Danıştay Kararı 13. Daire 2017/1442 E. 2019/3953 K. 02.12.2019 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2017/1442 E.  ,  2019/3953 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/1442
Karar No:2019/3953

TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ :
KARŞI TARAF (DAVALI):
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, “…” plaka için yapılan ihale kararının geri alınması, ilk plaka tahsisinde belirlenen rakamlar üzerinden plaka tahsisi yapılması ve fazla ödenen ihale bedelinin iadesi istemiyle 14/12/2016 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin 21/12/2016 tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 20/A maddesi uyarınca aynı Kanun’un 11. maddesi kapsamında bir başvuru yoluna gidilmeksizin doğrudan 30 gün içinde dava açılması gerektiği, idareye yapılan başvurunun dava açma süresini durdurmayacağı, davacının ihale işlemini ve ihale bedelini en geç ihalenin yapıldığı tarih olan 25/10/2016 tarihinde öğrendiği, bu tarihten itibaren 30 gün içinde dava açılması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 21/02/2017 tarihinde açılan işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, fiilen taşıma işinde çalışan kişilere “…” plaka verilmesi gerekirken yüksek muhammen bedeller ile ihaleye çıkıldığı, kesinleşen ihale kararının bildirilmesine ilişkin işlemde merci ve süre gösterilmediği, başvurunun reddine ilişkin işlemin 27/12/2016 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine 60 günlük dava açma süresi içinde davanın açıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
USUL YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı’nca, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 25/10/2016 tarihinde gerçekleştirilen “…” plaka satış ihalesi üzerinde kalan davacı tarafından, “…” plaka için yapılan ihale kararının geri alınması, ilk plaka tahsisinde belirlenen rakamlar üzerinden plaka tahsisi yapılması ve fazla ödenen ihale bedelinin iadesi istemiyle 14/12/2016 tarihinde idareye başvuruda bulunulduğu, davalı idarenin başvurunun reddine ilişkin 21/12/2016 tarih ve … sayılı cevabi yazısının 27/12/2016 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi üzerine işbu işlemin iptali istemiyle 21/02/2017 tarihinde bakılan davanın açıldığı görülmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. maddesinde, “1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması hâlinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.”; 20/A maddesinde, “1. İvedi yargılama usulü aşağıda sayılan işlemlerden doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanır:
a) İhaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri.

2. İvedi yargılama usulünde:
a) Dava açma süresi otuz gündür.
b) Bu Kanunun 11. maddesi hükümleri uygulanmaz.
…” kurallarına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların ivedi yargılama usulüne tâbi olduğu, bu usule tâbi olan uyuşmazlıklarda dava açma süresinin otuz gün olduğu ve dava açılmadan önce idarî işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması istemiyle, 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında yapılacak bir başvurunun işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurmayacağı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesi uyarınca aynı Kanun’un 11. maddesi kapsamında bir başvuru yoluna gidilmeksizin doğrudan 30 gün içinde dava açılması gerektiği, idareye yapılan başvurunun dava açma süresini durdurmayacağı, davacının ihaleye çıkılmasına ve ihale bedeline ilişkin işlemi, ihale tarihinden önce ihaleye istekli olmak için gerekli belgeleri edindiği tarihte öğrendiği, bu tarihten itibaren 30 gün içinde dava açılması gerekirken, 21/02/2017 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçe ile bakılan davanın açıldığı anlaşıldığından, davanın süre aşımı yönünden reddine dair temyize konu Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02/12/2019 tarihinde esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğuyla karar verildi.

(X) GEREKÇEDE KARŞI OY :
Anayasa’nın 40/2. maddesi hükmü ile bireylerin yargı ya da idari makamlar önünde haklarını arayabilmelerine kolaylık ve olanak sağlanması amaçlanmış; idareye, işlemlerinde, ilgililerin kaç gün içinde, hangi mercilere başvurabileceklerini bildirme yükümlülüğü getirilmiştir. Anayasa’nın 125. maddesinde de, idari işlemlere karşı açılacak davalarda sürenin “yazılı bildirim” tarihinden başlayacağı belirtilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinde, idare mahkemelerinde idari işlemlere karşı dava açma süresinin “altmış gün” olduğu kurala bağlanmış, 20/A maddesinde ise ivedi yargılama usulünde dava açma süresinin “otuz gün” olduğu kurala bağlanmıştır.
İdarenin Anayasa’dan kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirmesi esas olmakla birlikte, belirtilen yükümlülüğün yerine getirilmemesi, idari işlemlere karşı açılan davalarda dava açma süresinin işletilmeyip, ihmal edilmesi sonucunu da doğurmamalıdır. Anayasa’nın 125. maddesinde, idari işlemlere karşı açılacak davalarda sürenin “yazılı bildirim” tarihinden başlayacağının belirtilmesi karşısında, usulüne uygun tebliğ olunan veya bütün unsurlarıyla ilgililer tarafından öğrenilen idari işlemler üzerine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda açıkça belirtilen dava açma sürelerinin işletilmesi zorunludur.
Olayda, davacının Manisa Büyükşehir Belediyesi’nce 25/10/2016 tarihinde gerçekleştirilecek “J Plaka Satışı” ihalesine ait ihale dokümanlarını satın alarak ihaleye katıldığı, anılan ihalenin üzerinde kalması üzerine davacı tarafından, … plaka için yapılan ihale kararının geri alınması, ilk plaka tahsisinde belirlenen rakamlar üzerinden plaka tahsisi yapılması ve fazla ödenen ihale bedelinin iadesi için 14/12/2016 tarihinde idareye başvuruda bulunulduğu, davalı idarenin başvurunun reddine ilişkin 21/12/2016 tarih ve … sayılı cevabi yazısının 27/12/2016 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi üzerine işbu işlemin iptali istemiyle 21/02/2017 tarihinde bakılan davanın açıldığı görülmektedir.
Dosya kapsamından davacının uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin ihale dokümanlarını satın aldığı tarih anlaşılamamakla birlikte davacının ihale dokümanlarını satın aldığı tarihin ihale tarihinden (25/10/2016) önce olacağı açık olup, bu itibarla en geç bu tarihte ihaleyi ve muhammen bedeli öğrenmiş olduğu dikkate alındığında, bu tarihi izleyen altmış günlük genel dava açma süresi içinde dava açılmadığı anlaşıldığından, davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği oyuyla, gerekçe yönünden karara katılmıyorum.