Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2017/674 E.  ,  2017/1866 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/674
Karar No:2017/1866

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): … Yapı İnşaat Enerji Turizm ve Ticaret Ltd. Şti.
Vekili: Av. …
Karşı Taraf (Davalı): Kamu İhale Kurumu
Vekili: Av. …
İstemin Özeti : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin ilk ihale komisyonu kararıyla yasaklı olduğu gerekçesiyle değerlendirilme dışı bırakıldığını, buna ilişkin karara itirazen şikâyet başvurusunda bulunmayarak bu durumu kabullenmiş olduğunu, teminat mektubu geçerlilik süresi biten isteklilerden teklif ve teminat mektupları için süre uzatımı istenemeyeceği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’in Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Dava, davacı şirket tarafından, Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 16.01.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “…… 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapımı” ihalesine ilişkin olarak 02.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun idarenin 09.05.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine 16.05.2016 tarihli dilekçe ile yaptığı itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin 02.06.2016 tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 16.01.2015 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel teklif verilmek üzere açık ihale usûlü ile davaya konu ihalenin yapıldığı, ihaleye 27 istekli tarafından teklif verildiği, teklifleri sınır değer altında kalan 4 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, bu isteklilerden yalnızca … İnş. Taah. San. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, ancak sunulan bu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin … İnş. Enr. Taşımacılık Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ancak yapılan kamu ihalelerinden yasaklılık sorgusu sonucunda … İnş. Enr. Taşımacılık Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihalelerden yasaklı olduğunun tespit edilmesi üzerine ihalenin ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen davacı şirket üzerinde bırakıldığı, bu sefer, 22.04.2015 tarihinde … İnş. Taah. San. Ltd. Şti. tarafından verilen şikâyet dilekçesiyle ihale dokümanlarından olan uygulama projesi ve açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinin, teknik şartnameler ve projedeki detaylarla uyuşmadığı ve bu nedenle yaklaşık maliyetin yanlış hesaplanmış olabileceğinin ileri sürülmesi üzerine ihaleyi yapan idare tarafından yapılan incelemede ihale dokümanlarından uygulama projesi, detaylar, teknik şartname ve maliyet analizleri arasında uyumsuzluk olduğunun tespit edildiği, bu gelişmeler üzerine ihale yetkilisi tarafından 02.06.2015 tarih ve 1265 sayılı işlem ile … İnş. Taah. San. Ltd. Şti.’nin şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı gerekçesiyle reddedildiği, ancak uygulama projesi ile detaylar, teknik şartname ve maliyet analizleri arasında bazı uyumsuzlukların tespit edildiği, bu uyumsuzlukların uygulama projesine göre düzeltilmesi sonucu yaklaşık maliyet ve sınır değerin değişiklik gösterebileceği, bu durumun isteklilerin tekliflerini ve istekliler arasındaki eşit rekabet koşullarını etkileyeceği gerekçesiyle dava konusu ihalenin 07.07.2015 tarih ve … sayılı komisyon kararı ile iptal edildiği, bunun üzerine davacı şirket tarafından verilen komisyon kararına karşı itirazen şikâyet başvurusunun, Kamu İhale Kurulunca 29.07.2015 tarih ve … sayılı karar ile reddedildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle …. İdare Mahkemesinde açılan davada 07.01.2016 tarih ve E: … sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi üzerine Kamu İhale Kurulunun 03.03.2016 tarih ve … sayılı kararı ile “29.07.2015 tarih ve …” sayılı Kurul kararının iptaline, anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda idarenin ihalenin iptali kararının iptaline” karar verildiği, söz konusu Kurul kararının uygulanabilmesi amacıyla ihaleye teklif veren tüm isteklilerin tekliflerini ve geçici teminat mektubuna ait sürelerini uzatmaları yönünde 10.03.2016 tarih ve … sayılı yazının yazıldığı, bunun üzerine isteklilerden davacı şirket ile … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin geçici teminat mektubuna ait sürelerini uzattıklarını bildirdiği, akabinde 30.03.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile anılan ihalenin 42.016.000,00-TL bedelle en avantajlı teklif sahibi olan davacı şirket üzerinde bırakıldığı ve kararın tüm isteklilere tebliğ üzerine … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan komisyon kararına karşı şikâyet başuvurusunda bulunulduğu, şikâyet başvurusu yerinde bulunarak 19.04.2016 tarih ve 395 sayılı ihale yetkilisi kararı doğrultusunda düzeltici işlemle belirlenmesine karar verilerek … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin teklifi değerlendirmeye alınmak suretiyle 25.04.2016 tarihli komisyon kararı ile ihalenin 41.250.000,00-TL bedelle bu defa … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılması üzerine davacı şirket tarafından şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularında bulunulduğu ve itirazen şikâyet başvurusunun Kamu İhale Kurulunun davaya konu kararıyla reddi üzerine bakılan davanın açıldığı belirtilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacı şirketin itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, “1) Kamu İhale Kurulunun 03.03.2016 tarihli ve … sayılı kararı uyarınca ihalenin kendileri üzerinde