Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2017/2772 E.  ,  2018/4161 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/2772
Karar No : 2018/4161

DAVACI : …
VEKİLİ : …
VEKİLLERİ : …

DAVANIN KONUSU :
… Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararının, … Anonim Şirketi’ndeki (…) … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin kısmının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu kararın 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 2. maddesinin (d) ve (g) bentlerine aykırı olduğu, oluşabilecek tekelci yapının olumsuz etkilerinin önlenmesi ve stratejik konularda devletin sahip olacağı imtiyazlı hisse oluşturulması ilkeleri doğrultusunda özelleştirmenin yapılabileceği, … tarafından kullanılan bazı hatlar askeri açıdan stratejik öneme sahip olduğundan özelleştirilmesinde sakınca olduğu, Kanun’da imtiyazlı hisse oluşturulacak kuruluşların sayıldığı, ancak stratejik konu ve kuruluşların sayılmadığı, …’nin …’da deniz ulaşımının çok büyük bir kısmını karşıladığı, … Belediyesi’nden beklenen en önemli hizmetin ulaşım olduğu, özelleştirme işleminin belediyenin kamuya daha iyi hizmet vermekten ziyade kâr etme amacına yönelik olduğu, 4046 sayılı Kanun’un 2/(i) bendi gereğince özelleştirme uygulamalarında milli güvenlik ve kamu yararının gerektirdiği durumlar hariç kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelere devir yapılmamasının esas olduğu, … A.Ş.’den kamu yararı için gerekli olduğu gerekçesiyle devralınan gemilerin işletme hakkının …’ye verildiği, özelleştirmeyle bu amaca uygun hareket edilmediği, deniz araçlarının özelleştirilmesinin kamu yararı amacına hizmet etmediği, faaliyetin kamu hizmeti olduğu, … kamu tüzel kişisi olduğundan kâr amaçlı değil, kamu yararı amaçlı hareket ettiği, özelleştirme sonucu maliyetlerin artacağı, daha yüksek fiyata deniz taşıma hizmetlerinden yararlanmak zorunda kalınacağı, özelleştirme sonrasında işçilerin sosyal güvencelerden yoksun kalınmasına yol açacağı, özelleştirmeyle sendikalaşmanın önüne geçileceği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
Dava konusu kararın 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 2. maddesinin (d) ve (g) bentlerine aykırı olmadığı, …’nin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulduğu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 26. maddesinin 1. fıkrasında büyükşehir belediyelerinin kendilerine verilen görev ve hizmet alanlarında ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre sermaye şirketleri kurabileceği, deniz toplu taşımacılık hizmetlerinin … tarafından tekel olarak yürütülmediği, özel tekneler ve deniz taksilerinin de bulunduğu, deniz toplu ulaşımının stratejik bir konu olmadığı, …’nin stratejik bir kuruluş olmadığı, 4046 sayılı Kanun’un 13. maddesinin (b) bendi uyarınca imtiyazlı hisselerin oluşturulacağı kuruluşların Kanun’da belirtildiği, …’de imtiyazlı hisse oluşturulmasına gerek bulunmadığı, şirkete yapılacak yeni yatırımlarla hizmetin daha fazla tüketiciye ulaşmasıyla kamu yararının en üst düzeyde tesis edileceği, verimliliğin sağlanacağı, … hisselerinin özelleştirilmesiyle Belediyelerinin deniz ulaşım hizmetleri üzerindeki yetkisini devretmediği, …’nin özelleştirilmesinden sonra yine … Belediyesinin denetimi altında olacağı, bilet fiyatlarının, tarifelerin, güzergâhların belirlenmesinde UKOME kararlarına tâbi olunacağı, özelleştirilen şirketlerin personelinin sosyal haklarının 4046 sayılı Kanunla güvence altına alındığı, Kanun’un 21., 22. ve 26. maddelerinde bu durumun düzenlendiği, ihale öncesi Rekabet Kurumu’ndan 4046 sayılı Kanun’un 2. maddesinin (d) bendi uyarına görüş alınacağı, kamu hizmetinin kamu eliyle yürütülmesinin kanuni bir zorunluluk olmadığı, sürekli yatırım ve finansman gerektiren bir sektörde faaliyet gösteren …’nin özelleştirilmesiyle yatırımlar için gerekli kaynakların özel sektör tarafından sağlanacağı, …’ye yapılacak yatırım harcamaların Belediyelerinin asli görevlerine aktarılacağı, öte yandan 02/09/2010 tarihinde … Şehir Hatları A.Ş.’nin kurulduğu, il sınırları içinde yolcu vapurları ile deniz yoluyla toplu taşıma hizmetinin Belediyeleri bünyesinde bırakılması ve …’nin bu hatlardaki faaliyetinden çekilmesinin kararlaştırıldığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘UN DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI … ‘NIN DÜŞÜNCESİ : … Belediyesi ile iştiraklerinin ve bağlı kuruluşlarının … A.Ş’deki hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin 18/09/2009 tarih ve … sayılı … Belediye Meclisi Kararının iptali istenilmektedir.
