Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2017/1119 E.  ,  2020/2668 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/1119
Karar No : 2020/2668

DAVACI: … Ltd. Şti.
VEKİLİ: Av. …
DAVALI: … Bakanlığı
VEKİLİ: …

DAVANIN KONUSU :
28/04/2017 tarih ve 30051 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin, “01/01/2020 tarihine kadar Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin (Yönetmelik) 25. maddesinin on beşinci fıkrasının uygulanmayacağına” dair 7. maddesinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu Yönetmeliğin, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’na aykırı olduğu, enerji kimlik belgesi alınması zorunluluğunun sürekli ileri tarihe ertelenmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
Dava konusu Yönetmeliğin binalarda enerji kimlik belgesi düzenleme zorunluluğunu ortadan kaldırmadığı, sadece tapu işlemlerinde bu belgenin aranmasının belirli bir süre ertelendiği, ertelemenin enerji verimliliği sektöründe hizmet veren şirketlerin sayısının az olmasından kaynaklandığı, dava konusu Yönetmeliğin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ :
Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …’UN DÜŞÜNCESİ : Dava; 28/04/2017 tarih ve 30051 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalarda Enerji Performanı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin, “01/01/2020 tarihine kadar Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25. maddesinin on beşinci fıkrasının uygulanmayacağına” dair 7. maddesinin iptali istemi ile açılmıştır.
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’nun “Amaç” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Kanunun amacı; enerjinin etkin kullanılması, israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılmasıdır. ” hükmü; “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin (i) bendinde; “Enerji kimlik belgesi: Asgarî olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgeyi,” ifade ettiği hükmü, “Uygulamalar” başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde, “Toplam inşaat alanı yönetmelikte belirlenen mesken amaçlı kullanılan binalarda, ticarî binalarda ve hizmet binalarında uygulanmak üzere mimarî tasarım, ısıtma, soğutma, ısı yalıtımı, sıcak su, elektrik tesisatı ve aydınlatma konularındaki normları, standartları, asgarî performans kriterlerini, bilgi toplama ve kontrol prosedürlerini kapsayan binalarda enerji performansına ilişkin usûl ve esaslar, Türk Standartları Enstitüsü ve Genel Müdürlük ile müştereken hazırlanarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde ilgili idare tarafından yapı kullanma izni verilmez.” hükmü; (d) bendinde; “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmeliğe göre hazırlanan yapı projeleri kapsamında enerji kimlik belgesi düzenlenir. Enerji kimlik belgesinde binanın enerji ihtiyacı, yalıtım özellikleri, ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ve binanın enerji tüketim sınıflandırması ile ilgili bilgiler asgarî olarak bulundurulur. Belgede bulundurulması gereken diğer bilgiler ile belgenin yenilenmesine ve mevcut binalar da dâhil olmak üzere uygulamaya ilişkin usûl ve esaslar, Bakanlık ile müştereken hazırlanarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir. Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı bin metrekareden az olan binalar için enerji kimlik belgesi düzenlenmesi zorunlu değildir. ” hükmü; “Yönetmeliklerin düzenlenmesi” başlıklı Geçici 1. maddenin (1) numaralı fıkrasında ise; “Bu Kanunda yürürlüğe konulması öngörülen yönetmelikler, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl, 7 nci maddenin (ç) ve (d) bentleri kapsamında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulması öngörülen yönetmelikler ise iki yıl içinde çıkarılır. Anılan yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.” hükmü;
Aynı Kanun’un Geçici 6. maddesinin (2) numaralı fıkrasında da; “Bu Kanunun yayımı tarihinde mevcut olan veya yapı ruhsatı alınmış binalar hakkında 7 nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi hükmü, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren on yıl süreyle uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.
18/04/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanununun 7. maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentleri ile 13/12/1983 tarihli ve 180 sayılı Bayındırlık ve İskân Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 30/A numaralı maddesine dayanılarak hazırlanan Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği, 05/12/2008 günlü ve 27075 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
01/04/2010 günlü ve 27539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile, yönetmeliğin 25. maddesine 15. bent eklenmiştir. Söz konusu 15. bentte, “Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükmün uygulanması, uygulamadaki karşılaşılan sorunlar nedeniyle ertelenmiş, en son ise 28/04/2017 günlü ve 30051 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliği ile dava konusu edilen “01/01/2020 tarihine kadar Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25. maddesinin on beşinci fıkrasının uygulanmayacağı” hükmü düzenlenmiştir.
Binalarda enerji kimlik belgesi düzenleme yetkisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş “Enerji Verimlilik danışma Şirketleri” tarafından yapılmakta olup, bu şirketlerin sayısının kısıtlı olması ve ülkedeki bina sayısının fazlalığı karşılaştırıldığında, enerji kimlik belgesi düzenlemesinin hızlı şekilde gerçekleşmediği açıktır.
Bu husus ise, binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin, alım, satım, kiraya verme ve ilgili iş ve işlemlerde binanın kimlik belgesi olma şartının aranması, tapu işlemlerinde pek çok soruna ve aksamaya yol açacak ve hatta mülkiyetin devrini ve kiraya verilmesini engelleyici bir uygulamaya sebep olacaktır.