bırakıldığı, kesinleşen ihale kararının daha önce yasaklı olduğu gerekçesiyle teklifi değerlendirme dışı bırakılan … İnş. Enerji Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin idareye başvurusu üzerine düzeltici işlem kararı alınarak ihalenin kendilerinden alınarak bu istekli üzerinde bırakılmasında mevzuata uyarlık bulunmadığı, bu isteklinin isteklinin teklifinin ilk ihale komisyonu kararıyla yasaklı olduğu gerekçesiyle değerlendirilme dışı bırakılması sonrasında yapmış olduğu şikâyet başvurusunun idarece zımnen reddi üzerine itirazen şikâyet başvurusunda bulunmayarak bu durumu kabullenmiş olduğunu dolayısıyla ihalenin uhdelerinde bırakılması gerektiği,” iddiası üzerine yapılan değerlendirme neticesinde; “… İnş. Enerji Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, 1 yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı’nca tesis edilen ve 09.02.2015 tarihli ve 29262 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan idari işlemin iptaline yönelik açılmış olan dava sonucunda …. İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararı ile bahse konu yasaklama işleminin iptaline karar verildiğinin tespit edildiği, bu işlemin hukuk aleminde hiç varolmamış gibi tesis tarihi itibarıyla ortadan kalktığından, idarece yapılan ihale dışı bırakma işleminin dayanağının ortadan kalkması nedeniyle, bu istekliye yönelik yapılacak muamelede, isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklanmamış bir istekli olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup idarenin bu doğrultuda almış olduğu düzeltici işlem kararının gerekçesinde mevzuata aykırılık bulunmadığının” ifade edildiği, “2) İsteklilerin teminat geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin idarece yazılan yazı tarihinde isteklilerin ilk vermiş oldukları teminat mektuplarının süresinin geçerli olup olmadığının incelenmesi gerektiği, zira bu tarihte teminat mektubu geçerliliği kalmayan isteklilerden süre uzatımına ilişkin talepte bulunulamayacağı, bu durumda olan istekliler var ise tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması” iddiası üzerine yapılan değerlendirme neticesinde; “Mevzuatta teminat mektuplarının geçerlik sürelerinin uzatımına ilişkin açık bir hüküm veya açıklama bulunmamakla birlikte Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.7. maddesinde yer alan açıklamalar göz önünde bulundurularak bir değerlendirme yapıldığında; 16.01.2015 tarihinde yapılan bir ihalenin devam eden süreçte idarece iptal edilmiş olması ve iptal edilen tarihten 03.03.2016 tarihine kadar olan süreçte ortada somut anlamda bir ihalenin bulunmadığı, İdari Şartname’de “ihale tarihinden itibaren 240 takvim günü” olarak belirlenen teklif geçerlik süresi ile geçici teminat mektubu sürelerinin ihalenin mevcut olmadığı bir ortamda 240 takvim günü daha uzatılmış olduğu varsayılarak bu sürenin dolmuş olduğu yönünde bir değerlendirme yapılamayacağı ve idarece yapılan süre uzatım talebinin fiili anlamda ilk olarak ihale canlandıktan sonra gerçekleştirmiş olması nedeniyle 03.03.2016 tarihli ve … sayılı Kurul kararının idareye tebliğinin ardından idarece isteklilerin teminat mektuplarının sürelerinin dolup dolmadığına bakmaksızın tekliflerin ve teminat mektuplarının geçerlik sürelerinin uzatılması için talepte bulunmasında mevzuata bir aykırılık görülmemiştir,” şeklindeki gerekçeyle itirazen şikâyet başvurusunun reddedildiği, yukarıda ayrıntılı olarak yer verilen ihale sürecinde, her ne kadar davacı şirket tarafından söz konusu ihalede ihale üzerine bırakılan … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihalelerden yasaklamasına ilişkin işlem Mahkeme kararı ile iptal edilmesine rağmen bu durumun mevcut ihalede değerlendirilmeyeceği, ihalenin başında yasaklı olması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, dolayısıyla ihalenin kendi üzerinde bırakılması gerektiği ileri sürülmüş ise de; … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemin …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararı ile iptal edilmesi nedeniyle ilgili isteklinin yasaklanmasına ilişkin işlemin hukuk aleminde hiç doğmamış gibi tesis tarihi itibariyle ortadan kalktığı hususu dikkate alındığında idarece ihale dışı bırakma işleminin dayanağının kalmadığı, böylece ihalalere katılmaktan yasaklanmamış bir istekli olarak değerlendirilmesi gerektiği açık olduğundan ve teminata ilişkin iddia da bu kapsamda dayanaksız kaldığından davacının talebinin reddine yönelik dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, öte yandan, davacı şirket tarafından … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ihale dışı bırakılmasının kesinlik kazandığı iddia edilmiş ise de; anılan ihalenin başlangıçta 07.07.2015 tarihli komisyon kararı ile iptal edildiği, bu tarihten sonra … İnş. Ener. Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin yasaklılık kararının 15.07.2015 tarihinde yürütmesinin durdurulduğu ve bu tarihte ortada somut bir ihale bulunmadığı dikkate alındığında, anılan istekli tarafından hak kaybının telafisine yönelik bir başvuruda bulunulmasının mümkün olmadığı açık olup, 03.03.2016 tarihli Kurul kararı ile canlanan ihalede idarece gerçekleştirilen işlemler neticesinde başvuru hakkı doğacağından ilgili isteklinin ihale dışı bırakılması işleminin kesinlik kazanmasından da bahsedilmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki temyize konu …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz istemi yerinde görülmeyerek anılan Mahkeme kararının ONANMASINA; temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.