21/03/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanunun 38 inci maddesi ile yapılan değişiklikten önceki 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 1. maddesinin (A) fıkrasının (e) bendinde, bu kanunun amacının belediye ve il özel idarelerine ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın her türlü iştiraklerindeki paylarının ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmelerine ilişkin esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş, 2. maddesinin (d) bendinde, “Oluşabilecek tekelci bir yapının olumsuz etkilerinin önlenmesi” (g) bendinde de, “stratejik konularda devletin sahip olacağı imtiyazlı hisse oluşturulması” özelleştirme uygulamalarında esas alınacak ilkeler arasında sayılmıştır. “Mahalli İdarelerde Özelleştirme Uygulamaları” başlıklı 26. maddesinin birinci fıkrasında, belediye ve il özel idarelerine ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın her türlü iştiraklerindeki paylarının özelleştirilmesine ilişkin işlemlerin bu kanundaki esaslara göre, yetkili organlarınca belirleneceği ve yürütüleceği kurala bağlanmıştır. Anılan Yasanın “Stratejik Konu ve Kuruluşlar ile İmtiyazlı Hakların Belirlenmesi” 13. maddesinde, Özelleştirme programına alınan kuruluşlarla ilgili olarak; a) stratejik sayılacak konu ve kuruluşları tespit etmeye, b) Tekelleşmenin önlenmesi de dahil, ekonomi ve güvenlik ile ilgili olarak milli yararın korunması amacıyla, (a) bendi gereğince tespit edilecek stratejik kuruluşlardaki kamu payının % 50’nin altına düşmesi durumunda bu kuruluşların yetkili kurullarında alınacak kararlarda söz ve onay hakkı verecek imtiyazlı hisselerin miktarını ve bu paylara dayanarak Devletin sahip olacağı imtiyazlı hakları belirlemeye, imtiyazlı hisselerin miktarını ve bunlarla ilgili imtiyazlı hakları değiştirmeye, stratejik konu ve kuruluş olarak tespit edilenleri bu kapsamdan çıkarmaya Kurul’un yetkili olduğu belirtilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesinin (j) bendinde de, belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermenin belediye meclisinin görev ve yetkisinde olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Dosyada mevcut … Belediye Meclisi, Hukuk – Plan ve Bütçe Komisyonu’nun … A.Ş’nin özelleştirilmesi ile ilgili 18/09/2009 tarihli ve … sayılı müşterek raporunda; belediyelerin, mali, beşeri ve teknik kaynaklarını kamusal ve yarı kamusal mal ve hizmet üretimine tahsis ederek, serbest piyasanın daha etkin ve rekabete açık şekilde yürütebileceği işleri piyasadaki mal ve hizmet üreticilerine bırakmasının kaynak kullanımında tasarruf sağlayacağı belirtildikten sonra … A.Ş.’nin; faaliyet gösterdiği sektörün iş yükünün dinamik ve mali gücü yüksek bir şirket yapılanmasını gerektirdiği, Şirkete sermaye, teknoloji ve bilgi transferi yoluyla ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücü sağlanmasının önemli olduğu, verimlilik artışının gerçekleştirilmesi, toplu taşımacılıkta deniz ulaşımının sahip olduğu payın arttırılması için yapılması gereken yeni yatırımların özel teşebbüs tarafından gerçekleştirilmesinin sağlanması ve genel kamu yararının tesisi için özelleştirmenin uygun olacağı ifade edilmiştir.