Bu sorunların en azından zaman içinde eritilmesini sağlama amacı ile, dava konusu Yönetmelik değişikliği ile 25. maddenin 15. bendi hükmünün uygulanma süresi ertelenmiştir.
Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği ile, yapı ruhsatlarının alındığı tarihte tabi olunan mevzuat hükümlerine uygun olarak inşa edilmiş binalara ısı yalıtımı yapılması hususunda, herhangi bir mecburiyet ve zorunluluk getirilmemiştir.
İlgili mevzuatta, mevcut binalara enerji kimlik belgesi düzenlenmesi için ısı yalıtımı uygulamasının mecbur olduğuna ilişkin bir hüküm söz konusu değildir.
Diğer taraftan, davaya konu edilen düzenlemenin, sadece, Tapu Sicil Müdürlüklerinde belirtilen işlemler açısından geçerli olduğu, bu işlemler haricinde, enerji verimlilik danışmanlık şirketlerinin hizmet alanlarını doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir düzenleme olmadığı açıktır.
Bu nedenle; Binalarda Enerji Performanı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin, “01/01/2020 tarihine kadar Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25. maddesinin on beşinci fıkrasının uygulanmayacağına” dair 7.maddesinde hukuka aykırı bir husus görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 20/10/2020 tarihinde, davacı şirket müdürü ve vekili Av. …’nın ve davalı idare vekili Hukuk Müşaviri …’in geldikleri; Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
28/04/2017 tarih ve 30051 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25. maddesinin 15. fıkrasının 01/01/2020 tarihine kadar uygulanmayacağına yönelik değişiklik yapılmış, anılan değişikliğin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
İLGİLİ MEVZUAT:
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’nun 1. maddesinde; “Bu Kanunun amacı; enerjinin etkin kullanılması, israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılmasıdır.”, “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin (i) bendinde; “Enerji kimlik belgesi: Asgarî olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgeyi,” ifade ettiği, Geçici 1. maddenin (1) numaralı fıkrasında ise; “Bu Kanunda yürürlüğe konulması öngörülen yönetmelikler, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl, 7’nci maddenin (ç) ve (d) bentleri kapsamında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulması öngörülen yönetmelikler ise iki yıl içinde çıkarılır. Anılan yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.” kuralına yer verilmiştir.
05/12/2008 günlü ve 27075 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin 25. maddesine, 01/04/2010 tarih ve 27539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile 15. fıkra eklenmiş ve binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranacağı kuralına yer verilmiş; 28/04/2017 tarih ve 30051 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile, “01/01/2020 tarihine kadar Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin 25. maddesinin 15. fıkrasının uygulanmayacağı” kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Sözlük anlamı ile “düzenli hâle koymak, düzen vermek, tanzim ve tertip etmek” olarak tanımlanan “düzenleme”, kamu hukukunda kural koyma ile eş anlamlıdır. Kural ise; sürekli, soyut, nesnel, genel (kişilik dışı) durumları belirleyen ve gösteren norm olarak tanımlanmaktadır. (ÖZAY İl Han, Günışığında Yönetim, İstanbul, 2017, s. 426).
İdarelerin düzenleme yapma yetkisine sahip olduğu alanlarda, bu alanları düzenleyici işlemler ile objektif bir şekilde düzenlemesi gerekmektedir. İdarelerin, işlem tesis ederken kendilerine Anayasa ve yasalarla çizilen çerçeve içinde takdir yetkilerini kullanmaları ve bu yetkilerini kullanırken kamu hizmetinin gereklerini ve kamu yararını göz önünde bulundurmaları gerektiği açıktır. İdarelerin düzenleme yetkisinin, yasalarla getirilen hükümleri aşacak bir şekilde kullanılamayacağı idare hukukunun en temel ilkelerindendir.
Uyuşmazlık, binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenleme zorunluluğunun belirli bir süre ertelenmesine yönelik yapılan Yönetmelik değişikliğinden kaynaklanmaktadır.
5627 sayılı Kanuna dayalı olarak yürürlüğe konulan Yönetmelikte yapılan dava konusu değişikliğin sebep unsuru olarak, enerji verimliliği sektöründe çalışan yeterli sayıda enerji verimliliği danışma şirketinin bulunmaması ve tapu işlemlerinin yapılması sırasında enerji kimlik belgesinin zorunlu tutulması hâlinde kısa sürede yaşanacak muhtemel sorunların önüne geçilmesi gösterilmektedir.
Bu durumda anılan, söz konusu değişikliğinin sebep unsurunun hukuka uygun olduğu, anılan değişikliğin idarenin takdir yetkisi kapsamında bulunduğu ve bu yetkinin kanuni sınırlar içinde ve kamu yararı doğrultusunda kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, anılan değişikliğin sadece binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemler bakımından enerji kimlik belgesi düzenleme zorunluluğunu belirli bir süre ertelediği, buna karşılık enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinin enerji kimlik belgesi düzenleme hizmetini sunmasını engelleyen bir kural içermediği görülmektedir.
Bu itibarla, dava konusu Yönetmelik değişikliğinde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … -TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 21/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.