Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2017/2875 E. , 2018/854 K.f.y
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/2875
Karar No:2018/854
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili : …
Müdahil (Davacı Yanında): …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı): …
Vekili: …
İstemin Özeti: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının; ihale konusu inşaatın yapılacağı yerin imar planlarında yer altı otoparkı ve kreş alanı olarak görüldüğü ve imar planlarına aykırı olarak aynı okulla ilgili ayrı ayrı toplam dört kez ihaleye çıkıldığı ve kamu kaynaklarının verimsiz kullanıldığı, ihalede geçerli tek teklifin kaldığı ve bu teklifin yaklaşık maliyete çok yakın olması nedeniyle gerçek anlamda rekabetin oluşmadığı, ihale öncesinde ve sonrasında yaptırılan okul binasının … Vakfı’na devredileceğinin çeşitli şekillerde Belediye yetkililerince beyan edildiği bu yönüyle kamu yararının değil kişisel yararların ön planda tutulduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’in Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:
Dava, … ihale kayıt numaralı “… İlçesi, … Okul ve İdari Bina Elektrik, Mekanik, İnşaat İnce İşler, Çevre Düzenleme ve Tefrişat İkmal İnşaatı Yapımı İşi’ ihalesinin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; ihale komisyonunun, yapım işinin uzmanı iki inşaat mühendisi ve bir mali hizmetler müdürünün de aralarında bulunduğu toplam beş kişinin katılımıyla oluştuğu, toplantı neticesinde çekimser oy kullanılmadan oy birliğiyle karar alındığı, ihale komisyonunun usulüne uygun teşekkül ettiği ihale komisyonuna ihale saatine kadar dört adet teklif zarfı teslim edildiği, bunların alınış sırasına göre incelendiği, teklif zarflarında Kanunun aradığı şartları taşıyıp taşımadığı araştırması yapıldıktan sonra komisyonca tamamının usulüne uygun düzenlendiğine karar verildiği, ihale komisyonunca yaklaşık maliyetin teklif zarfları açılmadan evvel …-TL olarak açıklandığı, birinci sırada teklif veren… Yapı Malzemeleri İnş. San ve Tic. A.Ş.’nin teklifi, ekonomik ve mesleki yeterlilik kriterleri ve ihaleye ait idari şartnamenin 7.4.2. maddesindeki şartları taşımadığı gerekçesiyle; dördüncü sırada teklif veren Mesut Tandoğan’ın teklifi, ihaleye ait idari şartnamenin 7.5. ve devamı maddesi uyarınca mesleki yeterlilik kriterlerinden iş deneyim belgesi tutarının olması gerekenden aşağı olması sebebiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, buna göre komisyonca açıklanan yaklaşık maliyete en yakın teklif sahibi olan … İnş. Elektrik ve San. Tic. Ltd. Şti. … -TL’lik teklifi uygun görülerek ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlendiği, bu durumda, ihale komisyonu kararının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5. maddesinde, idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları, kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, “…İlçesi, … Okul ve İdari Bina Elektrik, Mekanik, İnşaat, İnce İşler, Çevre Düzenleme ve Tefrişat İkmal İnşaatı Yapımı İşi” için ihaleye çıkıldığı, ihalenin yaklaşık maliyetinin …-TL olduğu, ihaleye dört isteklinin katıldığı, üçüncü sıradaki şirketin teşekkür mektubu sunduğu, birinci ve dördüncü sırada teklif veren şirketlerin değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli kalan tek teklif sahibi olan … İnş. Elektrik ve San. Tic. Ltd Şti’nin ise …TL teklif sunduğu ve bu teklifin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Kamu ihaleleri açısından rekabet ilkesi, idarenin en ehil sözleşmeciyi en uygun bedelle bulabilmesini, diğer bir ifadeyle, en kaliteli mal ve hizmeti en uygun bedelle alabilmesini ifade etmektedir. Bu bakımından rekabet, ihaleye katılan istekli sayısı kadar, ihalede sunulan tekliflerle ilgilidir. İhalede rekabetin oluşup-olmadığı, ihaleye katılan istekli sayısına göre değil, ihalede sunulan tekliflerin bütün olarak değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. İdareler yaptıkları ihalede Kanun’un 5. maddesinde yer alan ilkeleri yani rekabetin sağlanıp sağlanmadığını, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılıp kullanılmadığını gözetmek zorundadır. Söz konusu ilkelere uygun olarak ihale işlemlerinin yerine getirilip getirilmediği her ihalede ayrıca değerlendirilmelidir. Özellikle geçerli tek teklifin kaldığı ya da yaklaşık maliyete çok yakın tekliflerin verildiği ihalelerde ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenirken ihale yetkilisinin kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılıp-kullanılmadığını ve gerçek fiyat rekabetinin oluşup-oluşmadığını özel bir biçimde ve çok yönlü olarak ele alması ve buna göre karar vermesi gerekmektedir.
Dava konusu ihalede, yaklaşık maliyetin … TL, geçerli tek teklifinin ise …-TL olduğu, ihalede yaklaşık maliyete çok yakın olan tek geçerli teklifin varlığı nedeniyle uyuşmazlık konusu ihalede gerçek anlamda rekabetin oluşmadığı ve kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmadığı görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uygunluk, temyize konu Mahkeme kararında hukukî isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: …sayılı kararının BOZULMASINA, DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, …-TL davacı yanında müdahil yargılama giderinin davalı idareden alınarak müdahile verilmesine, posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, ilk derece yargılama aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcı ile temyiz aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 05.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.