Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2016/3394 E. , 2019/2216 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/3394
Karar No:2019/2216
TEMYİZ EDEN (DAVALI): …
VEKİLİ: …
KARŞI TARAF (DAVACI): …Enerji ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ: …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …- … Hidroelektrik Santralinin (HES) Kurulması, İşletilmesi ve Üretilecek Elektrik Enerjisinin Türkiye Elektrik Kurumuna Toptan Satışına İzin Verilmesine ilişkin 19/02/1986 tarihli sözleşmesinde, mevzuat değişikliklerinden kaynaklanan artışların tarifeye yansıtılacağına dair hüküm bulunmadığından, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’nce (TEİAŞ) tahakkuk ettirilen iletim hizmeti bedelinin davacı şirketçe ödenmesi gerektiği yolunda tesis edilen 17/12/2003 tarih ve 4139 sayılı davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; …- … HES’in sözleşmesinde, mevzuat değişikliği nedeniyle meydana gelen maliyetin tarifeye yansıtılacağı yönünde hüküm bulunmaması nedeniyle iletim hizmet bedelini ödemesi gerektiği yolunda tesis edilen işlemin tebliği üzerine davacı tarafından bakılan davanın açıldığı, … İli, …- … mevkiinde …- …HES’nin kurulup işletildiği, Bakanlık ile davacı … Enerji ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan 19/02/1986 tarihli sözleşmenin 20. maddesinde; sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra çıkartılan kanunlar ve ilgili mevzuatın lehte olan hükümlerinin sözleşmeye teşmil edileceğinin öngörüldüğü, iletim hizmeti bedeli ödemesine ilişkin mevzuat değişikliği, sözleşmenin bu hükmüne göre lehte olan bir değişiklik olmadığından sözleşmeye teşmil edilmesinin de mümkün bulunmadığı, ancak, 3096 sayılı Kanun’un 9. maddesinde ve bu Kanun uyarınca yürürlüğe konulan Yönetmelik hükümlerine göre tarifelerin tespitinde, yıllık işletme, bakım ve onarım giderleri ve diğer masraf ve harcamalar ile ortaklara dağıtılacak makul bir temettü için gelirin sağlanmasının esas olduğu, buna göre üretilen elektriğin mevcut sistem ve TEİAŞ ile yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları çerçevesinde iletim sistemi kullanılarak nakledileceği, buradaki maliyet unsurunun ise iletim sistemi sistem kullanım bedeli olarak ortaya çıktığı, bu maliyet unsurunun tarife oluşturulurken göz önünde bulundurulacağı, dolayısıyla, gelir-gider ve fon akış tablolarının buna göre yeniden oluşturulması gerekeceğinden istemin reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, taraflar arasında yapılan sözleşmede, mevzuat değişikliklerinden kaynaklanan artışların tarifeye yansıtılacağına ilişkin herhangi bir hükmün bulunmamaması nedeniyle, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (Kurul) 19/03/2003 tarih ve … sayılı kararı doğrultusunda uygulanan iletim sistemi kullanım bedelinin davacının tarifesine yansıtılması olanağının bulunmadığı, bu bedelin davacı şirket tarafından ödenmesi gerektiği, Bakanlığın oluru ile yapılan uygulamanın hiçbir şekilde teşvik, muafiyet yahut hak olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, amacın Elektrik Piyasası Kanunu’nun uygulanmasında aksaklığa mahal vermemek olduğu, uygulamanın tarife değişiklikleri zaman alacağı için geçici olarak yapıldığı, davacı şirketin tarifesine iletim sistem kullanım bedelinin yansıtılmasının mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, davacı şirketin tarifesine iletim sistem kullanım bedelinin yansıtılmasının mümkün olmadığı yönündeki itirazın kabul edilemeyeceği, Kurul’un 103 sayılı kararına dayanak teşkil eden mevzuatın tamamının sözleşme imzladıkları tarihten sonra yürürlüğe girdiği, sözleşme imzladıkları tarihte yürürlükte olan 3096 sayılı Kanun’un 9. maddesi çerçevesinde işlem tesis edilmesi geretiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Kurul’un 103 sayılı kararı uyarınca Yİ, YİD ve İHD kapsamındaki şirketlerin iletim sistem kullanım bedelini TEİAŞ’a ödemeleri gerektiği, davacı şirketin işlettiği … -…HES’in de bu kapsamda olduğu, oluru ile, tarife revizyonları zaman alacağından imtiyaz sözleşmesinde “mevzuat değişikliğinden kaynaklanan maliyetlerin tarifelerine yansıtılacağı” kuralı bulunan şirketlere TEİAŞ tarafından düzenlenen iletim hizmet bedeli faturalarının TETAŞ’ça ödenmesi yoluna gidildiği, uygulamanın hangi şirketleri kapsayacağının kendi içinde bir sistem oluşturan imtiyaz sözleşmeleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, imtiyaz sözleşmesinde mevzuat değişikliklerinden kaynaklanan maliyetlerin tarifesine yansıtılmasına imkan veren bir kural bulunmayan … -… HES’in sistem kullanım bedelinin kendisince ödenmesi gerektiğinden, dava konusu işlemde hukuka aykırılık olmadığı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.