Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2017/1056 E.  ,  2017/2286 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/1056
Karar No:2017/2286

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): Kamu İhale Kurumu
Vekili: Av. …
Karşı Taraf (Davacı): … Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Vekili: Av. …
İstemin Özeti : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; idarenin iş süresince kullanılacak olan çiğ girdilerin toplam miktarlarına ilişkin hesaplamalarını, düzenlemiş olduğu 14 günlük menü ve bu menüde yer alan yemeklerde kullanılacak malzemelerin gramaj (çiğ olarak) ve cinsini gösterir listede yer alan bilgiler doğrultusunda yaparak, elde ettiği toplam miktarlar üzerinden değerlendirilmek suretiyle Ek-H.4 belgesinde beyan edilen orana uygun teklif sunulup sunulmadığının denetimini yapabileceği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’in Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı şirket tarafından, … Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü’nce 28.11.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “… Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü 2017 Yılı 12 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi” ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda verilen Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 25.01.2017 tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi’nce; ihalede, sınır değerin altında teklif veren toplam 13 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden sadece … Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., … Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, dört isteklinin de aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun görüldüğü, ihalenin bahse konu isteklilerden … Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, … Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, davacı şirket tarafından yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda, dava konusu Kurul kararıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerden … Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile … Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.’nin tekliflerinin reddedilmesine ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine karar verilerek düzeltici işlem belirlendiği, bunun üzerine davacı şirket tarafından, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, bu nedenle ihalenin üzerlerinde bırakılmasına karar verilmesi gerekirken düzeltici işlem belirlenmesinin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu iddialarıyla bakılan davanın açıldığı, mevzuat uyarınca, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde, idarenin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapması, bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarını belirtmesi ve teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklama kapsamında sunması, bu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den fazla olmaması gerektiği, ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği, buna göre, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulmasına gerek olmadığı, bu durumda, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler … Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., … Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4), toplam ana çiğ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, anılan formda, ana çiğ girdilerinin gösterilmesi gereken kısımda, ihale dokümanında yer alan 2 haftalık örnek menüde bulunan yemeklerin maliyet analizlerinin yapıldığı ve 2 haftalık örnek menü ortalama ana çiğ girdi maliyetinin, hizmetten yararlanacak kişi sayısı ve ihale konusu işin süresiyle çarpılarak enflasyon artışı tutarı da eklenmek suretiyle ana çiğ girdi maliyetinin belirlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarından ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği ve bu temel girdilerin ihale konusu iş boyunca toplam kullanım miktarı ile söz konusu girdilerin birim maliyeti dikkate alınmak suretiyle Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde belirtilmesi ile istenilen ana çiğ girdi maliyetine ulaşılabilmesinin mümkün olacağı, anılan istekliler tarafından örnek yemek menüsündeki yemeklerde yer alan ana çiğ girdiler ve bu girdilerin iş boyunca toplam kullanım miktarlarının malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde belirlenmediği, bu nedenle de sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4) yer alan ana çiğ girdi maliyeti ile işçilik maliyetinin toplamının toplam teklif tutarına oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olup olmadığının da kesin olarak tespit edilemediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda anılan tebliğde bulunan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek- H.4) kısmında yer verilen örnek forma ve bu formda yer alan açıklamalara uygun olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79. maddesinde: “79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ekil. 4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95 ‘den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Bakılan davada, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler … Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., … Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti. tarafından açıklamalar kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, sunulan cetvelin ekinde ana çiğ girdilerinin adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği görülmektedir.
Bu itibarla, Kamu İhale Kurul’u kararında hukuka aykırılık, bu kararın iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, DAVANIN REDDİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen ….-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ….-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, davacı tarafından yapılan toplam ….-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta giderleri avansından artan tutarın taraflara iadesine, kullanılmayan ….-TL temyiz aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye, ….-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının ise davacıya istemleri halinde iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 11.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.