Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2017/2527 E. , 2017/3599 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/2527
Karar No:2017/3599
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Karşı Taraf (Davalı): …
Vekili: …
İstemin Özeti: … . İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının; taşınmazların açık artırma yoluyla satışına ilişkin belediye encümeni kararının ve taşınmazların satışı için yetki verilmesi yolundaki belediye meclisi kararının hukuka aykırı olduğu, taşınmazların çok düşük bedelle satıldığı, ihale ilanının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na uygun olarak yapılmadığı, taşınmazlar üzerinde korunmaya muhtaç tarihi eser kalıntılarının bulunduğu, ihalenin başkalarına menfaat sağlamak amacıyla yapıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’nin Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Dava, … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada, …parsel ile … ada, … parsel sayılı taşınmazların açık artırma yoluyla satışına ilişkin 09.09.2015 tarih ve 120 sayılı … Belediye Encümeni kararı ile taşınmazların satışı için yetki verilmesi yolundaki Belediye Meclisinin 07.09.2015 tarih ve 2015/09-5 sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; ihale konusu taşınmazlar hakkında korunması gerekli tarihsel ve kültürel bir varlık olduğuna dair herhangi bir somut bilgi-belge sunulmadığı, ihale ilanının usulüne uygun şekilde yapılıp yapılmadığının tespitine yönelik ara kararına davalı idarece verilen cevabi yazıda, ilçede günlük gazete çıkmadığından dolayı 2886 sayılı Kanun’un 17. maddesine istinaden Belediye hoparlörü ve Belediye ilan askısı ile ihalenin ilan edildiği şeklinde cevap verildiği; davalı belediyenin ihale konusu taşınmazların satımı konusunda yetkisinin olduğu, 2886 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalenin ilgili mevzuat çerçevesinde usulüne uygun olarak yapıldığı, bu nedenle dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesinde, “Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.”, 2. maddesinde, “Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.”, 9. maddesinde, “Tahmin edilen bedel, idarelerce tespit edilir veya ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak arasında saklanır. Bu bedel gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir.”, 25. maddesinde ise isteklilerden, ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3’ü oranında geçici teminat alınır. 10’uncu madde uyarınca yapılacak ihalelerde geçici teminat teklif edilen bedelin, tasfiye idaresince yapılan taşınır mal satışlarında ise satışa esas bedelin % 3’ünden az olamaz. Pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde, geçici teminat alıp almamakta idareler serbesttir.” kuralı yer almıştır.
2886 sayılı Kanun’un “ihalenin ilanı” başlıklı 17. maddesinde, günlük gazete çıkan yerlerde ihalelerin, ihalenin yapılacağı yerde çıkan gazetelerde en az bir gün aralıkla yayınlanmak suretiyle iki defa duyurulacağı, gazete ile yapılacak ilk ilan ile ihale günü arasının 10 günden, son ilan ile ihale günü arasının 5 günden az olamayacağı, günlük gazete çıkmayan yerlerdeki ihalelerde ilanın, yukarıda yer verilen süreler içinde ilgili idare ile hükümet ve belediye binalarının ilan tahtalarına asılacak yazılar ve belediye yayın araçları ile yapılacağı, bu işlemlerin bir tutanakla belgeleneceği kurala bağlanmıştır.
Aktarılan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, 2886 sayılı Kanun kapsamında yapılacak ihalelerde açıklık ve rekabetin sağlanmasının esas olduğu, ihaleye hazırlık aşamasında idarelerce tahmin edilen bedelin tespit edileceği veya ettirileceği, isteklilerden ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3’ü oranında geçici teminat alınacağı, günlük gazete çıkmayan yerlerdeki ihalelerde ilanın ilgili idare ile hükümet ve belediye binalarının ilan tahtalarına asılacak yazılar ve belediye yayın araçları ile yapılacağı, bu işlemlerin bir tutanakla belgeleneceği anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın muhammen bedelinin …-TL, geçici teminat miktarının ise muhammen bedelin yaklaşık %93’ü oranında …-TL olarak belirlendiği, … ada, … parsel sayılı taşınmazın muhammen bedelinin ise …-TL ve geçici teminat miktarının muhammen bedelin yaklaşık %14’ü oranında …-TL olarak belirlendiği; Mahkemenin 24/01/2017 tarihli ara kararıyla … Kaymakamlığı’ndan, ihale ilanının 2886 sayılı Kanun’un 17/1-b maddesi uyarınca hükümet konağında yapılıp yapılmadığına dair bilgi ve belgeler ile … İlçesinde günlük gazete çıkarılıp çıkarılmadığına dair bilgi ve belgelerin istenildiği, Kaymakamlık tarafından verilen 07.02.2017 tarihli cevabi yazıda, “ilçede günlük gazete çıkaran yayınevi bulunmadığı ve hükümet konağında ihale ilanının yapıldığına dair belgeye rastlanmadığı”nın belirtildiği; 30.09.2015 tarihinde yapılan ihaleye tek isteklinin katıldığı anlaşılmaktadır.
Geçici teminat miktarı yönünden uyuşmazlık incelendiğinde;
2886 sayılı Kanun’un 25.maddesinde, bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerde geçici teminatın tahmin edilen bedelin %3’ü oranında alınacağının kurala bağlandığı ve bu konuda idareye takdir yetkisi tanınmadığı, Kanun’da öngörülen geçici teminat miktarının üzerinde bir miktar istenmesi hâlinde, daha yüksek geçici teminat miktarı ödeyemeyecekler yönünden ihaleye katılımın engellenebileceği, buna bağlı olarak ihalede rekabetin sağlanamayabileceği dikkate alındığında, tahmin edilen bedelin % 3’ü oranında geçici teminat alınması gerekirken, bu oranın çok üzerinde geçici teminat alınmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
İhale ilanının usulüne uygun şekilde yapılıp yapılmadığına gelince;
… ilçesinde günlük gazete çıkaran yayınevi bulunmaması nedeniyle yerel gazetede ihale ilanı yapılmamışsa da, uyuşmazlık konusu ihalenin 2886 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yapıldığı göz önünde bulundurulduğunda, anılan Kanun’un 17. maddesi gereğince belediye binasının ilan panosunda ve belediye hoparlörüyle yapılan ilanın yanı sıra, hükümet binasının ilan tahtasına asılmak suretiyle ihale ilanının gerçekleştirilmesi gerektiğinden, belirtilen şekilde yapılmayan ihale ilanında usule uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, dava konusu ihalede geçici teminatın %3 oranında alınması gerekirken, bu oranın çok üzerinde geçici teminat alınmasının ve ihale ilanının kanunda belirtilen usule uygun şekilde yapılmamasının ihaleye katılımı azaltıp rekabeti engelleyebileceği dikkate alındığında, 2886 sayılı Kanun hükümlerine aykırı şekilde gerçekleştirilen taşınmazların satışına ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, DAVA KONUSU İŞLEMLERİN İPTALİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 05.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.