…’da şehir içi deniz ulaşımı, …ne bağlı olarak çalışan Şehir Hatları İşletmesi Müdürlüğü adı altında yapılmakta iken …’un hızla artan trafik sorununun çözümüne katkıda bulunmak ve deniz ulaşımının geliştirilmesi amacıyla 1580 sayılı Mahalli İdareler Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyeleri Kuruluş Kanunu uyarınca davalı idare tarafından 1987 yılında … A. Ş.’nin kurulduğu, 1988 yılında şirketin unvan değişikliğine giderek … A. Ş (…) adını aldığı anlaşılmaktadır.
… Belediyesi ile … A.Ş Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 15/03/2005 tarihli protokol sonrasında da, … A.Ş ile Şehir Hatları İşletmesi ve Denizyolları İşletmesine ait … …, …, …, …-…, …-…, …-…-…-…-… hatlarındaki yolcu araç ve taşıma hizmetlerinin … Belediyesine devredilerek …ne ait gemiler ile yüzer vasıtaların satıldığı, bu hatlarda faaliyet gösteren ve mülkiyeti …ne ait iskelelere ilişkin taşınmazlar ile … Tersanesinin bilabedel davalı idareye devredildiği ve Büyükşehir Belediyesinin, …nden devraldığı hatları, gemi ve iskeleleri … Deniz Otobüsleri Sanayii ve Ticaret A.Ş’ne kiraladığı ve adı geçen Şirketin, mülkiyetinde olan bir kısım deniz araçları hariç olmak üzere … Belediyesine ait deniz araçları ile tasarruf hakkı … Belediyesine ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne ait kullanım alanlarında kiralama ve işletme protokolü çerçevesinde hizmet verdiği görülmektedir.
Olayda, şehir hatları vapurları, şehir hatları arabalı vapurları, deniz otobüsleri ve hızlı feribotlar ile yapılan deniz ulaşımındaki bu kamu hizmetinin, … Deniz Otobüsleri Sanayii ve Ticaret A.Ş’nin yanı sıra … Belediyesinin iştiraki olan … Şehir Hatları A.Ş ve diğer işletme ve kooperatifler tarafından da yapıldığı, tekelci bir yapının olumsuz etkilerinin önlenmesi yönünden 4046 sayılı Yasanın 2. maddesinin (d) bendine aykırılık oluşturmayacağı, bunun yanı sıra özelleştirme kapsam ve programına alınmış … A.Ş’nin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulduktan sonra deniz ulaşımındaki faaliyetini sürdürmeye devam ettiği, bu haliyle özelleştirme kapsam ve programına alınmasında usulen bir engel bulunmadığı görülmekte olup, dava konusu Meclis Kararının bu yönüyle mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, … A.Ş’nin özelleştirme kapsam ve programına alınmasından sonra özelleştirilmesinin nihai bildirimine ilişkin olarak Rekabet Kurulu’nca … tarih ve … sayılı kararın alındığı görülmekte olup, … … A.Ş.’deki … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerin tamamının blok satış yöntemiyle devralınması işleminin; 4054 sayılı Kanun’un 7. maddesi ve 1998/4 sayılı “Özelleştirme Yoluyla Devralmaların Hukuki Geçerlilik Kazanabilmeleri İçin Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve İzin Başvurularında Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” kapsamında izne tabi olduğuna ve teklif sahiplerinden herhangi biri tarafından gerçekleştirilecek muhtemel devralma işlemi sonucunda hâkim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle işletme izni verilmesinde sakınca olmadığına karar verilmiştir.
