Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2017/2376 E. , 2020/1655 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/2376
Karar No:2020/1655
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Avrupa Yakası Milli Emlak Daire Başkanlığı
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … Mevkii, … pafta, … ada, … ve … sayılı parsellerin önündeki Hazine adına kayıtlı 450.362,00 m² yüzölçümlü taşınmazların yat limanı kapsamında kullanılmak üzere ilk yıl için …-TL olarak belirlenmesine yönelik Bedel Tespit Komisyonu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; dava konusu işleme konu taşınmazların yıllık kullanım izin bedellerinin belirlenmesi için mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği ve bu kapsamda sunulan 17/02/2016 havale tarihli bilirkişi raporunda; “…keşif anında mahallinde çekilen resimlerde de görüleceği gibi; (F) ile tanımlanan 84.000,00 m2 lik deniz yüzeyi park ve manevra alanının fiilen kullanılmakta olduğu, (B) ile tanımlanan mendireğin önündeki dolgu alanın bulunduğu, (A) ile tanımlanan 5.718,00 m2 lik tekne çekek yerinin kullanıldığı, (C) ve (D) ile tanımlanan 12.148,00 m2 lik dolgu alanın mevcut olduğu tespit edilmiştir. (G) ile tanımlanan 167.676,00 m2 lik dolgu alanında dolgu çalışmalarının devam ettiği, dava konusu alanda öngörülen yat limanı fonksiyonunun, plan notları eliyle, alanda çok geniş yelpazede işlev üstlenebilecek yapı ve/veya yapı gruplarının oluşmasına olanak tanıyacak şekilde esnek bırakıldığı, 1100 yat kapasiteli … Bölgesi ile ilgili imar planlarına ait irdeleme bölümünde arz edilen belirsizlikler, emsal olarak sunulan belge ve bilgilerin irdelenmesi sonucu gerek bölgesel ve gerekse sektör için elde edilen değere yönelik genel fikirler, somut olayımızda her yat limanının veya marinanın biriciklik durumu nedeniyle bir birine bire bir emsal olamama durumu hep birlikte değerlendirildiğinde; ilk yıl kullanım bedelinin, yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiği, İmar Planlarında “yat limanı” olarak belirlenen ve bir bütün halinde kullanımı planlanan Turizm Alanı sahanın kentle irtibatı … Caddesi ile sağlanmakta olduğu. 2014 yılı … Caddesi E.V.D = 5.000,00 TL/m2 olduğundan ve yönemeliğin 2/c maddesine göre karasal kullanımlar için birim m2 limit değer 100,00 TL/m2, deniz yüzeyi kullanımlar için ise 10,00 TL/m2 olduğu, elde edilen bu sonuçlara göre davalı idare tarafından belirlenen ilk yıl kullanım bedelleri 100,00 TL/m2 nin altında olduğundan … TL’lik ihale bedeli fahiş bulunmadığı” görüşlerine yer verildiği, rapora yönelik davacı vekili tarafından yapılan itirazlar dikkate alınarak ve Mahkememizce de gerekli görülmesi üzerine 30/06/2016 tarihli ara kararımız ile ek rapor istenildiği, 10/02/2017 havale tarihli bilirkişi ek raporunda; “marinalar, geniş su yüzeyleri-kent bağlantısını sağlayan ayrıcalıklı lokasyon olduğu, bu lokasyonların, deniz kesiminde; kıyı şeridinin formu, deniz tabanının topografik yapısı, tektonik özellikler v.b., kara kesiminde ise; marinanın artalanındaki yerleşke dokusu, bu yerleşkenin metropoliten alan içerisindeki özellikleri, ulaşım bağlantıları ve kentle bütünleşmesi, tesisin genişleme olanağının bulunup bulunmadığ, hizmet edilen nüfus büyüklüğü, yapı ve kullanıcı yoğunluğu, yakın bölgenin sosyo-ekonomik göstergeleri vb. bakımlarından bir birileri ile aynı olmaları mümkün olmadığı, bu durum söz konusu tesislerin (lokasyonların) biricikliği şeklinde tanımlandığı, diğer yandan, her marinanın kuruluş yer seçimi ile başlayıp, yapım ve kullanma süreci ile devam eden bir ömrü barındırdığı ve bu ömrün farklı evrelerinde arz talep etkileşimine bağlı olarak farklı metrekare değerleri taşıyabileceği ve bu rakamın zaman içinde güncellemeler geçirmesinin doğal bir sonuç olduğu, dolayısıyla dava konusu sahada yapılacak marinanın diğer marinalarla mukayese edilerek emsal alınmasının şehircilik ilkeleri ve planlama esasları ile kent ekonomisi disiplinin temel ilkeleri doğrultusunda mümkün olmadığı” görüşlerine yer verildiği, davacı vekili tarafından yapılan itirazların raporu kusurlandıracak nitelikte olmadığı görülerek objektif ve bilimsel değerlendirmeyi içeren rapor ve ek rapor Mahkemelerince de hükme esas alınabilecek nitelikte bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, bilirkişi raporunun yetersiz olduğu, … Yat Limanı için belirlenen kullanım bedeli ile … Belediyesi Yat Limanı karşılaştırıldığında aradaki farkın ortaya çıkacağı, idarenin kullanım bedelini hukuka aykırı şekilde belirlediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 30/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.