Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2015/3801 E. , 2020/3666 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/3801
Karar No:2020/3666
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Zirai Ürünler Tekstil Tic. ve San. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait akaryakıt istasyonundan alınan numunenin analizi sonucunda teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği ve bu fiilin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine aykırı olduğundan bahisle, anılan Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca 67.962,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; bayilik lisansı sahibi olan davacı şirkete ait akaryakıt istasyonundaki pompadan 13/02/2012 tarihinde yapılan denetim sonucu alınan akaryakıt numunelerinin … Üniversitesi Akaryakıt/Petrol Analiz Laboratuvarı’nca yapılan analizi sonucu düzenlenen “Benzin-2012-0447” sayılı rapor ve bu raporun revizesi mahiyetinde “Benzin-2012-0447R” sayılı raporlarla, alınan numunelerin “mevcut Gom” parametresi açısından teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği, bu raporlar esas alınarak dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; bu durumda, teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiği akredite laboratuvar analizi sonucu düzenlenen raporlar ile saptanan davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, … Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Mühendisliği laboratuvarlarında yapılan incelemede numunelerin teknik düzenlemelere uygun çıktığı, her ikisi de akredite olan laboratuvarlar arasında üstünlük olamayacağı, eksik inceleme sonucunda karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Akaryakıt bayilik lisansı kapsamında faaliyet gösteren davacı şirkete ait istasyonda 13/02/2012 tarihinde yapılan denetimde alınan numunenin yapılan analizi sonucunda düzenlenen 16/04/2012 tarih ve “Benzin – (2012-0447)” sayılı analiz raporunda benzin numunesinin “mevcut gom, potasyum ve mangan” parametreleri açısından teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespitine yer verilmiş, akabinde 17/10/2012 tarih ve “Benzin (2012-0447R)” sayılı revize analiz raporunda bu defa sadece “mevcut gom” parametresinin teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespitine yer verilmiştir.
Davacıdan alınan yazılı savunma neticesinde, savunmada ileri sürülen hususlar yerinde görülmeyerek, bu durumun 5015 sayılı Kanun’un 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine aykırı olduğundan bahisle, anılan Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca 67.962,00-TL idarî para cezası verilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun “Lisans Sahiplerinin Temel Hak ve Yükümlülükleri” başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların, piyasa faaliyetlerinde, Kurul’un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamakla yükümlü oldukları; 14. maddesinin dördüncü fıkrasında, Kurum’un piyasa faaliyetlerini kendi personeli ile veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tâbi tutacağı, Kurum’un, denetlemelerde kullanılmak üzere, Türkiye Akreditasyon Kurumu ile işbirliği yaparak akredite sabit ve gezici laboratuvarlar kurabileceği, kurulmasına kaynak aktarabileceği, denetlemede, ön araştırmada ve soruşturmada takip edilecek usul ve esasların çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği; 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde, 4. madde hükümlerinin ihlâli hâlinde, sorumluları hakkında ikiyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla 10/09/2004 tarih ve 25579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu; (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standart da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları kural altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacıya ait akaryakıt istasyonunda 13/02/2012 tarihinde yapılan denetimde alınan benzin numunesine ilişkin … tarafından düzenlenen 16/04/2012 tarih ve Benzin (2012-0447) sayılı analiz raporunda, benzin numunesinin “mevcut gom, potasyum ve mangan“ parametreleri açısından teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespitine yer verilmiş, akabinde ise 17/10/2012 tarih ve Benzin (2012-0447R) sayılı revize analiz raporunda sadece “mevcut gom” parametresinin teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespit edilmiştir.
Davacı şirket tarafından dava dilekçesinde, dağıtıcıdan akaryakıtı alırken ve sonrasında bağımsız analiz kuruluşuna analiz yaptırıldığı, mevcut gom parametresinin teknik düzenlemelere uygun çıktığı, kendilerince herhangi bir müdahale ile mevcut gom parametresinin değiştirilemeyeceği hususları ileri sürülmüştür.
Bu kapsamda, Dairemizin 2014/4860 sayılı esasına kayıtlı dosyada 16/10/2019 tarihli ara kararı ile, analizi yapan … Üniversitesi Petrol Analiz Laboratuvarına, “mevcut gom parametresinin üretim aşamasında ayarlanıp ayarlanamayacağı, diğer parametreler sınır değerde tutularak sonradan müdahale ile değiştirilip değiştirilemeyeceği, mevcut gom parametresinin üretim aşamasında ayarlanıp ayarlanmadığı, mevcut gom parametresinin ölçümünde gerekli filtrasyon yapılmamış olmasının teknik düzenlemelere aykırı sonuç verip vermeyeceği, numunenin alındığı tarihten laboratuvara teslim edildiği tarihe kadar hangi koşullar altında muhafaza edilmesi gerektiği, numunenin uygun koşullarda muhafaza edilmemesi hâlinde söz konusu parametrenin teknik düzenlemelere aykırı sonuç verip vermeyeceği, numunenin alındığı tarih ile analizin yapıldığı tarihler arasında beklemeye bağlı olarak mevcut gom parametresinde değişim olup olmayacağı, eğer değişim söz konusuysa numunenin ulusal marker seviyesi ile birlikte diğer parametrelerinde de aykırılık olup olmayacağı, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece mevcut gom parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı, mevcut gom parametresinin ölçümünde dış etkenlerin ve/veya dışarıdan herhangi bir müdahalenin ne kadar etkili olduğu, böyle bir dış etken ve/veya müdahale varsayımı altında numunenin ulusal marker seviyesi ile birlikte diğer parametrelerinde de değişiklik olup olmayacağı hususları sorulmuştur.
…Üniversitesi Petrol Analiz Laboratuvarı Müdürlüğü tarafından 22/01/2020 tarihinde verilen ara kararı cevabında; diğer bütün parametreler sınır değerlerde olduğu hâlde yalnızca “mevcut gom” değerinin aykırı olmasının tamamen ürünün rafinasyon aşamasında gerçekleştirilen süreçlerle ilgili bir sonuç olduğu, rafineri üretim sürecinde elde edilen ürünler standart ayırma süreçlerine tâbi tutulduğundan sonradan müdahale ile laboratuvarlarda “mevcut gom” oranının değiştirilmesinin teknik olarak ve akredite laboratuvar için mümkün olmadığı, numunenin alındığı tarihten teslim edildiği tarihe kadar geçen sürede uygun koşullarda saklanmazsa numunenin yapısında “mevcut gom” parametresi ve diğer parametrelerde saklama koşullarına bağlı sapmaların olabileceği hususlarına yer verilmiştir.
Bu durumda, davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen raporda, analizi yapılan akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçerli olduğunun ve mevcut gom dışında diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığının tespit edildiği, akredite laboratuvar tarafından verilen görüşte de, “mevcut gom” parametresinin tamamen ürünün rafinasyon aşamasında gerçekleştirilen süreçlerle ilgili bir sonuç olduğu ve bu parametrenin sonradan müdahale ile değiştirilemeyeceği yönündeki cevabı göz önünde bulundurulduğunda, davacının akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ilişkin bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacının, akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediği fiilinin somut olarak ortaya konulamadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 15/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.