4046 sayılı Kanun’un “Stratejik Konu ve Kuruluşlar ile İmtiyazlı Hakların Belirlenmesi” başlıklı 13. maddesinde ise, özelleştirme programına alınan kuruluşlarla ilgili olarak; a) stratejik sayılacak konu ve kuruluşları tespit etmeye, b) Tekelleşmenin önlenmesi de dahil, ekonomi ve güvenlik ile ilgili olarak milli yararın korunması amacıyla, (a) bendi gereğince tespit edilecek stratejik kuruluşlardaki kamu payının % 50’nin altına düşmesi durumunda bu kuruluşların yetkili kurullarında alınacak kararlarda söz ve onay hakkı verecek imtiyazlı hisselerin miktarını ve bu paylara dayanarak Devletin sahip olacağı imtiyazlı hakları belirlemeye, imtiyazlı hisselerin miktarını ve bunlarla ilgili imtiyazlı hakları değiştirmeye, stratejik konu ve kuruluş olarak tespit edilenleri bu kapsamdan çıkarmaya Kurul’un yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir. Görüleceği üzere, özelleştirme programına alınan … A.Ş ile özelleştirmeye konu ulaşım hizmetinin stratejik olup olmadığı ve kamu yararını teminen imtiyazlı hisse oluşturulup oluşturulmayacağı hususu, Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından değerlendirilmek suretiyle karara bağlanacağından, bu aşamada 4046 sayılı Yasanın 2/g maddesindeki ilke yönünden incelenmesine hukuken imkan bulunmamaktadır.
Dava konusu 18/09/2009 tarih ve … sayılı … Belediye Meclisi Kararına gelince; 1- … Belediyesi, bağlı kuruluşları ve iştiraklerinin, sermayesinin tamamına sahip olduğu… Anonim Şirketi’ndeki (…) hisselerinin özelleştirme kapsam programına alınması, 2- özelleştirme süreci ile ilgili olarak; a) hazırlık işlemlerinin başlatılması, yürütülmesi ve gerekli danışmanlık hizmet alımlarının yapılması, b) Hazırlık çalışmaları ve danışmanların hazırlayacağı raporlara göre 4046 sayılı Kanunda düzenlenen esaslar çerçevesinde hisselerinin blok satış ve/veya halka arz şeklinde özelleştirilmesine karar verilmesi, özelleştirme ihale usulünün kapalı teklif açık artırma şeklinde belirlenmesi, ihale işlemlerinde ihale komisyonunun yetkili kılınması, c) özelleştirme ihale işlemlerinin yürütülmesi ve ihale komisyon kararının Belediye Meclisinin onayına sunulması, d) Gerektiğinde özelleştirme işlemleri ile ilgili olarak belediye birimlerinin ve … ‘nin görevlendirilmesi hususlarında … Belediye Başkanının 2 yıl süre ile yetkili kılınmasına, 3- 4046 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre “Değer Tespit Komisyonu” ve “İhale Komisyonunun” ekli listede düzenlenen şekilde belirlenmesi, 4- Özelleştirme çalışmalarında sekretarya görevinin … Belediye Başkanı adına Kaynak Geliştirme ve İştirakler Daire Başkanlığı tarafından yürütülmesi, 5- Aynı konuda daha önce alınmış … nolu kararın kaldırılması konusunda 4046 sayılı Yasanın 1. ve 26. maddeleri ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesinin (i) ve (j) bentleri gereği Hukuk Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından hazırlanarak uygun görülen 18/09/2009 tarih ve … sayılı Müşterek Raporun kabul edildiği anlaşılmıştır.
… Belediyesi, … A.Ş’nin sermayesine % 94,3970 oranında iştirak etmektedir. 4046 sayılı Kanun’un 26. maddesinde de belediye iştiraklerinin özelleştirilmesine ilişkin işlemlerin bu Kanundaki esaslara göre yetkili organlarca belirlenip yürütüleceği öngörülmüş ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18/j maddesinde belediye ait iştiraklerinin özelleştirilmesine karar verilmesi Belediye Meclisinin görevleri arasında sayılmıştır. Dolayısıyla özelleştirme kapsam ve programına alınmış … … Anonim Şirketi’nin özelleştirme yönteminin belirlenmesi ve ihale usulünün tespiti hususunda da, … Belediye Meclisi yetkili ve görevlidir. Ancak dava konusu Meclis Kararının 2. maddesinde, … A.Ş’nin özelleştirme süreci ile ilgili olarak (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan hususlarda … Belediyesi Başkanı’na iki yıl süre ile yetki verilmiş, aynı maddenin (b) bendinde ise 4046 sayılı Kanunda düzenlenen esaslar çerçevesinde şirket hisselerin özelleştirilme yönteminin belirlenmesi ile ilgili olarak blok satış ve/veya halka arz şeklinde özelleştirilmesine karar verilmesi de Belediye Başkanının yetkileri arasında sayılmıştır. 4046 sayılı Kanun’un 3/c maddesi ile 26. maddesinin birinci fıkrasındaki düzenleme ve 5393 sayılı Yasanın 18/j maddesi dikkate alındığında, özelleştirme yöntemlerini ve işin gereğine göre bunlardan hangisinin uygulanacağını belirlemek konusunda Belediye Meclisi yetkilidir. Bu itibarla, dava konusu Meclis Kararının 2. maddesinin (b) bendi, Belediye Meclisine ait yetkinin, … Belediye Başkanına devredilmesi sonucunu doğuracak nitelikte olduğundan, mevzuata aykırıdır.
