Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2017/403 E. , 2019/177 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/403
Karar No:2019/177
TEMYİZ EDEN (DAVALI): …
VEKİLİ: …
KARŞI TARAF (DAVACI): … Radyo ve TV Yayınları A.Ş.
VEKİLİ: …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirketin sahibi olduğu “… ” logolu yayın kuruluşunun 27/11/2013 tarihli yayınının incelenmesi sonucu, gece 00:00’dan itibaren yayınlanan reklam ve tanıtımlarda 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 9. maddesinin 6. fıkrasının (d) bendinin ihlâl edildiğinden bahisle uyarı yaptırımının uygulanmasına ilişkin 17/12/2013 tarih ve … sayılı (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 27/11/2013 tarihinde 00.03.05’te ekrana getirilen reklamda 6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 6. fıkrasının (d) bendindeki “Ticari iletişim kadınların istismarına yönelik olmamak zorundadır.” kuralının ihlâl edildiğinden bahisle uyarı yaptırımının uygulanmasına ilişkin 17/12/2013 tarih ve … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle davanın açıldığı, dosyada bulunan mevcut bilgi ve belgeler ile söz konusu yayına ait CD görüntü kaydının birlikte incelenmesinden, yayında hattı arayan kişilerin seçtikleri kadınla sohbet edebileceği “…” adlı sohbet hattının tanıtımının yapıldığı, reklamın çocukların ekran başında olmadığı gece geç saatlerde yayınlandığı, sohbet içerikli olan reklamın kadının cinsel meta olarak algılanmasına yol açacak etkiye sahip olmadığı ve sadece mayo/bikini giymiş kadın görüntülerine yer verilmesinin kadınların istismarına yönelik algılanamayacağı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığından, işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararının mevzuat kuralları uyarınca alındığı, Yayın Hizmetleri Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi gereğince eş ve arkadaş bulma hizmetlerinin ticari iletişimine izin verilemeyeceğinin kurala bağlandığı, somut olayda yayında kadının cinsel bir meta olarak sunulduğu hususunun da açık olduğu, ticari iletişim yayınlarının toplumca benimsenen genel ahlâk kurallarına, insan onuruna, milli ve manevi değerlere aykırı ifadeler ya da görsel unsurlar içermemesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin sahibi olduğu “…” logolu yayın kuruluşunun 27/11/2013 tarihli yayınının incelenmesi sonucu, gece 00:00’dan itibaren yayınlanan reklam ve tanıtımlarda hattı arayan kişilerin seçtikleri kadınla sohbet edebileceği “…” adlı sohbet hattının tanıtımının yapılmak suretiyle 6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 6. fıkrasının (d) bendine muhalefet edildiğinden bahisle uyarı yaptırımının uygulanmasına ilişkin 17/12/2013 tarih ve … sayılı Kurul kararının alınması üzerine dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 6. fıkrasının (d) bendinde “Ticari iletişim kadınların istismarına yönelik olmamak zorundadır.” kuralına yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 32. maddesinin ikinci fıkrasında; “8. maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcıları uyarılır. Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı hâlinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat kurallarının değerlendirilmesinden, ticari iletişimin kadınların istismarına yönelik olmaması gerektiği, bu yasağa aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcılarının önce uyarılacağı, aykırılığın devam etmesi halinde ise ihlâlin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlâlin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verileceği kurala bağlanmıştır.
Olayda, davacı şirketin sahibi olduğu “…” logolu yayın kuruluşunda saat 00.03.05’te ekrana getirilen reklamda “…” adlı sohbet hattının tanıtımının yapıldığı, reklam görsellerinde kadınların telefonla konuştuğu ve barda, diskoda, sahilde çoğunlukla kadın vücudunu ön plana çıkaran kıyafetler giydiği, bu sırada dış ses; “…” anonsunun yapıldığı görülmektedir.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu yayında, gerek dosyada yer alan bilgi ve belgelerden gerekse CD görüntülerinin incelenmesinden ticari iletişimin kadınların istismarına yönelik olduğu anlaşıldığından, 6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 6. fıkrasının (d) bendinin ihlâl edilmesinden hareketle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.