Danıştay Kararı 13. Daire 2015/4556 E. 2017/765 K. 27.03.2017 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2015/4556 E.  ,  2017/765 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2015/4556
Karar No : 2017/765

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : …
Vekili : …

Davanın Özeti : 24.06.2015 tarih ve 29396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Elektromekanik Sanayi (TEMSAN) Genel Müdürlüğünün özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüsek Kurulunun 15.06.2015 tarih ve 2015/55 sayılı kararının; geçici hükümet döneminde alınmış olması nedeniyle geçerliğinin bulunmadığı, söz konusu özelleştirmenin TEMSAN’a ait arsalar için yapıldığı, özelleştirme ile TEMSAN’ın sunduğu kamu hizmetinin tasfiye edileceği, Çin ve Avrupa firmalarının tekel konumunda olduğu bir piyasanın ortaya çıkacağı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davacı sendikanın bu davayı açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığı, davanın süresinde açılmadığı, TEMSAN’ın kendi faaliyet alanında tek kamu kuruluşu olduğu, ancak tek üretici olmadığı, Türkiye’de elektromekanik alanındaki sanayinin serbest piyasa ekonomisi modeli ile işlediği, TEMSAN’ın sektördeki payının düşük olduğu ve zarar ettiği, Sayıştay raporunda da özelleştirme işlemlerinin bir an önce sonuçlandırılmasının önerildiği, ekonomide verimlilik ve kamu giderlerinde azalmanın amaçlandığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi … Düşüncesi : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi : Dava; 24.06.2015 günlü, 29396 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Elektromekanik Sanayi Genel Müdürlüğü’nün özlleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüsek Kurulu’nun 15.6.2015 tarih ve 2015/55 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. maddesinin (a) fıkrasında, bu Kanun’un amacının, bu maddede sayılan kuruluşların ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesine ilişkin esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş; 2. maddesinde, özelleştirme uygulamalarındaki ilkeler belirtilmiş; 3. maddesinin (a) fıkrasında, “Bu Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kuruluşların “Özelleştirme kapsamına” alınmasına, özelleştirme kapsamına alınanlardan mevcut durumu itibariyla özelleştirilebilir nitelikte olmayanların mali ve hukuki açıdan “özelleştirmeye hazırlanmasına”, hazırlık işlemleri tamamlananların bu işlemlerin tamamlanmasından sonra, hazırlık işlemlerine gerek görülmeyenlerin ise doğrudan “özelleştirme programına” alınmasına karar vermek ve özelleştirme kapsamına alınan kuruluşların özelleştirme işlemlerinin tamamlanması için süre tespit etmek,” hükmü yer almış; 4. maddesinde, Kurul kararlarının uygulanması, Kurul tarafından verilen görev ve yetkilerle ilgili konularda karar verilmesi ve gerekli işlemlerin yürütülmesi, kuruluşların özelleştirilmesine ilişkin her türlü işlemin yerine getirilmesi idarenin görevleri arasında sayılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; 24.06.2015 günlü, 29396 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15.06.2015 tarih ve 2015/55 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararının 3. maddesinde Türkiye Elektromekanik Sanayi (TEMSAN) Genel Müdürlüğü’nün Hazineye ait %100 oranındaki hissesinin özelleştirme kapsam ve programına alındığı, kararın bu kısmının iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Anılan Kanun hükümleri ve kuruluşun özelleştirme kapsam ve programına alınma amacı dikkate alındığında, dava konusu şirketin özelleştirme kapsam ve programına alınmasına dair işlemin, 4046 sayılı Kanun’un öngördüğü, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak amacına ve özelleştirme ilkesi ile anılan mevzuat hükümlerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Davacı şirketin diğer iddiaları ise dava konusu işlemi kusurlandırıcı mahiyette görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, 24.06.2015 tarih ve 29396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan TEMSAN’ın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüsek Kurulunun 15.06.2015 tarih ve 2015/55 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmemiştir.
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde, bu Kanun’un amacının, bu maddede sayılan kuruluşların ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesine ilişkin esasları düzenlemek olduğu açıklanmış; 2. maddesinde, özelleştirme uygulamalarındaki ilkeler belirtilmiş; 3. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde, “Bu Kanun’un 1’inci maddesinde sayılan kuruluşların “Özelleştirme kapsamına” alınmasına, özelleştirme kapsamına alınanlardan mevcut durumu itibarıyla özelleştirilebilir nitelikte olmayanların mali ve hukuki açıdan “özelleştirmeye hazırlanmasına”, hazırlık işlemleri tamamlananların bu işlemlerin tamamlanmasından sonra, hazırlık işlemlerine gerek görülmeyenlerin ise doğrudan “özelleştirme programına” alınmasına karar vermek ve özelleştirme kapsamına alınan kuruluşların özelleştirme işlemlerinin tamamlanması için süre tespit etmek” Özelleştirme Yüksek Kurulunun (Kurul) görevleri arasında sayılmış; 4. maddesinde, Kurul kararlarının uygulanmasının, Kurul tarafından verilen görev ve yetkilerle ilgili konularda karar verilmesinin ve gerekli işlemlerin yürütülmesinin, kuruluşların özelleştirilmesine ilişkin her türlü işlemin yerine getirilmesinin Özelleştirme İdaresi Başkanlığının (İdare) görevleri arasında bulunduğu ifade edilmiştir.
4046 sayılı Kanun’un 17/A-(a) maddesi ile iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki konu paylarının özelleştirme kapsamına alınması konusundaki yetki Kurula verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, 24.06.2015 tarih ve 29396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 15.06.2015 tarih ve 2015/55 sayılı Kurul kararının 3. maddesinde TEMSAN’ın Hazineye ait %100 oranındaki hissesinin özelleştirme kapsam ve programına alındığı, kararın bu kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
TEMSAN’ın, elektrik enerjisinin üretim, iletim, ve dağıtımında kullanılan kesici, ayırıcı ile su türbinleri, jenaratör, cebri boru, kelebek vana, regülatör, şalt cihazları ve elektrik motoru gibi imalatları yapmak, hidroelektrik santrallar kurmak ve işletmeye almak amacıyla 1977 yılında kurulduğu ve kendi faaliyet alanında tek kamu kuruluşu niteliği taşıdığı görülmektedir. Bununla birlikte TEMSAN’ın faaliyet konusu, doğrudan Devlet tarafından yapılması gereken kamu hizmeti niteliği taşımamaktadır.
Sayıştay Başkanlığının TEMSAN 2014 yılı denetim raporunda ise, sürekli zarar eden kuruluşun daha fazla kaynak kaybına sebep olmaması için kısa sürede özelleştirilmesi gerektiği belirtilerek özelleştirme işlemlerinin bir an önce sonuçlandırılmasının önerildiği görülmektedir.
Dava konusu kararın gerekçesinde ise, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının ilgili kuruluşu olan TEMSAN’ın ekonomiye kazandırılması amacıyla özelleştirme kapsam ve programına alınmasının uygun görüldüğü belirtilmektedir.
Anılan Kanun hükümleri ve kuruluşun özelleştirme kapsam ve programına alınma amacı dikkate alındığında, TEMSAN’ın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına dair işlemin, 4046 sayılı Kanun’un öngördüğü ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak amacına ve özelleştirme ilkelerine uygun olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; davanın REDDİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 27.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.