Açıklanan nedenlerle, 18/09/2009 tarih ve … sayılı … Belediye Meclisi Kararının 2. maddesinin (b) bendinin, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesinin (j) bendi aykırılığı nedeniyle iptaline, bu madde dışındaki kısımları yönünden ise davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 18/12/2018 tarihinde, davacı vekili ‘ın geldiği, davalı idare vekilinin gelmediği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Gelen tarafa usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra gelen tarafa son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava dilekçesinde, … Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiş ise de, dilekçe içeriği ve öne sürülen hukuka aykırılık sebepleri dikkate alınarak iptal istemi, … Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … kararının “… Anonim Şirketi’ndeki (…) … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınması” ile sınırlı olarak incelenmiştir.

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
10/04/1987 tarih ve 1743 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde, 06/04/1987 tarihinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca tescil edildiği ilan olunan … Ulaşım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, , …, Elektrik, Tramvay, Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü, …, …, … Belediyeler Bakım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve … Beton Elemanları ve Hazır Beton Fabrikaları Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından kurulduğu, 07/09/1988 tarih ve 2096 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde ise şirket unvanının … Anonim Şirketi olarak değiştirildiği yayımlanmıştır.

18/09/2009 tarih ve … sayılı … Belediye Meclisi Hukuk-Plan ve Bütçe Komisyonu Müşterek Raporu’nda, … Belediyesi’nin, … Anonim Şirketi (…)’nin sermayesinin %94,3970 oranında iştirak ettiği, bu şirketin faaliyet gösterdiği sektörün iş yükünün dinamik ve mali gücü yüksek bir şirket yapılanmasını gerektirmesi, şirkete sermaye, teknoloji ve bilgi transferi yolu ile şirketin ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücüne erişmesinin sağlanması, ekonomide verimlilik artışının gerçekleştirilmesi, toplu taşımacılıkta deniz ulaşımının sahip olduğu payın artırılması için yapılması gereken yeni yatırımların özel teşebbüs tarafından gerçekleştirilmesinin sağlanması, kamu menfaatlerinin temini ve genel kamu yararının tesisi için, … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerinin sermayesinin %100’üne sahip olduğu … ‘nin özelleştirilmesinin uygun olacağı belirtilerek, … ‘deki … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınması ile özelleştirme sürecine ilişkin olarak alınan kararların komisyonca uygun görülerek raporun … Belediye Meclisi’nin onayına sunulmasına karar verilmiştir.
… Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararıyla, …’deki … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ve özelleştirme sürecine ilişkin olarak alınan kararları içeren Hukuk-Plan ve Bütçe Komisyonları Müşterek Raporu’nun kabulüne karar verilmesi üzerine söz konusu kararın …’deki … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. maddesinin (A) fıkrasının (e) bendinde, bu Kanun’un amacının, belediye ve il özel idarelerine ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın her türlü iştiraklerindeki paylarının, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirmelerine ilişkin esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş; “Mahalli İdarelerde Özelleştirme Uygulamaları” başlıklı 26. maddesinin 1. fıkrasında, belediye ve il özel idarelerine ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın her türlü iştiraklerindeki paylarının özelleştirilmesine ilişkin işlemlerin bu Kanundaki esaslara göre, yetkili organlarınca belirleneceği ve yürütüleceği kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un “İlkeler” başlıklı 2. maddesinde, özelleştirme uygulamalarında esas alınacak ilkeler arasında “(d) Oluşabilecek tekelci bir yapının olumsuz etkilerinin önlenmesi”, “(g) Stratejik konularda devletin sahip olacağı imtiyazlı hisse oluşturulması” sayılmış; “Stratejik Konu ve Kuruluşlar ile İmtiyazlı Hakların Belirlenmesi” başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasında, özelleştirme programına alınan kuruluşlarla ilgili olarak; a) Stratejik sayılacak konu ve kuruluşları tespit etmeye, b) Tekelleşmenin