üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, lisansına dercedilen ilk kurulu gücün;
a) Tamamının işletmeye giriş tarihinden,
b) Tamamı işletmeye girmeden YEKDEM’e katılması hâlinde, YEKDEM’e ilk katıldığı tarihten, itibaren on yıl süreyle YEKDEM’den yararlanabilir. Ancak, 28/02/2019 tarihi itibarıyla kurulu güç artış talepleri Kurum tarafından uygun bulunan ve bu kapsamda lisans tadilleri gerçekleştirilen tüzel kişiler, söz konusu kurulu güç artışı için YEKDEM’den yararlanamaz.
(2) Birinci fıkra kapsamında başvuru yapan tüzel kişilerin üretim tesislerinin, başvuru tarihi itibarıyla kısmen veya tamamen işletmeye girmiş olması ve YEKDEM’e kayıt amacıyla Kuruma yapacakları başvurunun bu Yönetmelik hükümlerine göre kabul edilmesi gerekir.
(3) LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından ürettiği elektrik enerjisi muafiyetli üretim miktarı kapsamında olan gerçek veya tüzel kişiler, üretim tesislerinin tamamen veya kısmen işletmeye girdiği tarihten itibaren on yıl süreyle, bölgesinde bulundukları görevli tedarik şirketleri aracılığıyla YEKDEM’den yararlanır.
(4) (Ek:RG-08/03/2020-31062) YEKDEM kapsamındaki üretim tesislerinin, tamamı yenilenebilir olmak üzere destekleyici kaynaklı elektrik üretim tesisi ile birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisine dönüştürülmesi durumunda, söz konusu tesisin YEKDEM yararlanma süresinde değişiklik yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.
Olayda; davacı şirketin, 8.733 Mw kurulu bulunan ve davalı idare tarafından verilmiş üretim lisansına sahip, … HES unvanı ile nehir tipi hidroelektrik santraline ilişkin olarak 5346 sayılı Kanun kapsamında YEKDEM başvurusunu yaptığı, başvurusunun kabulü üzerine üretimin başladığı 11/08/2011 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile destekleme kapsamına alındığı, ancak 2017 yılı nihaî YEK destek listesine bakıldığında destekten yararlanacağı son yılın 2020 olarak düzenlendiğinin görülmesi üzerine, 20/12/2017 günlü başvurusu ile, YEKDEM’den yararlanacağı son yılın tarihinin düzeltilmesi talebinde bulunulduğu, bu başvurunun 22/12/2018 günlü, E:13844 sayılı yazı ile reddedilmesi üzerine, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizmasından faydalanılacak tarihlerin belirlenmesine ilişkin 02/12/2015 tarih ve 5905-27 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının ilgili kısmının iptali istemi ile bakılan davanın açıldığı açıktır.
Yukarıda belirtildiği üzere, YEK belgesi ve YEK destekleme mekanizmasının, 5346 sayılı Kanun’un 5. ve 6. maddelerinde düzenlendiği ve mekanizmanın düzenlendiği 6. maddesinde on yıllık sürenin öngörüldüğü açıktır.
Ancak, davaya konu edilen, 02/12/2015 günlü ve 5905-27 sayılı EPDK kararında, bu on yıllık yararlanma süresinin, üst hukuk normlarına aykırı şekilde kısıtlandığı açıktır.
Bu nedenle, 5346 sayılı Kanun ile verilmiş olan bir hakkın, 02/12/2015 günlü ve 5905-27 sayılı EPDK kararı ile, üst hukuk normuna aykırı gelecek şekilde, kısıtlanmasında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizmasından faydalanılacak tarihlerin belirlenmesine ilişkin 02/12/2015 tarih ve 5905-27 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının, “01/11/2010-21/08/2011 tarihleri arasında işletmeye giren tesislerin YEKDEM’den yararlanabileceği son dönemin 2020 olarak belirlenen kısmının” iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce duruşma için taraflara önceden bildirilen 24/11/2020 tarihinde, davacı vekili Av. … ve davalı idare vekili Av. … ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Uzman Yardımcısı …’in geldikleri, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
USUL YÖNÜNDEN:
Dava konusu Kurul kararının “01/11/2010-21/08/2011 tarihleri arasında işletmeye giren tesislerin YEKDEM’den yararlanabileceği son dönemin 2020 olarak belirlenen kısmı”na ilişkin olarak, 10/04/2019 tarih ve 30741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 27/03/2019 tarih ve 8505 sayılı Kurul kararının (a) fıkrası uyarınca, 01/11/2010 ile 21/08/2011 tarihleri arasında işletmeye giren ve 2011 yılı Nihaî YEK Listesinde yer almayan tesislerin, YEKDEM’den son yararlanma yılını takip eden ilk takvim yılında YEKDEM’den yararlanabileceğine karar verilmiştir.
Bu çerçevede, davacı şirkete ait tesis 11/08/2011 tarihinde işletmeye girmiş olup, 2011 yılı Nihaî YEK Listesinde yer almadığından dolayı söz konusu tesisin YEKDEM’den yararlanabileceği son dönemin 2021 yılı olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı tarafından herhangi bir uygulama işleminin de iptalinin istenilmediği, bu hâliyle davanın konusunun kalmadığı anlaşıldığından, konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. KONUSU KALMAYAN DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davanın açılmasına sebebiyet veren davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 25/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.