önlenmesi de dâhil, ekonomi ve güvenlik ile ilgili olarak milli yararın korunması amacıyla, (a) bendi gereğince tespit edilecek stratejik kuruluşlardaki kamu payının % 50’nin altına düşmesi durumunda bu kuruluşların yetkili kurullarında alınacak kararlarda söz ve onay hakkı verecek imtiyazlı hisselerin miktarını ve bu paylara dayanarak Devletin sahip olacağı imtiyazlı hakları belirlemeye, imtiyazlı hisselerin miktarını ve bunlarla ilgili imtiyazlı hakları değiştirmeye, stratejik konu ve kuruluş olarak tespit edilenleri bu kapsamdan çıkarmaya, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun yetkili olduğu belirtilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesinin (j) bendinde, belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermenin belediye meclisinin görev ve yetkisinde olduğu kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, belediyelere ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar verilmesinde belediye meclisinin görevli ve yetkili olduğu, belediyelere ait ticari amaçlı kuruluşlar ile her türlü iştiraklerindeki paylarının özelleştirilmesine ilişkin işlemlerin ise 4046 sayılı Kanundaki esaslara göre yetkili organlarınca belirlenip yürütüleceği açıktır.
Bu bağlamda, … Belediye Meclisi, belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar verilmesinde görevli ve yetkili olduğundan, …’nin hisselerinin … Belediye Meclisi tarafından özelleştirme kapsam ve programına alınmasına karar verilmesinde bu yönüyle hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
… Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı Hukuk-Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu’nda, şirketin faaliyet gösterdiği sektörün iş yükünün dinamik ve mali gücü yüksek bir şirket yapılanmasını gerektirmesi, şirkete sermaye, teknoloji ve bilgi transferi yolu ile şirketin ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücüne erişmesinin sağlanması, ekonomide verimlilik artışının gerçekleştirilmesi, toplu taşımacılıkta deniz ulaşımının sahip olduğu payın artırılması için yapılması gereken yeni yatırımların özel teşebbüs tarafından gerçekleştirilmesinin sağlanması, kamu menfaatlerinin temini ve genel kamu yararının tesisi gerekçe gösterilerek … Belediyesi, … Belediye Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerinin sermayesinin %100’üne sahip olduğu … A.Ş’nin özelleştirilmesinin uygun olacağının belirtildiği, bu rapor üzerine … Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararıyla … A.Ş hisselerinin özelleştirme kapsam ve programına alındığı dikkate alındığında, bu kararın 4046 sayılı Kanun’un öngördüğü ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlama amacına ve özelleştirme ilkelerine uygun olduğu ve ilgili mevzuata aykırı bir yönünün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, 4046 sayılı Kanun’da, …’deki … Belediyesi, bağlı kuruluşları ve iştiraklerine ait hisselerin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına engel bir düzenleme de bulunmayıp, … Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararının …’nin, … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacı tarafından, …’deki … Belediyesi, … Belediyesi Bağlı Kuruluşları ve İştiraklerine ait hisselerinin tamamının özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin … Belediye Meclisi’nin 18/09/2009 tarih ve … sayılı kararının, 4046 sayılı Kanun’un 2. maddesinin (d) ve (g) bentlerine aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de, … Şehir Hatları Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, yerel/ulusal düzeyde, deniz toplu ulaşım ve taşımacılık ihtiyacını karşılamak üzere 02/09/2010 tarihinde … Ticaret Siciline kaydedildiği, bu hususun 08/09/2010 tarih ve 7645 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlandığı, bu itibarla deniz taşımacılığı hizmetinin sadece … tarafından yürütülmediği, deniz ulaşımı hizmetinin … Şehir Hatları A.Ş., deniz taksileri ve diğer işletmeler tarafından da yapıldığı; 4046 sayılı Kanun’da özelleştirme programına alınan kuruluşlarla ilgili olarak stratejik konu ve kuruluşları tespit etmeye, Devletin sahip olacağı imtiyazlı hakları belirmede Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun yetkili olduğu anlaşıldığından davacının bu yöndeki iddialarına da itibar edilmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 19/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.